Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący SNSA Małgorzata Wolska /spr./ Sędziowie WSA Marcin Kamiński WSA Maciej Kobak Protokolant specjalista Anna Mazurek -Ferenc po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 listopada 2017 r. sprawy ze skargi M. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] marca 2017 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia, że świadczenia rodzinne są świadczeniami nienależnie pobranymi oraz zobowiązania do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń -skargę oddala-
II SA/Rz 597/17
U z a s a d n i e n i e
Przedmiotem skargi M. S. jest decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego (dalej: SKO lub Kolegium) z dnia [...] marca 2017 r. Nr [...], uchylająca decyzję Marszałka Województwa [...] z dnia [...] kwietnia 2015 r. i jednocześnie ustalająca, że świadczenia rodzinne są nienależnie pobrane i zobowiązująca do ich zwrotu.
Jako podstawę prawną SKO podało art. 138 § 1 pkt 2 K.p.a. oraz art. 30 ust. 1, ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2016 r., poz. 1518 ze zm., dalej: u.ś.r.).
Z uzasadnienia tych decyzji i pozostałych akt administracyjnych sprawy wynika, że decyzją z dnia [...] kwietnia 2015 r. Nr [...] Marszałek Województwa [...], działając na podstawie art. 23a ust. 9 oraz art. 30 ust. 1, ust. 2 pkt 1, ust. 6-8 u.ś.r. ustalił, że świadczenia rodzinne pobrane przez M. S. za okres od 1 września 2005 r. do 31 sierpnia 2008 r. tj. zasiłek rodzinny na dzieci: K. S., M. S. i A. S., dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego na dzieci: K. S., M. S. i A. S., dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu wychowania dziecka w rodzinie wielodzietnej na dziecko A. S., są świadczeniami nienależnie pobranymi. Jednocześnie zobowiązał Skarżącą do zwrotu kwoty nienależnie pobranych świadczeń wraz z ustawowymi odsetkami naliczonymi do dnia zapłaty.
W odwołaniu od powyższej decyzji M. S. zarzuciła naruszenie art. 30 ust. 3 u.ś.r. przez nieuwzględnienie przedawnienia świadczeń oraz wskazała, że była przeświadczona, że świadczenia pobiera zgodnie z prawem.
Decyzją z dnia [...] września 2015 r. nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy decyzję Marszałka Województwa [...].
Wskutek złożonej skargi w sprawie orzekał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie, który wyrokiem z dnia 21 września 2016 r., sygn. II SA/Rz 1720/15 uchylił decyzję SKO z [...] września 2015 r.
W uzasadnieniu wskazano, że Kolegium utrzymując w mocy decyzję organu
I instancji całkowitym milczeniem pominął okoliczność, że decyzja ta była wadliwa. Jej przedmiotem było uznanie pobranych świadczeń rodzinnych za nienależne i jednoczesne zobowiązanie do ich zwrotu, podczas gdy w stanie prawnym obowiązującym w dniu wydania decyzji pierwszoinstancyjnej nakazanie zwrotu świadczenia rodzinnego nienależnie pobranego nie mogło być orzeczone w tej samej decyzji co samo uznanie świadczenia za nienależnie pobrane, lecz dopuszczalne było dopiero wtedy, gdy decyzja uznająca świadczenie rodzinne za nienależnie pobrane stała się ostateczna. Zauważono, że organ II instancji, procedował w zmienionym stanie prawnym na podstawie ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2015 r., poz. 1302) i na mocy art. 30 ust. 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych organy orzekające w przedmiocie ustalenia nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych zostały obowiązane do połączenia w jednej decyzji orzeczenia o ustaleniu nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych oraz o zwrocie tych świadczeń. Zdaniem Sądu SKO nie wyjaśniło w uzasadnieniu swojej decyzji, jaki skutek miała opisana wyżej wadliwość decyzji pierwszoinstancyjnej.