Wojewódzki fundusz celowy nie jest wojewódzką jednostką organizacyjną w rozumieniu przepisu art. 25 ust. 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa /t.j. Dz.U. 2001 nr 142 poz. 1590 ze zm./.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący: sędzia NSA Roman Ciąglewicz Sędziowie: sędzia NSA Jerzy Krupiński (spr.) asesor sądowy Grażyna Jeżewska Protokolant: referent stażysta Joanna Szyndrowska po rozpoznaniu w dniu 15 lipca 2004 r. na rozprawie sprawy ze skargi Województwa Opolskiego na zarządzenie zastępcze Wojewody Opolskiego z dnia 1 grudnia 2003 r. nr PN.III.MK-0911-14-1/2003 w przedmiocie radnego 1) uchyla zaskarżone zarządzenie zastępcze 2) orzeka, że zaskarżone zarządzenie zastępcze nie może być wykonane w całości 3) zasądza od Wojewody Opolskiego na rzecz skarżącego Województwa Opolskiego kwotę 240 zł (słownie: dwieście czterdzieści), tytułem kosztów postępowania przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym.
Przedmiotem skargi wniesionej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego przez Województwo Opolskie jest podjęte na podstawie art. 86 a ust. 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz. U. z 2001 r., nr 142, poz. 1590 ze zm.), zarządzenie zastępcze Wojewody Opolskiego z dnia 1 grudnia 2003 r., nr PN.III.MK-0911-14-1/2003, wydane w przedmiocie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu radnego Z. F.
W uzasadnieniu organ podniósł, że zgodnie z art. 25 ust. 2 ustawy o samorządzie województwa radny nie może pełnić funkcji kierownika wojewódzkiej jednostki organizacyjnej oraz jego zastępcy. Stosownie do treści art. 400 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62 poz. 627 ze zm.) wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej mają osobowość prawną i w rozumieniu ustawy o finansach publicznych są wojewódzkimi funduszami celowymi. Środki funduszy w całości przeznaczane są na finansowanie ochrony środowiska i gospodarki wodnej, w celu realizacji zasady zrównoważonego rozwoju. Fundusze prowadzą samodzielną gospodarkę finansową, pokrywając z posiadanych środków i uzyskiwanych wpływów wydatki na finansowanie zadań określonych w ustawie oraz kosztów działalności. Organ przywołał ponadto treść art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2003 r. Nr 15 poz. 148), przyjmując iż fundusz celowy jest wyodrębnionym z budżetu zadaniem publicznym, finansowanym na podstawie rocznego planu, ze wskazanych na ten cel środków. Fundusz stanowi alternatywną w stosunku do budżetu metodę gromadzenia i wydatkowania środków publicznych na cele, które pozostają w zakresie przedmiotowym działania organów władzy publicznej. Plan przychodów i wydatków wojewódzkiego funduszu określa uchwała budżetowa samorządu województwa, a ustawa o ochronie środowiska zastrzega szereg uprawnień dla zarządu województwa dotyczących wojewódzkiego funduszu, a w szczególności prawo nadania statutu określającego szczegółowe zasady, organizację i tryb działania wojewódzkiego funduszu, powoływanie i odwoływanie członków rady nadzorczej, powoływanie i odwoływanie na wniosek rady nadzorczej wojewódzkiego funduszu zarządu funduszu, który stanowią prezes i jego zastępcy, obowiązek składania sejmikowi województwa informacji o działalności wojewódzkich funduszy za ubiegły rok, przyjmowanie sprawozdań z działalności funduszy, składanych przez rady nadzorcze wojewódzkich funduszy i ustalanie wynagrodzenia członków rad nadzorczych wojewódzkich funduszy. Te okoliczności, a w szczególności stosunki prawne występujące między wojewódzkim funduszem a organami samorządu województwa wskazują, iż wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej zaliczyć należy do wojewódzkich jednostek organizacyjnych, o których mowa w art. 25 ust. 2 ustawy o samorządzie województwa. Ponadto organ wskazał, że mimo braku definicji pojęcia wojewódzkiej jednostki organizacyjnej, to skoro ustawodawca powołał do życia określone jednostki organizacyjne - wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej, przyznał im określone źródła finansowania, kompetencje oraz unormował inne zależności prawne w relacjach z organami województwa to podmiot taki stanowi wojewódzką jednostkę organizacyjną. Powołano się także na pismo Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 28 lutego 2003 r., a także na opinię prawną Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu z dnia 29 września 2003 r. Zgodnie z art. 26 ust.1 ustawy radny, który przed uzyskaniem mandatu był zatrudniony na stanowisku kierownika wojewódzkiej samorządowej jednostki organizacyjnej w tym województwie, w którym uzyskał mandat, jest obowiązany złożyć wniosek o urlop bezpłatny w terminie 7 dni od daty ogłoszenia wyników wyborów przez właściwy organ wyborczy, przed złożeniem ślubowania, o którym mowa w art. 22 ust. 1 ustawy. Nie złożenie przez radnego wniosku, o którym mowa w ust. l, jest równoznaczne ze zrzeczeniem się mandatu. Stosownie do treści art. 190 ust. 2 ustawy z dnia 16 lipca 1998 r. ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw (Dz. U. nr 95 poz. 602 ze zm.) wygaśnięcie mandatu radnego stwierdza rada w drodze uchwały, najpóźniej w trzy miesiące od wystąpienia przyczyny wygaśnięcia mandatu (art. 190 ust. 2 cyt. ustawy). W przedmiotowej sprawie radny Z. F. w dacie ogłoszenia wyników wyborów do Sejmiku Województwa Opolskiego zatrudniony był na stanowisku prezesa Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Opolu, nie złożył wniosku o urlop bezpłatny w oparciu o art. 26 ust. 1 ustawy o samorządzie województwa, a Sejmik Województwa nie podjął uchwały w ustawowo zakreślonym terminie w zakresie dotyczącym wygaśnięcia mandatu radnego. Wojewoda Opolski pismem z dnia 20 października 2003 r. wezwał Sejmik Województwa Opolskiego do podjęcia uchwały stwierdzającej wygaśnięcie mandatu tego radnego. Wobec bezskutecznego upływu 30 dniowego terminu na podjęcie uchwały wydano zarządzenie zastępcze.