Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Joanna Cylc-Malec (sprawozdawca) Sędziowie Sędzia NSA Maria Wieczorek - Zalewska Asesor sądowy Jerzy Parchomiuk po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 17 grudnia 2020 r. sprawy ze skargi J. Z. na postanowienie Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia [...]., nr [...] w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu do wniesienia odwołania oddala skargę.
Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych postanowieniem z dnia [...] r. nr [...], wydanym na podstawie art. 59 § 1 w zw. z art. 58 § 1 i 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z
2020 r., poz. 256, dalej: "k.p.a."), odmówił przywrócenia terminu do wniesienia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy od decyzji z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie odmowy J. Z. potwierdzenia statusu działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych wynikających z przepisów ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych (Dz.U. z 2018 r. poz. 690).
W uzasadnieniu wydanego postanowienia Szef Urzędu przedstawił treść art. 58 § 1 i 2 k.p.a. oraz wskazał, że decyzja z dnia [...] r. została doręczona stronie w dniu 28 maja 2019 r., o czym świadczy zwrotne potwierdzenie odbioru. Natomiast wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy został nadany w Urzędzie Pocztowym w dniu 2 kwietnia 2020 r., a więc z uchybieniem terminu. We wniosku tym skarżący wskazał, że nie dochował terminu z uwagi na zły stan zdrowia spowodowany udarem mózgu oraz zaćmą, przy czym schorzenia te były podstawą do uzyskania przez niego orzeczenia o trwałej niezdolności do samodzielnej egzystencji (orzeczenie z dnia 29 marca 2019 r.).
Następnie organ podał, że zgodnie z wyrokiem NSA z 2 lutego 2000 r. sygn. akt SA/Sz 2125/98, samo wniesienie prośby przez zainteresowanego nie jest wystarczającą przesłanką do przywrócenia uchybionego terminu do dokonania czynności procesowej.
Koniecznym jest bowiem także uprawdopodobnienie przez zainteresowanego, że nie ponosi on winy w niedochowaniu terminu. Kryterium braku winy, jako przesłanka przywrócenia terminu, wiąże się z obowiązkiem strony do zachowania szczególnej staranności przy prowadzeniu własnych spraw. O braku winy w niedopełnieniu obowiązku zachowania terminu do dokonania czynności procesowej można zatem mówić tylko w przypadku stwierdzenia, że dopełnienie obowiązku stało się niemożliwe z powodu przeszkody nie dającej się przezwyciężyć. Przeszkoda ta musi być nagła i nie do przezwyciężenia.
Organ wskazał, że poza faktem, że strona legitymuje się orzeczeniem o trwałej niezdolności do samodzielnej egzystencji, wystąpienie żadnej innej okoliczności nie zostało w sprawie uprawdopodobnione. W szczególności nie zostało uprawdopodobnione, że pogorszenie stanu zdrowia, uniemożliwiające skarżącemu dochowanie terminu, nastąpiło w terminie otwartym do wniesienia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy - orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji jest datowane na 29 marca 2019 r.. Był to zatem czas, w którym prowadzone było postępowanie administracyjne w przedmiocie uzyskania statusu działacza opozycji antykomunistycznej. Wnioskodawca korespondował w tym czasie z organem (ostatnie jego pismo kierowane do organu było datowane na 2 kwietnia 2019 r.). Poważne dolegliwości zdrowotne same w sobie nie stanowią okoliczności wyłączających winę w uchybieniu terminowi. Organ nie był również w stanie uznać, że "wizyta wolontariusza" w dniu 31 marca 2020 r. była dniem, w którym ustąpiły okoliczności umożliwiające wniesienie wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy.