Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Marzenna Glabas Sędziowie Sędzia WSA Adam Matuszak Sędzia WSA Bogusław Jażdżyk (spr.) po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 3 listopada 2020 r. sprawy ze skargi M. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia "[...]" nr "[...]" w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego uchyla zaskarżoną decyzję oraz utrzymaną nią w mocy decyzję organu I instancji. WSA/wyr.1a - sentencja wyroku (tryb uproszczony)
Decyzją z "[...]" wydaną z upoważnienia Wójta Gminy K. przez Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w K. (dalej jako: organ I instancji), na podstawie art. 17, art. 20 ust. 3 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (tekst jednolity na dzień wydania decyzji - Dz.U. z 2020 r., poz. 111, dalej jako: u.ś.r.), odmówiono przyznania M. M. (dalej jako: strona lub skarżąca) prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania opieki nad niepełnosprawnym mężem. W uzasadnieniu organ I instancji podał, że na podstawie przedłożonych przez stronę dokumentów oraz przeprowadzonego rodzinnego wywiadu środowiskowego ustalono, że strona zamieszkuje wspólnie z mężem, który zgodnie z orzeczeniem z 9 kwietnia 2013 r. jest trwale niezdolny do samodzielnej egzystencji od 1 maja 2013 r., przy czym niepełnosprawność ta nie powstała przed 18 rokiem życia. Jest on osobą przewlekle chorą, wymagającą stałej opieki i pomocy we wszystkich codziennych czynnościach, którą sprawuje strona w zakresie uniemożliwiającym zatrudnienie. W ocenie organu I instancji w niniejszej sprawie nie została spełniona przesłanka określona w art. 17 ust. 1 lit. b) u.ś.r., bowiem niepełnosprawność osoby wymagającej opieki nie powstała przed ukończeniem 18 roku życia ani w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej - przed ukończeniem 25 roku życia. Ponadto strona ma ustalone prawo do emerytury rolniczej w KRUS, co również stanowi negatywną przesłankę, wynikającą z art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a) u.ś.r.
W odwołaniu od powyższej decyzji strona wniosła o zmianę zaskarżonego rozstrzygnięcia i przyznanie jej wnioskowanego świadczenia. W uzasadnieniu wskazała, że Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 21 października 2014 r., sygn. akt K 38/13, uznał, że art. 17 ust. 1 b) u.ś.r. w zakresie, w jakim różnicuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego osób sprawujących opiekę nad osobą niepełnosprawną po ukończeniu przez nią wieku określonego w tym przepisie ze względu na moment powstania niepełnosprawności, jest niezgodny z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP. Powołując się na orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego, strona podniosła, że wyrok ten nie powoduje utraty mocy obowiązującej zakwestionowanego aktu normatywnego, lecz konieczność takiej wykładni przepisów, aby jej wynik nie był sprzeczny ze stanowiskiem wyrażonym w wyroku. Tym samym, kryterium daty powstania niepełnosprawności nie powinno być przez organ w ogóle stosowane. Ponadto strona zakwestionowała pogląd organu I instancji, że pobieranie przez nią emerytury pozbawia ją możliwości uzyskania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Kierując się bowiem prokonstytucyjną wykładnią art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a) u.ś.r., wynikającą m.in. z wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 26 czerwca 2019 r., sygn. akt SK 2/17, należy uznać, że opiekun mający ustalone prawo do emerytury lub renty może obiegać się o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego i powinno ono zostać przyznane w kwocie będącej różnicą pomiędzy wysokością świadczenia pielęgnacyjnego a otrzymywaną emeryturą lub rentą. Tym samym, stronie przysługuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego w kwocie pomniejszonej o pobieraną emeryturę.