Przeprowadzenie oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko nie jest obligatoryjne dla każdej planowanej inwestycji będącej przedmiotem wniosku o pozwolenie na budowę. Nie każde więc zamierzenie inwestycyjne musi zostać podane ocenie oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Obowiązek taki zaistnieje wtedy, gdy wymóg taki wynikał będzie z przepisów ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku.
Konieczność przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko uzależniona jest od klasyfikacji inwestycji pod kątem przepisów ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku. Art. 59 ust. 1 i 2 u.i.o.ś. wprowadza podział przedsięwzięć, których realizacja musi być poprzedzona przeprowadzeniem oceny oddziaływania na środowisko na dwie grupy - takie, dla których obowiązek ten wynika bezpośrednio z mocy prawa oraz takie, w stosunku do których obowiązek ten jest nakładany w formie indywidualnego aktu administracyjnego. Pierwszą grupę stanowią przedsięwzięcia mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko oraz przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000, a nie związane bezpośrednio z ochroną tego obszaru lub niewynikające z tej ochrony. Do drugiej grupy należą natomiast przedsięwzięcia, które mogą potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, jeżeli obowiązek przeprowadzenia oceny został stwierdzony w formie postanowienia wydanego na podstawie art. 63 ust. 1 u.i.o.ś. Dodatkowo należy zauważyć, że art. 71 ust. 2 pkt 1 i 2 u.i.o.ś. stanowi, iż uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia, a więc tzw. decyzji środowiskowej, jest wymagane zarówno dla planowanych przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, jak też dla planowanych przedsięwzięć potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko.
Organy administracji architektoniczno-budowlanej prowadzące postępowanie w przedmiocie udzielenia pozwolenia na budowę są uprawnione do ustalenia w toku tego postępowania czy na inwestorze spoczywa obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko i uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Takie uprawnienie i jednocześnie zobowiązanie organu wynika z art. 35 ust. 1 pkt 1 p.b. Nadto z art. 72 ust. 1 pkt 1 u.i.o.ś. wynika, że wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach następuje przed uzyskaniem decyzji o pozwoleniu na budowę i zatwierdzeniu projektu budowlanego.
Organ właściwy w przedmiocie pozwolenia na budowę nie jest natomiast uprawniony do przeprowadzenia samej oceny oddziaływania na środowisko, jak również nie jest właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Zgodnie bowiem z art. 61 ust. 3 w zw. z art. 72 ust. 1 pkt 1 u.i.o.ś. ocenę oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, stanowiącą część postępowania w sprawie wydania decyzji o pozwoleniu na budowę, przeprowadza regionalny dyrektor ochrony środowiska. Do wydania zaś decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji wieży radiokomunikacyjnej telefonii komórkowej uprawniony jest - na mocy art. 75 ust. 1 pkt 4 u.i.o.ś. - wójt, burmistrz lub prezydent miasta.
Organy administracji architektoniczno-budowlanej prowadzące postępowanie w przedmiocie udzielenia pozwolenia na budowę powinny więc zweryfikować, na podstawie danych zawartych w projekcie budowlanym i w oparciu o przepisy ochrony środowiska, czy w sprawie dla danego przedsięwzięcia istniała potrzeba przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko oraz konieczność uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.
Powyższe nie tylko mieściło się w granicach kompetencji organów, ale również stanowiło ich obowiązek. Do podstawowych obowiązków organów administracji architektoniczno-budowlanej przed podjęciem decyzji o wydaniu pozwolenia na budowę należy bowiem zbadanie zgodności planowanej zabudowy z wymaganiami ochrony środowiska, w szczególności zaś ustalenie czy ze względu na rodzaj i rozmiar inwestycji zachodzi potrzeba przeprowadzenia postępowania w przedmiocie oceny oddziaływania inwestycji na środowisko oraz uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.
