Sprawa ze skargi na decyzję [...] Wojewódzkiego Lekarza Weterynarii w przedmiocie kary pieniężnej za nieprzestrzeganie zakazu skarmiania zwierząt gospodarskich odpadami
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Grażyna Pawlos-Janusz Sędziowie Sędzia WSA Grzegorz Grymuza, Sędzia WSA Bogusław Wiśniewski (sprawozdawca) Protokolant Referent stażysta Agnieszka Komajda po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 października 2021 r. sprawy ze skargi S. K. na decyzję [...] Wojewódzkiego Lekarza Weterynarii w [...] z dnia [...] stycznia 2021 r., nr [...] w przedmiocie kary pieniężnej za nieprzestrzeganie zakazu skarmiania zwierząt gospodarskich odpadami oddala skargę.

Inne orzeczenia o symbolu:
6168 Weterynaria i ochrona zwierząt
Inne orzeczenia z hasłem:
Inspekcja weterynaryjna
Inne orzeczenia sądu:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie
Inne orzeczenia ze skargą na:
Lekarz Weterynarii
Uzasadnienie strona 1/2

Sygn. akt II SA/Lu [...]

Uzasadnienie

Pismem z dnia 30 lipca 2020r. Powiatowy Lekarz Weterynarii we W. zawiadomił S. K. o wszczęciu z urzędu postępowania w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej za nieprzestrzeganie zakazu skarmiania zwierząt gospodarskich innych, niż zwierzęta futerkowe odpadami gastronomicznymi łub materiałem paszowym zawierającym odpady gastronomiczne lub z nich otrzymanym. Podstawą do wszczęcia postępowania były wnioski z czynności związanych z wyznaczeniem ogniska afrykańskiego pomoru świń przeprowadzonych w należącym do niej gospodarstwie położonym w miejscowości R., w którym u padłych zwierząt stwierdzono podejrzenie występowania tej choroby, podlegającej obowiązkowi zwalczania zgodnie z przepisami ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt. Organ ustalił, że w gospodarstwie, w dniu rozpoczęcia prowadzenia postępowania epizootycznego, tj. [...] czerwca 2020 r., ogółem było 70 świń, w tym 2 sztuki padłe. Właścicielem 68 sztuk zwierząt była S. K., natomiast posiadaczem 2 sztuk był jej ojciec A. K.. Trzoda chlewna była utrzymywana razem na jednej działce, we wspólnych zagrodach z możliwością wolnego wybiegu. Decyzją z dnia [...] r. Powiatowy Lekarz Weterynarii we W. wyznaczył w gospodarstwie ognisko afrykańskiego pomoru świń (ASF) i nakazał zabicie wszystkich znajdujących w nim świń. Bezpośrednio z gospodarstwem, które w konsekwencji zostało wyznaczone jako ognisko choroby zakaźnej - afrykańskiego pomoru świń, sąsiaduje budynek należący do Domu Pomocy Społecznej "S. ". Połowę pomieszczeń obiektu wynajmowała firma E.-R. Sp. z o.o., której prezesem jest A. K., utrzymująca zwierzęta z gatunku niewrażliwego na tę jednostkę chorobową. Podczas oględzin gospodarstwa stwierdzono, że w jednej z klatek ze świniami, w korytach, na płocie z desek oraz na jednej ze świń stwierdzono kawałki ugotowanych warzyw (marchewka, buraczki) wraz z gęstą cieczą o podobnym kolorze, natomiast w klatce z prosiętami znajdowała się mlecznobiałą ciecz. Organ stwierdził, że zwierzęta karmione są bezmięsnymi zlewkami pochodzącymi z domu właściciela, więzienia we W. oraz prawdopodobnie z sąsiadującego Domu Pomocy Społecznej, gdzie zlewki są wystawiane i mają do nich dostęp mieszkańcy miejscowości R., co stanowiło potencjalne źródło zakażenia zwierząt wirusem ASF. W ocenie organu takie działanie naruszało postanowienie art. 11 ust. 1 lit. b) rozporządzenia (WE) nr 1069/2009 "zabraniające skarmiania zwierząt gospodarskich innych niż zwierzęta futerkowe odpadami gastronomicznymi lub materiałem paszowym zawierającym odpady gastronomiczne lub z nich otrzymanym w związku z czym decyzją z dnia [...]. nałożył na właścicielkę gospodarstwa karę pieniężną w wysokości [...] zł. za stosowania w żywieniu trzody chlewnej odpadków gastronomicznych.

