skarg E. H. i Rzecznika Praw Obywatelskich na uchwałę Rady Miejskiej w Nysie w przedmiocie wprowadzenia na terenie gminy świadczenia pieniężnego
Uzasadnienie strona 3/12

Na powyższe wezwanie Rada Miejska w Nysie nie udzieliła odpowiedzi.

Pismem z dnia 24 stycznia 2017 r. E. H. (zwana dalej skarżącą) złożyła skargę na wyżej opisaną uchwałę, wnosząc o stwierdzenie jej nieważności w całości oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. Zaskarżonej uchwale, w tym zapisom § 5 Regulaminu skarżąca zarzuciła naruszenie art. 2 w zw. z art. 7, art. 18, art. 32, art. 65 ust. 1, art. 71 ust. 1 i art. 94 Konstytucji RP. Podniosła też zarzut naruszenia art. 22b ust. 2 u.ś.r. przez postanowienia § 7 ust. 3-7 Regulaminu.

W uzasadnieniu skargi skarżąca ponowiła argumentację zawartą w wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa w kwestii przysługującego jej interesu prawnego do zaskarżenia uchwały. Następnie skarżąca podniosła, że kwestionowana uchwała ustalając, że pierwszeństwo w przyznaniu świadczenia przysługuje wyłącznie pełnym rodzinom, tj. małżeństwom narusza art. 71 ust. 1 Konstytucji RP. Zdaniem skarżącej, takie ukształtowanie przyznania świadczenia może również stanowić naruszenie nakazu równego traktowania, będącego emanacją określonej w art. 32 Konstytucji RP zasady równości. Odnosząc się natomiast do argumentacji organu, że małżeństwa zostały otoczone szczególną troską ze względu na przepis art. 18 Konstytucji RP, skarżąca dowodziła, iż przepis ten zobowiązuje państwo do opieki i ochrony nie tylko małżeństw, ale również generalnie rodzin, macierzyństwa i rodzicielstwa. W przepisie tym bowiem ustrojodawca objął ochroną nie tylko samą rodzinę, ale również poszczególne jej dobra (małżeństwo, macierzyństwo i rodzicielstwo), ale - co najważniejsze - są one traktowane jako dobra samoistne. Skarżąca zakwestionowała także jedno z kryteriów przyznania świadczenia, określone w § 5 ust. 1 pkt 2 i 3 Regulaminu w postaci wymagania, aby w przypadku dziecka w wieku od rozpoczęcia 13 miesiąca życia do ukończenia 3 roku życia przynajmniej jedno z rodziców wykonywało pracę na podstawie stosunku pracy lub stosunku służbowego, osiągając z tego tytułu wynagrodzenie wynoszące co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę, albo prowadziło aktywną działalność gospodarczą lub rolniczą w sposób ciągły od co najmniej roku przed datą złożenia wniosku o przyznanie świadczenia, a w przypadku dziecka w wieku od ukończeniu 36 miesiąca życia do ukończenia 6 roku życia oboje rodzice pracowali lub prowadzili działalność gospodarczą na zasadach jak wyżej. W przekonaniu skarżącej, taki zapis narusza przepis art. 32 Konstytucji RP (prawo do równego traktowania) oraz art. 65 ust. 1 Konstytucji (każdemu zapewnia się wolność wyboru i wykonywania zawodu oraz wyboru miejsca pracy). Skarżąca argumentowała też, że obecnie osoby pracujące na umowach cywilnoprawnych, w obliczu ostatnich zmian prawnych, płacą składki na ubezpieczenia społeczne na zasadach zbieżnych z osobami pracującymi na umowę o pracę. Osoby te płacą również podatek dochodowy od osób fizycznych, którego istotna część wpływa do budżetu gminy, na takich samych zasadach, jak osoby pracujące na podstawie umowy o pracę czy stosunku służbowego. Dochody gminy nie podlegają zatem uszczupleniu w skutek wykonywania pracy na podstawie umowy cywilnoprawnej. Dalej, w zakresie omawianego zagadnienia, skarżąca powieliła argumentację przedstawioną w wezwaniu. W ocenie skarżącej, poważne wątpliwości budzi również treść § 5 ust. 3 Regulaminu, przewidująca, że w przypadku, gdy środki zabezpieczone na wypłatę "bonu wychowawczego" w budżecie Gminy na dany rok na cel wypłaty bonu nie pozwalają na przyznanie i wypłatę świadczenia wszystkim osobom uprawnionym wskazanym w Regulaminie, osobom, którym nie przysługuje pierwszeństwo, nie zostanie przyznane świadczenie. Zdaniem skarżącej, przepis ten narusza zasadę poprawnej legislacji wywodzącą się z art. 2 Konstytucji RP, ponieważ treść tego przepisu jest niejasna i oznacza tym samym niepewność adresata normy, pozostawiając jej ukształtowanie organom stosującym prawo. Natomiast żaden z przepisów przedmiotowej uchwały nie określa ilości świadczeń, jakie Gmina może wypłacić, nieokreślony został żaden tryb sporządzania list rankingowych, pozwalających na sklasyfikowanie wnioskujących według pierwszeństwa, a przyjęte w przepisie odwołanie się do ilości środków zabezpieczonych w budżecie Gminy na dany rok może prowadzić do manipulowania jego treścią. Takie skonstruowanie przepisu spowoduje, że osoby nieposiadające pierwszeństwa zawsze otrzymywać będą decyzję odmowną. Skarżąca wniosła także szereg zastrzeżeń do prowadzonego przez Burmistrza Nysy postępowania administracyjnego w sprawie złożonego przez nią wniosku o przyznanie świadczenia - "bonu wychowawczego". W tym zakresie zarzuciła naruszenie art. 8 K.p.a. oraz art. 12 K.p.a. Skarżąca zakwestionowała także przepis § 7 Regulaminu, określający przesłanki i zasady zwrotu świadczenia, podnosząc, że przepis ten narusza upoważnienie zawarte w art. 22b ust. 2 u.ś.r. Uzasadniając to stanowisko skarżąca odwołała się do poglądu wyrażonego przez WSA w Krakowie w wyroku o sygn. akt III SA/Kr 206/13, wedle którego w art. 22a u.ś.r. ustawodawca nie przewidział kompetencji organu samorządowego do władczego wkraczania aktem prawa miejscowego w ustalanie zasad wydatkowania tego świadczenia oraz przesłanek żądania jego zwrotu. Skarżąca podniosła, że z uwagi na to, iż ustawodawca tworząc upoważnienie ustawowe zawarte w art. 22b u.ś.r., uregulował to zagadnienie identycznie jak w przypadku art. 22a, należy przyjąć, że także i w tej sytuacji rada gminy nie ma możliwości uregulowania aktem prawa miejscowego zasad dotyczących wydatkowania i zwrotu świadczenia.

Strona 3/12