Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Elżbieta Naumowicz - spr. Sędziowie Sędzia WSA Ewa Janowska Sędzia WSA Elżbieta Kmiecik Protokolant Sekretarz sądowy Mariola Górska po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 11 października 2011 r. sprawy ze skargi J. P. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu z dnia 25 lutego 2011 r., nr [...] w przedmiocie zawieszenia postępowania administracyjnego w sprawie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych 1) uchyla zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie Burmistrza [...] z dnia 19 października 2010 r., nr [...], 2) określa, że zaskarżone postanowienie nie podlega wykonaniu w całości, 3) zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu na rzecz skarżącego J. P. kwotę 100 (sto) złotych, tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Postanowieniem z dnia 19 października 2010 r., nr [...], działający z urzędu Burmistrz [...], po ponownym rozpatrzeniu sprawy - wskutek uchylenia przez organ odwoławczy wcześniejszego postanowienia - zawiesił postępowanie w sprawie przyznania na wniosek J. P. zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych do 4,5% zawartości alkoholu oraz na piwo w miejscu sprzedaży, tj. w barze letnim w [...] przy ul. [...]. Rozstrzygnięcie to zostało wydane na podstawie art. 97 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.), zwanej dalej K.p.a. W uzasadnieniu postanowienia organ zrelacjonował stan faktyczny sprawy podając, że na podstawie wypisu z aktu notarialnego z dnia 4 lipca 1995 r., Repertorium A nr [...], odpisu z księgi wieczystej z dnia 6 lipca 2009 r., nr [...], wyciągu z wykazu zmian danych ewidencyjnych dla obrębu [...] Kw [...] z dnia 7 lipca 2009 r. dotyczącego podziału działki nr A na działki nr B i C oraz wypisu z rejestru gruntów z dnia 20 września 2010 r. wydanego dla działki nr C, ustalił, że działka nr C, na której prowadzona ma być sprzedaż alkoholu stanowi współwłasność J. P. oraz jego byłej żony - N. B. Organ podał również, że bar letni jest samodzielnym lokalem, nie jest budynkiem jednorodzinnym ani wielorodzinnym, zatem nie jest wymagana zgoda, o której mowa w art. 18 ust. 6 pkt 3 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473 ze zm.), zwanej dalej ustawą. Natomiast - zdaniem organu - w sytuacji, gdy nieruchomość, na której ma znajdować się miejsce sprzedaży napojów alkoholowych stanowi współwłasność, to stosownie do art. 199 Kodeksu cywilnego, do rozporządzania rzeczą wspólną oraz do innych czynności, które przekraczają zakres zwykłego zarządu potrzebna jest zgoda wszystkich współwłaścicieli. Dalej organ wskazał, że w oświadczeniu z dnia 30 lipca 2010 r. współwłaścicielka nieruchomości - N. B. kategorycznie nie wyraziła zgody na prowadzenie wnioskowanej działalności. Jednocześnie, na podstawie przedłożonych przez nią dokumentów oraz zaświadczenia Sądu Rejonowego w Kędzierzynie - Koźlu z dnia 31 sierpnia 2010 r., sygn. akt [...], ustalono, że w Sądzie tym toczy się sprawa pomiędzy byłymi małżonkami o podział majątku wspólnego. Organ uznał, że zaistniały spór sądowy, stanowi zagadnienie wstępne w rozumieniu art. 97 § 1 pkt 4 K.p.a., gdyż od jego rozstrzygnięcia zależy ustalenie, czy J. P. przysługuje tytuł prawny do samodzielnego obciążania nieruchomości. Organ podkreślił również, że Firma Handlowo-Usługowa "[...]", której właścicielem jest J. P., nie ma zdolności prawnej oraz sądowej, czyli nie może nabywać praw związanych z nieruchomością, gdyż nie ma osobowości prawnej, a zgodnie z wpisem do ewidencji działalności gospodarczej działalność wykonywana jest przez osobę fizyczną. Ponadto stwierdził, że N. B. - wbrew twierdzeniom wnioskodawcy - posiada przymiot strony w przedmiotowym postępowaniu, gdyż charakter wydanego zezwolenia oraz związanej z tym działalności gospodarczej będzie obciążał i dotyczył jej nieruchomości, co oznacza, iż ma ona interes faktyczny i prawny w sprawie. Nie godząc się z tym rozstrzygnięciem, J. P. wniósł zażalenie na powyższe postanowienie, domagając się jego uchylenia bądź stwierdzenia nieważności, jako wydanego