Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Krzysztof Bogusz Sędziowie Sędzia WSA Teresa Cisyk - spr. Sędzia WSA Ewa Janowska Protokolant St. sekretarz sądowy Grażyna Stykała po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 8 kwietnia 2014 r. sprawy ze skargi H. B. na decyzję Dyrektora Izby Celnej w Opolu z dnia 17 grudnia 2013 r. nr [...] w przedmiocie kary pieniężnej za wykonywanie transportu drogowego z naruszeniem przepisów oddala skargę.
Decyzją z dnia 30 sierpnia 2013 r., nr [...], Naczelnik Urzędu Celnego w Opolu nałożył na H. B., prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą [...], karę pieniężną w kwocie 10 000 zł za wykonywanie transportu drogowego bez wymaganej licencji oraz wykonywanie przewozu drogowego pojazdem niewyposażonym w urządzenie rejestrujące lub cyfrowe urządzenie rejestrujące. Decyzja wydana została na podstawie art. 92a ust. 1 i ust. 5, art. 93 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2012 r., poz. 1265 z późn. zm. - zwanej także ustawą), art. 3 lit. h rozporządzenia (WE) 561/2006 z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego oraz zmieniające rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85 i (WE) 2135/98, jak również uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 3820/85 (Dz. Urz. UE.L. 102.1). W uzasadnieniu, przedstawiając stan faktyczny organ wyjaśnił, że naruszenia, za które nałożona została kara pieniężna zostały stwierdzone w protokole z kontroli drogowej dokonanej przez celne służby operacyjne dnia 20 czerwca 2013 r., do której zatrzymany został H. B. Kierował on zespołem pojazdów o numerach rejestracyjnych: [...] (samochód ciężarowy [...] stanowiący własność H. B.) oraz [...] (przyczepa lekka zarejestrowana na K. C.). Przewożonym ładunkiem był towar w postaci stolarki aluminiowej, którego nabywcą - zgodnie z fakturą wystawioną przez sprzedawcę, tj. "[...]" K. C. - był [...]. Ponadto, w trakcie postępowania wyjaśniającego ustalono, że H. B. nie udzielono ani licencji na wykonywanie transportu drogowego, ani też zaświadczenia na przewozy drogowe na potrzeby własne. Natomiast uzasadniając nałożenie kary za wykonywanie transportu drogowego bez wymaganej licencji, organ wskazał na obowiązek posiadania przez kierowcę pojazdu stosowanych dokumentów, do których odnoszą się regulacje art. 87 ust. 1, ust. 2 i ust. 3 ustawy. Wyjaśnił, że podejmowanie i wykonywanie transportu drogowego (krajowego i międzynarodowego) oraz niezarobkowego przewozu drogowego (krajowego i międzynarodowego) odbywa się na zasadach określonych w ustawie o transporcie drogowym, co oznacza, że poruszanie się wszystkich pojazdów czy zespołów pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 tony podporządkowane jest regułom ustawy. Określone w ustawie wymagania w zakresie wykonywania transportu drogowego, czy przewozów niezarobkowych adresowane są do przedsiębiorców tzn. tych podmiotów, których działalnością gospodarczą jest transport drogowy i tych, którzy wykonują każdą inną działalność gospodarczą. Stwierdzając, że na wykonywanie transportu drogowego towaru przedsiębiorca powinien posiadać licencję organ wskazał, że jej brak stanowi podstawę do nałożenia kary pieniężnej, stosownie do art. 92a ust. 1 i ust. 6 ustawy. Jej wysokość, zgodnie z załącznikiem nr 3 do ustawy (lp. 1.1), wynosi 8000 zł i brak jest możliwości prawnej swobodnego kształtowania jej wysokości. Organ uznał, że w sprawie nie zaistniały podstaw do zastosowania art. 92c ust. 1 pkt 1 ustawy, gdyż niedopełnienie obowiązku posiadania licencji nie było spowodowane zdarzeniami lub okolicznościami, których strona nie mogła przewidzieć. Zdaniem organu, powinności w tym zakresie jasno zostały sprecyzowane w przepisach prawa. Z kolei, w odniesieniu do drugiego stwierdzonego naruszenia organ wyjaśnił, że obowiązek instalowania tachografów statuuje rozporządzenie Rady (EWG) nr 3821/85 z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym (Dz. Urz. UE. L. 370 z 31.12.1985, str. 8 ze zm.). Przywołując regulacje art. 3 ust. 1 i ust. 2 tego rozporządzenia, wskazał na sformułowaną w art. 4 pkt 6a ustawy definicję przewozu drogowego oraz pojęcie przewozu drogowego, ustalone w art. 4 lit. a rozporządzenia (WE) nr 561/2006, do którego wskazany przepis ustawy odsyła. Następnie, organ przytoczył treść art. 2 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 561/2006 określającego zakres przedmiotowy stosowania tego aktu oraz art. 3 ustalający wyłączenia przedmiotowe z zakresu jego stosowania. Powołując się natomiast na przepis art. 29 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (Dz. U. nr 92, poz. 879 z późn. zm.) wskazał, że z obowiązku instalowania tachografów zwolnione zostały pojazdy wyłączone z zakresu stosowania rozporządzenia (EWG) nr 3821/85, które określono w art. 13 ust. 1 rozporządzenie (WE) nr 561/2006. Wobec powyższego organ uznał, że żaden z tych wyjątków nie znajduje zastosowania w niniejszej sprawie, a stwierdzone naruszenie w postaci wykonywania przewozu drogowego pojazdem niewyposażonym w urządzenie rejestrujące, wyczerpuje hipotezę przewidzianą w lp. 6.1.1. załącznika nr 3 do ustawy i skutkuje nałożeniem kary pieniężnej w wysokości 3000 zł. Jako podstawę prawną wymierzenia kary wskazał przepis art. 92 a ust 1 ustawy, a kary łącznej przepis art. 92 a ust. 2 ustawy. Organ zaznaczył również, że użyte w art. 3 pkt h rozporządzenia (WE) nr 561/2006 pojęcie "przewozu niehandlowego" jest odmienne od definicji "przewozu na potrzeby własne", określonej w art. 4 pkt 4 ustawy i należy je rozumieć jako przewóz niezwiązany z prowadzoną działalnością gospodarczą, zarówno w formie transportu drogowego, jak i przewozu na potrzeby własne.