Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Tomasz Świstak Sędziowie Sędzia WSA Edyta Podrazik Sędzia WSA Danuta Rzyminiak-Owczarczak (spr.) Protokolant St. sekretarz sąd. Monika Pancewicz po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 08 marca 2013 r. sprawy ze skargi S. D. na uchwałę Rady Miejskiej we W. z dnia [...] lutego 2013 r. Nr [...] w przedmiocie wygaśnięcia mandatu radnego oddala skargę
Uchwałą z dnia [...] lutego 2013 r. Nr [...] Rada Miejska we W. stwierdziła wygaśnięcie mandatu radnego Rady Miejskiej we W. - S. D. z powodu naruszenia zakazu łączenia mandatu radnego z prowadzeniem działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia komunalnego Gminy W. (§1 uchwały). W §2 i 3 uchwały określono sposób jej podania do publicznej wiadomości oraz wejścia w życie - z dniem podjęcia uchwały.
W sentencji uchwały organ powołał przepisy art. 190 ust. 1 pkt 2a i ust. 2 ustawy z dnia 16 lipca 1998 r. - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików wojewódzkich (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 176, poz. 1190 oraz Dz. U. z 2011 r. Nr 34, poz. 172) oraz art. 24f ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. - o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r., Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), w związku z art. 16 ust. 2a ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. - Przepisy wprowadzające ustawę - Kodeks wyborczy (Dz. U. Nr 21, poz. 113 z późn. zm.).
W uzasadnieniu uchwały wskazano, że z dniem 3 października 2012 r. dokonano wpisu S. D. na członka Zarządu Gminnej Spółdzielni "S" we W. (dalej GS "S" lub Spółdzielnia) do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS). Spółdzielnia dzierżawi od Gminy W. nieruchomość stanowiącą własność Gminy położoną w P. P. [...]. Nieruchomość wykorzystywana jest do prowadzenia działalności gospodarczej - sklepu spożywczo-przemysłowego. Podkreślono, że zgodnie z art. 24f ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, osoba wybrana na radnego nie może prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy, w której radny uzyskał mandat, a także zarządzać tą działalnością lub być przedstawicielem czy pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności. Wskazano, że GS "S" prowadzi działalność gospodarczą z wykorzystaniem nieruchomości stanowiącej własność Gminy W., tym samym radny S. D. naruszył zakaz zawarty w przywołanym wyżej przepisie.
Pismem, które w dniu 11 lutego 2013 r. złożone zostało w Kancelarii Ogólnej Urzędu Miasta i Gminy we W., radny S. D. wniósł skargę na powyższą uchwałę Rady Miejskiej we W. Skarżący powołując art. 191 ust. 1 ustawy Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików wojewódzkich wniósł o stwierdzenie nieważności zaskarżonej uchwały oraz o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. Zaskarżonej uchwale zarzucono naruszenie art. 190 ust. 2 i ust. 3 powyższej ustawy oraz naruszenie art. 24f ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. W uzasadnieniu skargi podniesiono, że zgodnie z art. 191 ust. 3 ustawy Ordynacja wyborcza (...) w przypadkach określonych między innymi w ust. 2a przed podjęciem uchwały o wygaśnięciu mandatu należy umożliwić radnemu złożenie wyjaśnień. Wskazano, że Rada Miejska zaniechała zastosowania tego przepisu, w rezultacie czego pozbawiono radnego możliwości podjęcia obrony i przedstawienia własnej argumentacji dotyczącej całej sytuacji. Podniesiono, że Rada Miejska we W., przed podjęciem zaskarżonej uchwały, nie zbadała na czym miała polegać istota naruszenia zakazu, o którym mowa w art. 24f ustawy o samorządzie gminnym, zgodnie z którym radni nie mogą prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy, w której radny uzyskał mandat, a także zarządzać taką działalnością lub być przedstawicielem czy pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności. Podkreślono, że Rada przed podjęciem uchwały nie przeprowadziła stosownej kontroli i nie zbadała żadnych dokumentów pochodzących ze GS "S", w szczególności dokumentów w postaci statutu Spółdzielni, Regulaminu Zarządu, Uchwał Zarządu i tym podobnych, z których to dokumentów wynikałby mechanizm podejmowania decyzji w Zarządzie Spółdzielni. Zwrócono uwagę, iż umowa najmu zawarta w dniu 31 sierpnia 2012 r. między Gminą W., a GS "S", której przedmiotem był lokal użytkowy będący własnością Gminy, została zawarta bez wiedzy i woli skarżącego. Na przedmiotowej umowie z ramienia Spółdzielni podpisał się Prezes Zarządu oraz z-ca Prezesa Zarządu, a nie skarżący. Wskazano, że Rada nie zbadała, co działo się z lokalem będącym przedmiotem najmu przed dniem [...] sierpnia 2012 r. Lokal ten nieprzerwanie od kilkunastu lat był wynajmowany przez Spółdzielnię od Rady Sołeckiej. Zdaniem skarżącego wyłącznie na użytek zaskarżonej uchwały zmieniono wynajmującego (w ten sposób, że w miejsce Rady Sołeckiej, w nowej umowie wpisano Gminę W.). Czynności te zostały dokonane w [...] 2012 r. i zdaniem S. D. próbowano w ten sposób obejść prawo. Skarżący podniósł również, że pismem z dnia [...] grudnia 2012 r. złożył wobec Zarządu Spółdzielni oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych przyjęcia funkcji w Zarządzie Spółdzielni, a ponadto innym pismem, z dnia [...] grudnia 2012 r., złożył wniosek o podjęcie procedur zmierzających do wykreślenia go z Zarządu Spółdzielni. S. D. poddał również pod wątpliwość ważność umowy najmu z dnia [...] sierpnia 2012 r., której przedmiotem miała być własność gminna. Jego zdaniem sposób, tryb, a w szczególności szybkość zawarcia przedmiotowej umowy najmu, uzasadniają wątpliwości co do ważności zawartej umowy, a w przypadku ustalenia, że umowa jest nieważna i prowadziła do obejścia prawa - niezasadnym byłby zarzut, że jako radny pełnił funkcję członka Zarządu w podmiocie, który korzysta z mienia komunalnego gminy. W skardze podniesiono również, że zgodnie z art. 19 ust. 2 ustawy Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików wojewódzkich wygaśnięcie mandatu radnego w przypadkach określonych w ust. 1 stwierdza rada w drodze uchwały najpóźniej w 3 miesiące od wystąpienia przyczyny wygaśnięcia mandatu. Wskazano więc, że skoro jak twierdzi Rada Miejska we W. - już od dnia [...] października 2012 r. S. D. był członkiem Zarządu GS "S", to uchwała o wygaśnięciu mandatu radnego powinna zostać podjęta najpóźniej w dniu [...] stycznia 2013 r. Uchwała została natomiast podjęta dopiero w dniu [...] lutego 2013 r., a zatem zdaniem skarżącego jest to kolejny zarzut przemawiający za koniecznością jej unieważnienia.