Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Krzysztof Sobieralski (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Krzysztof Bogusz Sędzia WSA Beata Kozicka po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 13 kwietnia 2021 r. sprawy ze skargi M. J. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu z dnia 30 listopada 2020 r., nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego 1) uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Burmistrza Olesna z dnia 8 października 2020 r., nr [...], 2) zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu na rzecz skarżącej M. J. kwotę 497 (czterysta dziewięćdziesiąt siedem) złotych, tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Przedmiotem skargi wniesionej przez M. J., reprezentowaną przez pełnomocnika adwokat M. J., zwaną dalej skarżącą, jest decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu z dnia 30 listopada 2020 r. nr [...] zwanego dalej Kolegium, utrzymująca w mocy, wydaną z upoważnienia Burmistrza Olesna, decyzję Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej w [...] z dnia 8 października 2020 r., nr [...] , zwanego dalej organem pierwszej instancji, odmawiającą przyznania skarżącej świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad niepełnosprawnym synem D. J.
Wydanie tych decyzji poprzedziło następujące postępowanie.
Dnia 22 września 2020 r. M. J. złożyła w Ośrodku Pomocy Społecznej w [...] wniosek o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką nad synem - D. J., urodzonym w dniu [...] 1990 r. Do wniosku załączyła wymagane dokumenty oraz decyzję ZUS z dnia 10 marca 2020 r. o waloryzacji emerytury oraz własne wyjaśnienia, w których podała, że przeszła na emeryturę i prosi o wypłacenie jej świadczenia pielęgnacyjnego w kwocie pomniejszonej o należną emeryturę.
Decyzją z dnia 23 września 2020 r. organ pierwszej instancji odmówił przyznania M. J. prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu sprawowania opieki nad synem D. J. Organ pierwszej instancji po opisaniu stanu faktycznego sprawy wskazał, że zgodnie z art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 111 ze zm.), zwanej dalej ustawą, świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje jeśli osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do emerytury. Na podstawie zgromadzonych dokumentów organ ustalił, że w sprawie zaistniała negatywna przesłanka, gdyż M. J. posiada prawo do emerytury, co powoduje, że świadczenie pielęgnacyjne nie może być przyznane.
M. J. w dniu 23 października 2020 r. odwołała się od decyzji organu pierwszej instancji do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu. W odwołaniu skarżąca domagała się przyznania świadczenia pielęgnacyjnego w wysokości pokrywającej różnicę między pobieraną emeryturą a pełną kwotą świadczenia pielęgnacyjnego. Jednocześnie zarzuciła organowi błędną wykładnię przepisu art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a ustawy, który powinien być interpretowany zgodnie z zasadami wykładni celowościowej i funkcjonalnej.
Kolegium wskazaną na wstępie decyzją z dnia 30 listopada 2020 r. utrzymało w mocy rozstrzygnięcie organu pierwszej instancji.
W uzasadnieniu wskazano, że warunki nabywania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego oraz zasady ustalania, przyznawania i wypłacania tego świadczenia zostały uregulowane w przepisach ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych i powołano treść przepisów mających zastosowanie w sprawie. Kolegium podzieliło stanowisko prezentowane przez organ pierwszej instancji. Podkreślono, że M. J. niewątpliwie sprawuje opiekę nad niepełnosprawnym synem. Jednak równie bezsporne jest to, iż ma ustalone prawo do emerytury, co stanowi negatywną przesłankę przyznania wnioskowanego świadczenia. Kolegium zwróciło uwagę, że celem świadczenia pielęgnacyjnego jest udzielenie materialnego wsparcia osobom, które rezygnują z aktywności zawodowej, aby opiekować się osobą niepełnosprawną. Świadczenie pielęgnacyjne ma zastąpić dochód uzyskiwany ze świadczonej pracy, której nie może podjąć osoba pielęgnująca. Jego istotą jest więc częściowe zrekompensowanie opiekunowi niepełnosprawnego strat finansowych spowodowanych niemożnością podjęcia pracy lub rezygnacją z niej w związku ze sprawowana opieką. Stąd też ustawodawca przyjął założenie, że osoba posiadająca już zabezpieczenie materialne w postaci dochodu z tytułu między innymi emerytury powinna być wyłączona z zakresu podmiotowego osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego. W ocenie Kolegium, nie jest możliwy zbieg obu tych świadczeń ani wzajemna ich kompensata.