z rażącym naruszeniem prawa. Uzasadniając swe żądanie skarżący przedstawił przebieg dotychczasowego postępowania w sprawie oraz przytoczył fragmenty orzeczeń Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu i organu pierwszej instancji. Podniósł, że postępowanie w sprawie wydania wnioskowanego zezwolenia prowadzone jest od ok. 2 lat i tyle samo trwa sprawa o podział majątku wspólnego. Nie kwestionując faktu współwłasności nieruchomości objętych KW [...], J. P. wskazał, że jako małżonek zarządza samodzielnie przedmiotami majątkowymi służącymi do wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności zarobkowej, które wchodzą w skład majątku Przedsiębiorstwa "[...]", będącego jego wyłączną własnością, natomiast była żona nie może w każdym przypadku paraliżować jego działalności gospodarczej. Podniósł również, że punkt sprzedaży mieści się w budynku nie będącym budynkiem wielorodzinnym, stąd w świetle ustawy nie jest wymagane przedłożenie zgody współwłaściciela. Wskazał ponadto, że jego wniosek został pozytywnie zaopiniowany przez Gminną Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w [....]. Zarzucił także, że organ nie wziął pod uwagę, iż do wniosku zostały dołączone wszystkie dokumenty określone w art. 18 ust. 1 i 3a ustawy. Zdaniem skarżącego, organ nie wykazał, że w niniejszej sprawie ma do czynienia z zagadnieniem wstępnym wymagającym rozstrzygnięcia sądowego, które uzasadniałoby zawieszenie postępowania w sprawie wydania przedmiotowego zezwolenia, zatem w sprawie doszło do naruszenia art. 97 § 1 pkt 4 w zw. z art. 100 § 1 K.p.a. Końcowo stwierdził, że istota sprawy sprowadza się do rozstrzygnięcia, czy sprzedaż przez stronę piwa i napojów alkoholowych do 18% wymaga pisemnej zgody współwłaściciela nieruchomości, czy też zgoda taka nie jest wymagana. W opinii J. P., nie ma wymogu uzyskania takiej zgody, tym samym brak jest podstaw do zawieszenia postępowania. W wyniku rozpoznania zażalenia Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Opolu postanowieniem z dnia 25 lutego 2011 r., nr [...], utrzymało w mocy zaskarżone rozstrzygnięcie. W uzasadnieniu Kolegium podzieliło ustalenia faktyczne organu pierwszej instancji i stwierdziło, że organ ten uzupełnił postępowanie wyjaśniające, zgodnie z wcześniejszymi zaleceniami. Następnie, odwołując się do treści art. 97 § 1 pkt 4 K.p.a. i wyjaśniając pojęcie "zagadnienia wstępnego", organ odwoławczy uznał, że w toku postępowania o wydanie J. P. zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych wyłoniło się zagadnienie wstępnie, którego rozstrzygnięcie należy do Sądu Rejonowego w Kędzierzynie - Koźlu, a rozstrzygnięcie Sądu ma wpływ na podjęcie przez organ decyzji w w/w przedmiocie. Kolegium wywiodło, że z przepisów ustawy, w tym z art. 18 ust. 1 i 3a oraz art. 12 ust. 1 i 2, wynika, że zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych jest decyzją o charakterze przedmiotowo - podmiotowym, gdyż wydaje się je dla indywidualnie oznaczonej osoby, w konkretnie określonym miejscu. Oznacza to, że nie można udzielić tego zezwolenia bez określenia lokalu, w którym mają być sprzedawane bądź podawane napoje alkoholowe. Oceniając złożony przez J. P. wniosek o wydanie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych, w świetle wymogów określonych w art. 18 ust. 6 ustawy, organ wskazał, że wnioskodawca przedstawił m.in. zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej oraz decyzję Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w [...] z dnia 27 lipca 2007 r. stwierdzającą, że w punkcie sprzedaży sezonowej w [...], ul. [...], może być prowadzona działalność gastronomiczna, gdyż spełnione są wymagania konieczne do zapewnienia higieny w procesie produkcji żywności i w jej obrocie. Jednocześnie Kolegium uznało, że w przypadku wnioskodawcy nie zachodzi potrzeba przedłożenia zgody, o której mowa w art. 18 ust. 6 pkt 3 ustawy, gdyż budynek, w którym mieści się bar nie jest budynkiem wielorodzinnym. Rozważając kwestię tytułu prawnego wnioskodawcy do lokalu stanowiącego punkt sprzedaży napojów alkoholowych, mieszczącego się w budynku