Sprawa ze skargi na decyzję SKO w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego
Uzasadnienie strona 2/5

W odwołaniu od tej decyzji skarżący zarzucił naruszenie art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych poprzez jego błędną wykładnię z pominięciem wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 21 października 2014 r., sygn. akt K 38/13.

Na skutek rozpatrzenia odwołania, decyzją nr "[...]" z "[...]" r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze orzekło:

1. uchylić od dnia 25 czerwca 2020 r. decyzję organu I instancji nr "[...]" z dnia "[...]" r. przyznającą skarżącemu specjalny zasiłek opiekuńczy na matkę;

2. przyznać skarżącemu świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z opieką nad matką od dnia 25 do 30 czerwca 2020 r. w kwocie 366,00 (trzysta sześćdziesiąt sześć) zł, zaś od dnia 1 lipca 2020 r. do dnia 31 listopada 2020 r. w kwocie 1 830,00 (jeden tysiąc osiemset trzydzieści) zł miesięcznie;

3. odmówić skarżącemu przyznania świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z opieką nad matką za okres od 1 grudnia 2019 r. do 24 czerwca 2020 r.

W uzasadnieniu Kolegium wyjaśniło, że w przypadku skarżącego spełnione są przesłanki umożliwiające przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego, jak również specjalnego zasiłku opiekuńczego. Z uwagi na konkurencyjność obu świadczeń, przyznane może być wyłącznie jedno z nich. Wyboru w tym zakresie dokonuje wyłącznie strona postępowania, zaś organ administracji publicznej jest takim wyborem związany. Ustalenia w tym postępowaniu wymaga zatem, po pierwsze, to czy zachowane są w tej sprawie przesłanki umożliwiające przyznanie stronie świadczenia pielęgnacyjnego, a w przypadku pozytywnej odpowiedzi, w dalszej kolejności, rozstrzygnięcie tego w jaki sposób dokonany przez stronę wybór wpłynie na ustalone wcześniej - decyzją ostateczną - prawo do zasiłku dla opiekuna. Kolegium przytoczyło treść art. 17 ust. 1, 1a, 1b, i ust. 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych. Skonstatowało, że matka skarżącego jest osobą o znacznym stopniu niepełnosprawności, zaś stałą opiekę nad nią sprawuje skarżący, który z tego tytułu nie podejmuje zatrudnienia. Zachowane zostały zatem przesłanki z art. 17 ust. 1 ustawy. Kolegium nie podzieliło stanowiska organu I instancji uznającego, iż stronie nie przysługuje świadczenie pielęgnacyjne z powodu daty powstania niepełnosprawności osoby wymagającej opieki. Ponownie wskazano na podany wyrok Trybunału Konstytucyjnego i zaznaczono, że w orzecznictwie sądów administracyjnych jednolicie prezentowane jest stanowisko o konieczności oceny spełnienia przesłanek niezbędnych dla przyznania świadczenia pielęgnacyjnego, w odniesieniu do opiekunów osób wymagających opieki, których niepełnosprawność powstała później niż przed ukończeniem 18 roku życia (lub 25 roku życia w trakcie nauki w szkole lub szkole wyższej), z pominięciem kryterium z art. 17 ust. 1b ustawy. Dalej Kolegium wywiodło, że podstawy odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego nie mógł stanowić także art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. b ustawy, z którego wynika, iż świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli na osobę wymagającą opieki jest ustalone m. in. prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego. Z tym jednak zaznaczeniem, iż koniecznym było uprzednie uchylenie - zgodnie z żądaniem strony i w określonym przez nią zakresie - prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego. Złożenie więc przez stronę w dniu 25 czerwca 2020 r. oświadczenia o rezygnacji ze specjalnego zasiłku opiekuńczego musiało skutkować uchyleniem - w tej dacie - decyzji z dnia "[...]" r. Tą dyspozycją strony organy administracji publicznej były związane. Postępowanie w sprawie specjalnego zasiłku opiekuńczego było bowiem wszczęte na wniosek strony, która jest dysponentem przysługującego jej prawa. Wyjaśniono, iż świadczenie nie mogło zostać przyznane stronie za okres wcześniejszy, tj. od dnia złożenia wniosku czyli 1 grudnia 2019 r. do dnia 24 czerwca 2020 r. - jak chciała tego pełnomocnik strony - ponieważ strona co do tego okresu nie złożyła skutecznego oświadczenia o rezygnacji ze specjalnego zasiłku opiekuńczego (oświadczenie zawarte we wniosku wszczynającym dotyczyło innej decyzji, która już wygasła). Prawidłowe oświadczenie o wyborze świadczenia miało miejsce dopiero w dniu 25 czerwca 2020 r. Mając powyższe na uwadze, skład Kolegium uznał, że strona spełnia przesłanki do przyznania jej świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z opieką nad matką od dnia 25 czerwca do 31 listopada 2020 r. (tj. do dnia upływu ważności orzeczenia o niepełnosprawności). Dostrzeżono, że skoro strona spełnia przesłanki do przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego i równocześnie pobiera specjalny zasiłek opiekuńczy, to mamy do czynienia z sytuacją zbiegu uprawnień, o której mowa w art. art. 27 ust. 5 ustawy. Z powołanych przepisów wynika, że w przypadku zbiegu uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego - przysługuje jedno z tych świadczeń wybrane przez osobę uprawnioną - także w przypadku gdy świadczenia te przysługują w związku z opieką nad różnymi osobami. Kolegium podało, że zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy organ właściwy oraz wojewoda mogą bez zgody strony zmienić lub uchylić ostateczną decyzję administracyjną, na mocy której strona nabyła prawo do świadczeń rodzinnych, jeżeli uległa zmianie sytuacja rodzinna lub dochodowa rodziny mająca wpływ na prawo do świadczeń rodzinnych, członek rodziny nabył prawo do świadczeń rodzinnych w innym państwie w związku ze stosowaniem przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, osoba nienależnie pobrała świadczenie rodzinne lub wystąpiły inne okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń. Taką inną okolicznością z art. 32 ust. 1 ustawy jest niewątpliwie także rezygnacja strony z dalszego pobierania świadczenia. Ustalając datę uchylenia specjalnego zasiłku opiekuńczego i datę początkową okresu na jaki można było przyznać świadczenie pielęgnacyjne, Kolegium miało na uwadze przede wszystkim to, że wniosek strony o uchylenie specjalnego zasiłku opiekuńczego został złożony w dniu 25 czerwca 2020 r., a zatem ta data powinna zostać uznana za datę graniczną pobierania każdego z tych świadczeń, w tym bowiem dniu strona dokonała wyboru, o którym mowa w art. 27 ust. 5 ustawy. Na poparcie zajętego stanowiska Kolegium powołało orzeczenia sądów administracyjnych, w tym Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Strona 2/5
Inne orzeczenia o symbolu:
6329 Inne o symbolu podstawowym 632
Inne orzeczenia z hasłem:
Zabezpieczenie społeczne
Inne orzeczenia sądu:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie
Inne orzeczenia ze skargą na:
Samorządowe Kolegium Odwoławcze