Dnia 7 października 2021 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodnicząca sędzia WSA Alicja Jaszczak-Sikora (spr.) Sędziowie sędzia WSA Marzenna Glabas sędzia WSA Piotr Chybicki po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 7 października 2021 roku sprawy ze skargi M.R. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia "[...]", nr "[...]" w przedmiocie uchylenia decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia oddala skargę.
Decyzją z "[...]" r. Kierownik Referatu Inwestycji w Urzędzie Gminy, działając z upoważnienia Wójta Gminy (dalej jako: Wójt Gminy lub organ I instancji), na podstawie art. 151 § 1 pkt 1 w związku z art. 145 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity Dz.U. z 2020 r. poz. 256 ze zm., dalej jako: k.p.a.), odmówił uchylenia decyzji Wójta Gminy z dnia "[...]" r. w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach na wniosek spółki A, dla przedsięwzięcia polegającego na budowie elektrowni wiatrowej "[...]" wraz z infrastrukturą towarzyszącą, o mocy nominalnej do 2,5 MW, na działce nr "[...]" obręb geodezyjny N., gm. N.
W uzasadnieniu wskazano, że w dniu 20 października 2016 r. do organu wpłynął wniosek M. R. (dalej jako: wnioskodawca lub skarżący) o wznowienie postępowania na podstawie art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a. Wnioskodawca podał, że o wydaniu decyzji z "[...]" r. dowiedział się między 22 a 27 września 2016 r. Wyjaśnił, że jest właścicielem nieruchomości o numerach ewidencyjnych "[...]" położonych w miejscowości N., które znajdują się w strefie mniejszej niż 700 m od terenu podlegającego możliwej zabudowie urządzeniami elektrowni wiatrowych na działce ewidencyjnej nr "[...]", a planowana elektrownia wiatrowa jest jedną z elektrowni na obszarze około 2 km2, a przy tym każda z elektrowni ma być wybudowana wraz z infrastrukturą towarzyszącą. Wskazał, że nieruchomość wraz z zabudową mieszkalną, wykorzystuje do mieszkania, realizacji życia rodzinnego i prywatnego, prowadzenia działalności rolniczej i usługowej, a znajduje się ona w sferze oddziaływania z urządzeń elektrowni (immisje bezpośrednie i pośrednie, immisje pozytywne i negatywne) ze skutkami ograniczenia praw wnioskodawcy, w tym prawa do niezakłóconego korzystania z nieruchomości bez immisji oraz do jej wykorzystania (np. zabudowy) bez ograniczeń wynikających z planowanej zabudowy na nieruchomościach sąsiednich (w tym urządzeniami elektrowni wiatrowych), przy możliwych immisjach - m.in. wibracje, hałas, oddziaływania fizyczne, oddziaływania elektromagnetyczne, naruszenie prawa do widoku i korzystania ze środowiska.
Postanowieniem z "[...]" r. wznowiono postępowanie w przedmiotowej sprawie, a następnie postanowieniem z "[...]" r. organ I instancji zawiesił postępowanie z uwagi na złożenie przez inne strony postępowania wniosku o stwierdzenie nieważności przedmiotowej decyzji, a Samorządowe Kolegium Odwoławcze postanowieniem z dnia "[...]" r. utrzymało w mocy zażalone postanowienie. Następnie postanowieniem z "[...]" r. organ I instancji podjął zawieszone postępowanie, gdyż Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z dnia "[...]" r. odmówiło stwierdzenia nieważności decyzji z "[...]" r.