posadowionym na nieruchomości stanowiącej własność J. P. oraz N. B., organ odwoławczy wskazał, że bezsporna jest okoliczność, iż była żona wnioskodawcy nie wyraża zgody na przeznaczenie lub udostępnienie części nieruchomości na działalność związaną ze sprzedażą napojów alkoholowych. Wobec powyższego, wydanie spornego zezwolenia wnioskodawcy - będącemu jednym ze współwłaścicieli nieruchomości - wbrew woli i bez zgody drugiego współwłaściciela, jest w istocie rozstrzygnięciem o sposobie korzystania ze wspólnej nieruchomości i skutkuje naruszeniem przepisów dotyczących współwłasności. Dlatego za słuszne Kolegium uznało stanowisko organu pierwszoinstancyjnego, że udzielając zezwolenia nie można ignorować przepisów prawa cywilnego dotyczących współwłasności, w szczególności art. 206 K.c. W sytuacji zatem, gdy przed Sądem Rejonowym w Kędzierzynie - Koźlu toczy się postępowanie o podział majątku wspólnego byłych małżonków - J. P. i N. B., w skład którego wchodzi bar letni stanowiący punkt sprzedaży napojów alkoholowych, to rozstrzygnięcie tej kwestii przez Sąd ma znaczenie prawne i jest zagadnieniem wstępnym w postępowaniu o wydanie przedmiotowego zezwolenia, co z kolei uzasadnia jego zawieszenie na podstawie art. 97 § 1 pkt 4 K.p.a. Organ odwoławczy podał również, że w świetle najnowszego orzecznictwa sądowoadministracyjnego zmienia wcześniej prezentowane stanowisko i przyjmuje, że współwłaściciele nieruchomości, na której prowadzi się sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych, mają prawa strony w postępowaniu administracyjnym z wniosku innego współwłaściciela o wydanie zezwolenia na prowadzenie takiej działalności. Powyższe oznacza, że N. B. posiada przymiot strony w postępowaniu o wydanie wnioskowanego zezwolenia. Końcowo organ stwierdził, że argumenty podniesione w zażaleniu nie mają wpływu na podjęte rozstrzygnięcie. Na powyższe postanowienie J. P. wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, domagając się jego uchylenia w całości bądź stwierdzenia nieważności lub niezgodności z prawem, oraz zasądzenia kosztów postępowania. W motywach skargi powtórzył i rozwinął argumentację podawaną w odwołaniu, dodatkowo podnosząc, że sprzedaż piwa i napojów alkoholowych w barze letnim w [...] prowadził już uprzednio, zatem nie jest to nowa działalność. Wyraził wątpliwość, czy była żona może blokować działalność gospodarczą w powyższym zakresie w lokalu, którym nadal on zawiaduje, w sytuacji, gdy spór o podział majątku może trwać jeszcze kilka lat. Zdaniem skarżącego, mając na uwadze treść art. 199 K.c. należy ustalić, czy sprzedaż alkoholu jest czynnością przekraczającą zakres zwykłego zarządu. J. P. wyraził również pogląd, że skoro uprzednio prowadził sprzedaż napojów alkoholowych w barze letnim i nie nastąpiła zmiana posiadania, to zbędne jest rozstrzyganie powyższej kwestii przez sąd powszechny, a więc w istocie zagadnienie wstępne nie istnieje. Dalej, przytaczając przepisy art. 36 i 37 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, skarżący argumentował, że w prowadzeniu firmy małżonek ma pełną autonomię, zaś drugi małżonek nie może sprzeciwiać się działaniom małżonka prowadzącego firmę, bowiem jego sprzeciw został wyłączony z mocy art. 36 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Ponadto zaakcentował, że była żona wcześniej znała i akceptowała charakter prowadzonej przez niego działalności. Ostatecznie skarżący zarzucił organowi, że nie jest konsekwentny w swoich poglądach odnośnie posiadania przez N. B. przymiotu strony w przedmiotowym postępowaniu, gdyż wcześniej Kolegium prezentowało odmienne stanowisko. W odpowiedzi na skargę Kolegium wniosło o jej oddalenie, podtrzymując argumentację i wnioski zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia. Dodatkowo wskazało, że powoływane w skardze regulacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dotyczą kwestii zarządzania przez małżonków ich wspólnym majątkiem, a skoro J. P. i N. B. nie są już małżeństwem, to nie znajdują one zastosowania do ich sytuacji. Na rozprawie przed Sądem J. P. podtrzymał skargę i wnioski w niej zawarte.