Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Maria Hrycaj ( spr ) Sędziowie Sędzia NSA Paweł Miładowski As.sąd. Danuta Rzyminiak-Owczarczak Protokolant referent-stażysta Marcin Kubiak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 października 2004 r. sprawy ze skargi R. R. na decyzję Dyrektora Okręgowego Służby Więziennej w P. z dnia [...] lutego 2002 r. Nr [...] w przedmiocie umorzenia należności za wyrządzoną szkodę ; I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję dyrektora Aresztu Śledczego w P. dnia [...] stycznia 2002 r. nr [...]., II. zasądza od Dyrektora Okręgowego Służby Więziennej w P. na rzecz skarżącego R. R. 10 ( dziesięć ) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania, III. określa, że zaskarżona decyzja nie może być wykonywana. /-/ D.Rzyminiak-Owczarczak /-/ M.Hrycaj /-/ P.Miładowski JFS
Decyzją z dnia [...] lutego 2002 r. Dyrektor Okręgowy Służby Więziennej w P., na podstawie art.138 § 1 pkt 1 kpa, po rozpatrzeniu odwołania R. R. od decyzji Dyrektora Aresztu Śledczego w P. z dnia [...]stycznia 2002 r. Nr [...], odmawiającej umorzenia należności - utrzymał tę decyzję w mocy, opierając się na następujących ustaleniach :
R. R., opuszczając Areszt Śledczy w P., nie zwrócił przekazanych mu do użytku półbutów więziennych o wartości 39, 04 złotych. W dniu [...] grudnia 2001 r. zobowiązał się do zwrotu równowartości butów w terminie 14 dni. W dniu [...] stycznia 2002 r. złożył wniosek o umorzenie należności, uzasadniając go brakiem środków pozwalających na jej uregulowanie. Twierdził, że nie ma pracy, nie otrzymał świadczeń z pomocy społecznej, a także, że jest chory i pozostaje na utrzymaniu rodziców, będących rencistami.
Decyzją z dnia [...] stycznia 2002 r. Dyrektor Aresztu Śledczego odmówił umorzenia należności "mając na względzie obowiązujące przepisy prawne oraz okoliczności faktyczne sprawy". Rozłożył natomiast należność w kwocie 39, 04 zł na 4 raty. Jako podstawę prawną decyzji powołał § 5 ust.1 pkt 1 w związku z § 7 pkt 1 rozporządzenia rady Ministrów z dnia 16 stycznia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu umarzania, odraczania lub rozkładania na raty spłat należności pieniężnych, do których nie stosuje się przepisów ustawy - ordynacja podatkowa ( Dz. U. Nr 6, poz.54).
W odwołaniu od powyższej decyzji R. R. kleiły się i nie były zdatne do użytku. Utrzymywał, tak jak we wniosku, że ze względu na sytuację materialną nie jest w stanie zapłacić ich równowartości.
Organ odwoławczy utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję wyrażając pogląd, że w ustalonym stanie faktycznym i prawnym, w szczególności ze względu na treść § 3 ust.1 cyt. rozporządzenia, nie ma podstaw do umorzenia należności.
Decyzję organu II instancji zaskarżyli do sądu administracyjnego R. R. oraz jego matka T. R., która w toku postępowania sądowego przedstawiła zaświadczenie Sądu Rejonowego w G. stwierdzające, że została ustanowiona opiekunem całkowicie ubezwłasnowolnionego R. R.
W skardze, poza argumentami przedstawionymi we wniosku i w odwołaniu podnoszono, że R. R. z powodu choroby - schizofrenii - nie był w stanie kierować swym postępowaniem.
Odpowiadając na skargę i wnosząc o jej oddalenie organ odwoławczy podtrzymał motywy przedstawione w zaskarżonej decyzji.
Skarga wniesiona do Naczelnego Sądu Administracyjnego rozpoznana została, zgodnie z art.97 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo o ustroju sądów administracyjnych i ustawę - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( Dz. U. Nr 153, poz.1271 ) przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, który zważył co następuje :
Zaskarżona decyzja i poprzedzająca ją decyzja organu I instancji zostały podjęte z naruszeniem przepisów prawa materialnego, w szczególności § 3 ust.1 pkt 4 powołanego w tych decyzjach rozporządzenia.
Stosownie do tego przepisu należności pieniężne mogą być umarzane w całości lub części w przypadku ich całkowitej nieściągalności jeżeli zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwoty wyższej od kosztów dochodzenia i egzekucji tej należności lub postępowanie egzekucyjne okazało się nieskuteczne. Organy obu instancji nie dokonały oceny okoliczności faktycznych sprawy pod kątem powyższej regulacji. Tymczasem, jak się wydaje, zarówno wysokość należności pieniężnej jak i zła kondycja finansowa i zdrowotna skarżącego mogą prowadzić do wniosku, że koszty egzekucji należności będą od niej wyższe.
Organy nie rozważyły także czy zobowiązanie skarżącego do zapłaty za nie zwrócone buty może być uznane za skuteczne, skoro skarżący w chwili składanego oświadczenia był psychicznie chory a następnie został całkowicie ubezwłasnowolniony.
Skoro, z przedstawionych motywów zaskarżona decyzja i poprzedzająca ją decyzja organu I instancji naruszają prawo w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy, Wojewódzki Sąd Administracyjny, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit.a, art.200 § 1 i art.152 prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł jak w sentencji.
/-/ D.Rzyminiak-Owczarczak /-/ M.Hrycaj /-/ P.Miładowski
JFS