Od strony praktycznej wykonanie tego obowiązku sprowadza się w istocie do zbadania czy planowaną inwestycję można zaliczyć do przedsięwzięć mogących zawsze znacząco lub potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz rozporządzenia w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. O ile bowiem dane zamierzenie nie kwalifikuje się ani do przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, ani do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, to co do zasady nie istnieje tym samym potrzeba przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, ani konieczność uzyskania decyzji środowisk.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Bogusław Wiśniewski Sędziowie Sędzia WSA Grzegorz Grymuza (sprawozdawca) Sędzia WSA Jerzy Parchomiuk Protokolant Starszy sekretarz sądowy Agnieszka Wojtas po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 grudnia 2021 r. sprawy ze skargi A. P. na decyzję Wojewody z dnia [...] grudnia 2020 r. nr [...] w przedmiocie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz decyzję Starosty [...] nr [...] z dnia [...] października 2020 r., znak: [...]; II. zasądza od Wojewody na rzecz skarżącego A. P. kwotę 500 (pięćset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Decyzją z dnia [...] grudnia 2020 r., znak [...] Wojewoda, po rozpatrzeniu odwołania A. P., utrzymał w mocy decyzję Starosty [...] nr [...] z dnia [...] października 2020 r., znak: [...], zatwierdzającą projekt budowlany i udzielającą P. W. (po zmianie firmy T. P. sp. z o.o.), pozwolenia na budowę telekomunikacyjnego obiektu budowlanego [...] wraz z infrastrukturą towarzyszącą i wewnętrzną zalicznikową linią zasilającą, usytuowanego na działce nr ewid.[...], położonej w obrębie S., jednostka ewidencyjna S. .
Decyzja została wydana w następującym stanie faktycznym i prawnym:
Dnia [...] czerwca 2020 r. do Starostwa Powiatowego w Z. wpłynął wniosek P. I. Sp. z o.o. o pozwolenie na budowę jw. Do wniosku załączono 4 egzemplarze projektu budowlanego, decyzję o wyłączeniu gruntu z produkcji rolniczej oraz oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane.
Pismem z dnia [...] czerwca 2020 r. organ I instancji wezwał inwestora do uzupełnienia przedłożonej dokumentacji projektowej. Po otrzymaniu uzupełnienia organ stopnia podstawowego pismem z dnia [...] lipca 2020 r. zawiadomił strony o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie pozwolenia na budowę. Postanowieniem z dnia [...] lipca 2020 r. Starosta Z. nałożył na inwestora obowiązek usunięcia dostrzeżonych nieprawidłowości w przedłożonym projekcie budowlanym. Dnia [...] lipca 2020 r. oraz [...] sierpnia 2020 r. do organu I instancji wpłynęły pisma stron zawierające zastrzeżenia i wnioski do przedmiotowej inwestycji. Postanowieniem z dnia [...] września 2020 r. Starosta Z., na wniosek P. I. Sp. o.o., przedłużył do dnia [...] października 2020 r. termin na uzupełnienie nieprawidłowości w załączonym do wniosku o pozwolenie na budowę projekcie budowlanym. Zawiadomieniem z dnia [...] października 2020 r. poinformowano strony o możliwości wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów w sprawie wniosku o pozwolenie na budowę.
Decyzją nr [...] z dnia [...] października 2020 r. Starosta Z. zatwierdził projekt budowlany i udzielił P. I. Sp. z o.o., pozwolenia na budowę telekomunikacyjnego obiektu budowlanego [...] wraz z infrastrukturą towarzyszącą i wewnętrzną zalicznikową linią zasilającą, usytuowanego na działce nr ewid.[...], położonej w obrębie S., jednostka ewidencyjna S. .
W uzasadnieniu organ I instancji wskazał, iż analizując akta sprawy stwierdzono zgodność inwestycji z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy S.. Stwierdzono również zgodność planowanego zamierzenia z wymogami ochrony środowiska, a przedmiotowa inwestycja nie zalicza się do przedsięwzięć mogących zawsze lub potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, stosownie do przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 września 2019 r.