Rozpoznając sprawę w postępowaniu wznowieniowym organ I instancji wskazał, iż w chwili przedłożenia przez inwestorów raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko - zgodnie z treścią art. 79 ustawy z 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2020 r. poz. 283 ze zm., dalej jako: u.o.u.i.ś.) wszczęto postępowanie z udziałem społeczeństwa, w którym to każda zainteresowana przedsięwzięciem osoba mogła składać uwagi i wnioski do przedłożonego raportu. Zawiadomienie o wszczęciu postępowania z udziałem społeczeństwa zgodnie z treścią art. 3 ust. 11 u.o.u.i.ś. podano do publicznej wiadomości poprzez udostępnienie informacji na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Urzędu Gminy, w sposób zwyczajowo przyjęty w siedzibie organu właściwego w sprawie oraz poprzez wywieszenie na tablicach ogłoszeń w poszczególnych sołectwach. Wskazano, że regulacje prawne w kwestii możliwości budowy budynków mieszkalnych w określonej odległości od elektrowni wiatrowej wprowadziła ustawa z 20 maja 2016 r. o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych (Dz.U. z 2016 r. poz. 961, dalej jako: u.o.i.w.z.e.w.), która weszła w życie 16 lipca 2016 r, a więc blisko 1,5 roku po wydaniu decyzji z "[...]" r. Zatem w chwili wydania decyzji prawo to i regulacje w nim zawarte nie istniały. Podano, że nieruchomości wnioskodawcy nie leżą w sąsiedztwie planowanego przedsięwzięcia, gdyż oddzielone są od nich innymi nieruchomościami. Lokalizacja planowanej turbiny wiatrowej znajduje się w odległości powyżej 600 metrów od granic działek wnioskodawcy. Ponadto z raportu oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, sporządzonego na potrzeby przeprowadzonego postępowania w sprawie wydania decyzji z "[...]" r. wynika, że nieruchomości te znajdują się poza jakimkolwiek negatywnym oddziaływaniem planowanej inwestycji. W związku z tym, zgodnie z ówcześnie obowiązującymi przepisami prawa, właściciele nieruchomości znajdujący się poza określonym zasięgiem oddziaływania, nie zostali uznani za strony postępowania. Osoby te mogły wypowiedzieć się w czasie trwania postępowania z udziałem społeczeństwa, które zostało przeprowadzone zgodnie z obowiązującymi normami prawa i należytą starannością, z czego jednak wnioskodawca nie skorzystał. Podniesiono, że powołanie się ogólnie na interes prawny wynikający z praw konstytucyjnych i cywilnych, prawa administracyjnego, obrony wolności od oddziaływania nie uzasadnia posiadania indywidualnego interesu prawnego w konkretnej sprawie, gdyż o tym, czy jest się stroną postępowania administracyjnego, nie decyduje sama wola, czy subiektywne przekonanie danego podmiotu, ale okoliczność, czy istnieje przepis prawa materialnego pozwalający zakwalifikować interes danej osoby jako "interes prawny". Od interesu prawnego należy odróżnić interes faktyczny, który nie jest chroniony przez obowiązujące normy prawne, jak miało to miejsce w przedmiotowej sprawie. Określając krąg stron w postępowaniu o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, z uwagi na ówczesny brak przepisów szczegółowo regulujących odległość posadowienia wieży elektrowni wiatrowej od jakiejkolwiek zabudowy, strony postępowania wyznaczano na podstawie art. 28 k.p.a., zgodnie z orientacyjnym zasięgiem izofony 45dB, czyli właścicieli działek, na które dane przedsięwzięcie będzie bezpośrednio oddziaływać (leżących w promieniu około 600 m). Wyjaśniono, że tryb wznowienia postępowania jest trybem nadzwyczajnym, służącym weryfikacji postępowania zakończonego decyzją ostateczną, w razie wystąpienia jednej z przesłanek wznowienia postępowania wymienionych enumeratywnie w art. 145 § 1, art. 145a lub art. 145b k.p.a. Przy czym wznowione postępowanie dzieli się na dwa etapy: w pierwszym etapie organ ustala, czy przesłanka wznowienia postępowania istotnie wystąpiła, czyli prowadzi postępowanie co do przyczyn wznowienia, a w drugim etapie dokonuje analizy przedmiotowej decyzji i poprzedzającego ją postępowania, czyli prowadzi postępowanie co do istoty sprawy. W sytuacji, gdy właściwy organ stwierdzi brak przesłanek (podstaw) wznowienia postępowania, wydaje decyzję o odmowie uchylenia decyzji dotychczasowej. Odnosząc się do żądania przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego odnośnie do wszelkich oddziaływań, a także o przeprowadzenie oceny oddziaływania każdego z 5 przedsięwzięć, a także skumulowanego oddziaływania wymienionych 5 przedsięwzięć na środowisko wskazano, że te czynności mogłyby nastąpić dopiero w drugim etapie wznowionego postępowania, w przypadku stwierdzenia, iż wnioskodawca istotnie posiada przymiot strony. Jednakże z akt postępowania zakończonego przedmiotową decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach nieruchomości wskazane we wniosku nie znajdują się w obszarze oddziaływania przedmiotowej inwestycji, a w konsekwencji wnioskodawca nie posiada statusu strony.