Po rozpoznaniu odwołania S. K. L. Wojewódzki Lekarz Weterynarii decyzję organu I instancji utrzymał w mocy. Zdaniem organu odwoławczego nie jest w sprawie sporne, że odwołująca dopuściła się wykorzystywania odpadów gastronomicznych do celów paszowych, co zostało potwierdzone w protokole z dochodzenia epizootycznego i badań zwierząt, którego sporządzanie rozpoczęto w dniu [...] czerwca 2020 r., poprzez dołączenie do niego również dokumentacji fotograficznej. Organ zaznaczył, że strona, jak i osoba upoważniona do działania w jej imieniu, nie kwestionowała tych ustaleń, w protokole nie ma też adnotacji w kwestii wniesienia do niego zastrzeżeń. A. K. kilkakrotnie zeznał do protokołu, podobnie jaki i zootechnik pomagający przy obsłudze trzody chlewnej, że świnie karmione były bezmięsnymi zlewkami pochodzącymi z własnej kuchni. Na potwierdzenie tego, w trakcie postępowania administracyjnego, została wykonana dokumentacja zdjęciowa, dołączona do obszernego protokołu z dochodzenia epizootycznego i badań zwierząt będącego, w ocenie organu odwoławczego, wyczerpująco zebranym i rozpatrzonym materiałem dowodowym. W protokole zaznaczono, że "w przypadku tego ogniska afrykańskiego pomoru świń najbardziej prawdopodobnym źródłem zakażenia..." zwierząt wirusem ASF "wydaje się zastosowanie zlewek niewiadomego pochodzenia..." w żywieniu trzody chlewnej. Tym bardziej, że dochodzenie prowadzone w pierwszej instancji wykazało, iż potencjalnych źródeł skąd mogły pochodzić zlewki było co najmniej trzy, tj. z własnej kuchni, Domu Pomocy Społecznej "S." w R., Zakładu Karnego we W.. W tej sytuacji zasadne, zdaniem organu odwoławczego, jest zastosowanie art. 85a ust. 1 pkt 3 lit. b) ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt oraz § 3 pkt 3 lit. b) rozporządzenia MRiRW z dnia 2 maja 2014 r. w sprawie wysokości kar pieniężnych za nieprzestrzeganie zakazu o jakim mowa w art. 11 ust. 1 lit. b) rozporządzenie (WE) nr 1069/2009 zabraniającego skarmiania zwierząt gospodarskich innych niż zwierzęta futerkowe odpadami gastronomicznymi lub materiałem paszowym zawierającym odpady gastronomiczne lub z nich otrzymanym. W ocenie organu prawidłowa jest także wysokość kary, ta bowiem w myśl wspomnianego § 3 pkt 3 lit. b) tiret trzeci rozporządzenia, gdy liczba zwierząt, w odniesieniu do których naruszono zakazy określone w tych przepisach, jest większa niż liczba zwierząt przypadających na 3 jednostki przeliczeniowe i nie większa niż liczba zwierząt przypadających na 10 jednostek przeliczeniowych wynosi 2500 zł. Organ zaznaczył przy tym, że dla zastosowania art. 11 ust. 1 lit. b) ww. wspólnotowego rozporządzenia nie ma znaczenia ani okoliczność niespełnienia wymogów określonych w przepisach mających zastosowanie w niniejszej sprawie, ani to z jakich przyczyn doszło do naruszenia tych norm. Przytoczone postanowienie wprowadza jasny zakaz karmienia trzody chlewnej odpadami gastronomicznymi. Be znaczenia jest, czy są to odpady gastronomicznych mięsne lub bezmięsne, w załączniku I pkt 22 rozporządzenia Komisji (UE) nr 142/2011 stwierdza się bowiem, że są to "wszystkie odpady żywnościowe, w tym zużyty olej kuchenny pochodzący z restauracji, obiektów gastronomicznych i kuchni, łącznie z kuchniami zbiorowymi i domowymi". Z tego też powodu organ nie uznał tłumaczenia, że w korytach przeznaczonych na paszę dla zwierząt znajdowały się warzywa specjalnie przyrządzane i gotowane dla świń. Jego zdaniem powyższe nie ma też żadnego oparcia w zasadach logiki i doświadczenia życiowego, które to wyklucza w warunkach kuchni domowej fizyczną możliwość ścierania na tarce marchwi i buraków oraz gotowania tak przygotowanych warzyw dla 68 świń znajdujących się w gospodarstwie. Organ zaznaczył, że reguły prawodawstwa wspólnotowego, określone w rozporządzeniu (UE) 2017/625 , obejmujące dziedzinę żywienia zwierząt, mają na celu zapewnienie bezpiecznych i zdrowych pasz oraz żywności, a także ochronę zdrowia publicznego, jak również wysokiego poziomu w tym obszarze działalności, w którym kluczową intencją jest zwalczanie zagrożenia rozprzestrzeniania się chorób zwierząt. W świetle art. 1 ust. 2 lit. e) wyżej przytoczonego rozporządzenia, ma ono "zastosowanie do kontroli urzędowych prowadzonych w celu weryfikacji zgodności z przepisami przyjętymi na szczeblu Unii lub przez państwa członkowskie w celu stosowania prawodawstwa Unii w obszarze zapobiegania ryzyku dla zdrowia ludzi i zwierząt stwarzanemu przez produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego i produkty pochodne oraz ograniczania takiego ryzyka". Z kolei sankcje regulowane przepisami legislacji krajowej przewidziane za naruszenia norm prawa paszowego i żywnościowego, "do których dochodzi za sprawą nieuczciwych lub oszukańczych praktyk, mają być skuteczne, proporcjonalne oraz odstraszające" (art. 139 rozporządzenia (UE) 2017/625). Odpady gastronomiczne są wskazywane jako jeden z głównych wektorów rozprzestrzeniania się wirusa afrykańskiego pomoru świń (ASF). Chcąc zminimalizować skalę niebezpieczeństwa przenoszenia tą właśnie drogą choroby zakaźnej powodującej duże straty dla właścicieli trzody chlewnej i producentów mięsa wieprzowego, art. 11 ust. 1 lit. b) rozporządzenia (WE) nr 1069/2009 został wprowadzony zakaz karmienia świń odpadami gastronomicznymi. Dlatego też podawanie ich zwierzętom gospodarskim, z pominięciem zwierząt futerkowych, oznacza nieprzestrzeganie prawa w przedmiotowym zakresie, w konsekwencji czego właściwy organ jest upoważniony, a wręcz obowiązany do zastosowania środków zaradczych mających na celu wyeliminowanie stwierdzonych nieprawidłowości.

Strona 1/2
Inne orzeczenia o symbolu:
6168 Weterynaria i ochrona zwierząt
Inne orzeczenia z hasłem:
Inspekcja weterynaryjna
Inne orzeczenia sądu:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie
Inne orzeczenia ze skargą na:
Lekarz Weterynarii