Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Bogusław Wiśniewski (sprawozdawca), Sędziowie Sędzia WSA Joanna Cylc-Malec, Sędzia WSA Jacek Czaja, Protokolant Referent Bartłomiej Maciak, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 10 marca 2015 r. sprawy ze skargi W. P. i Z. Ż. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] r., nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji w sprawie prawa do udziału we wspólnocie leśnej I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] r., nr [...] II. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego na rzecz W. P. 200 zł (dwieście złotych) z tytułu zwrotu kosztów postępowania.
W piśmie z dnia 28 września 2011r. Z. Ż. wniósł o stwierdzenie nieważności decyzji Kierownika Wydziału Rolnictwa i Leśnictwa Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w B. P. z dnia [...]. Nr [...] w sprawie zatwierdzenia wykazu uprawnionych do udziałów we wspólnocie leśnej wsi K. gromady K. Stwierdził, że wskazana decyzja nie zawiera załącznika, a znajdujący się w aktach projekt wykazu uprawnionych do udziału we wspólnocie gruntowej jest niezgodny z art. 8 ust. 4 ustawy o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych. Zarzucił, że zawarte w wykazie zapisy dotyczące powierzchni gospodarstw rolnych są rozbieżne z zapisami wynikającymi z ewidencji gruntów z 1962r. Podniósł, że w wykazie tym nie została zamieszczona jego matka N. Ż., będąca osobą uprawnioną do udziału we wspólnocie gruntowej. W dniu 30 września 2011r. wniosek o stwierdzenie nieważności powyższej decyzji złożył także W. P. Stwierdził, że na znajdującym się w aktach sprawy wykazie uprawnionych do udziału we wspólnocie gruntowej brak jest jego ojca S. C. oraz A. W., od której kupił gospodarstwo rolne 4 kwietnia 1966r.
Decyzją z dnia [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w B. P. odmówiło stwierdzenia nieważności wspomnianej decyzji. W motywach uzasadnienia podano, że w postępowaniu nadzwyczajnym zadaniem organu jest ocena badanej decyzji pod kątem kwalifikowanej niezgodności z prawem, tj. czy wydana została bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa, bądź też wystąpienia innych przesłanek określonych w art. 156 § 1 kpa. Nie prowadzi natomiast merytorycznego postępowania quasi odwoławczego, którego istotą jest ponowne badanie materiału dowodowego, przeprowadzanie dowodów uzupełniających, czy też ocenianie zarzutów wnioskodawców. Postępowanie administracyjne w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznej ma na celu wyjaśnienie jej kwalifikowanej niezgodności z prawem, a nie ponowne rozpoznanie zakończonej sprawy. W ocenie Kolegium nie ma podstaw do stwierdzenia, że decyzja została wydana z rażącym naruszeniem prawa. Powołując się na orzecznictwo organ wyjaśnił, że z rażącym naruszeniem prawa mamy do czynienia wtedy, gdy treść decyzji jest jednoznacznie sprzeczna z treścią określonego przepisu prawa i gdy rodzaj tego naruszenia powoduje, że decyzja taka nie może być zaakceptowana jako rozstrzygnięcie wydane przez organ praworządnego państwa. Za rażące naruszenie prawa może być uznane tylko takie naruszenia prawa, w wyniku którego powstają skutki niemożliwe do zaakceptowania z punktu widzenia wymagań praworządności. Rażące naruszenie prawa to naruszenie oczywiste, wyraźne i bezsporne, kwalifikowane uchybienie, do którego dochodzi, gdy decyzja została wydana wbrew oczywistemu nakazowi lub zakazowi ustanowionemu w obowiązujących regulacjach prawnych. Ponadto utrwalony został pogląd, że o "rażącym" naruszeniu prawa można mówić jedynie wtedy, gdy stwierdzone naruszenie ma znacznie większą wagę aniżeli stabilność ostatecznej decyzji administracyjnej. Odnosząc powyższe uwagi do stanu sprawy Kolegium zaznaczyło, że zaliczenie nieruchomości do wspólnot gruntowych nastąpiło z mocy samego prawa z dniem wejścia w życie ustawy z dnia 29 czerwca 1963r. o wspólnotach gruntowych ( Dz. U Nr 28, poz. 169 ze zmianami ). Natomiast decyzja stwierdzająca, które nieruchomości stanowią wspólnotę gruntową ma charakter deklaratoryjny i potwierdza jedynie stan prawny istniejący w tej dacie, czyli w dniu 5 lipca 1963r. Decyzja została wydana z udziałem zainteresowanych i nie była kwestionowana, mimo prawidłowego ogłoszenia i pouczenia o możliwości odwołania. Ponadto, jak wynika z protokołu nr 7/64 zebrania gromadzkiego z dnia 27 września 1964r. już wówczas zwracano uwagę, że część uprawnionych została w wykazie pominięta. Zainteresowani S. P. i N. Ż. nie kwestionowali podjętej decyzji. Zdaniem Kolegium pominięcie rodziców wnioskodawców w postępowaniu może być przesłanką do jego wznowienia w trybie art. 145 § 1 pkt.4 kpa. Podstawy wznowieniowe nie mogą być natomiast kwalifikowane jako przesłanki do stwierdzenia nieważności decyzji.