Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jacek Czaja, Sędziowie Sędzia WSA Joanna Cylc-Malec, Sędzia WSA Bogusław Wiśniewski (sprawozdawca), Protokolant Specjalista Jolanta Sikora, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 28 kwietnia 2016 r. sprawy ze skargi H. J. na decyzję [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w [...] z dnia [...] 2015 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania administracyjnego oddala skargę.
W piśmie z dnia [...]. H. J. zawiadomiła Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w L. o przerobieniu przez sąsiada wiaty na gołębnik, przez co utrudnia jej życie i zatruwa organizm. Wiata zbudowana jest częściowo na działce sąsiada nr 121 i częściowo za jej zgodą na jej działce nr [...], w odległości 3m od mieszkania z oknem. W uzupełniającym piśmie z dnia [...]. zażądała usunięcia gołębnika. Wskazała również, że właścicielami działki są jej dzieci E. P. i D. J., jej natomiast przysługuje dożywotnie korzystanie. Pod wnioskiem podpisała się również E. P..
Decyzją dnia [...]. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w L. postępowanie w sprawie umorzył. Wyjaśnił, powołując się na oględziny, jakie miały miejsce 11 i [...]., że na posesji leżącej w terenie przeznaczonym pod mieszkalnictwo rolnicze, wybudowana została wiata o wymiarach 3,7 x 11,48 m i powierzchni zabudowy 42,48 m2, wykorzystywana do przechowywania sprzętu rolniczego m.in. kombajnu. Gołębie hodowane są w odrębnie stojących na posesji gołębnikach. Zgodnie z art. 30 ust.1 pkt 1 aktualnie obowiązujących, po zmianie dnia [...] r. przepisów ustawy Prawo budowlane, budowa wiat o powierzchni zabudowy do 50 m2. sytuowanych na działce, na której znajduje się budynek mieszkalny nie wymaga dokonania zgłoszenia ani uzyskania pozwolenia na budowę. Zgodnie z art. 103 ust. 1 ustawy do spraw wszczętych przed wejściem w życie ustawy, a nie zakończonych decyzją ostateczną, stosuje się przepisy ustawy, z zastrzeżeniem ust. 2". (ust. 2 dotyczy stosowania art. 48). Zdaniem organu wszczęcie postępowania po wejściu w życie ustawy oraz to, że do przedmiotowego obiektu mają zastosowanie aktualnie obowiązujące przepisy czyni postępowanie bezprzedmiotowym.
Po rozpoznaniu odwołania H. J. Inspektor Nadzoru Budowlanego decyzją z dnia [...]. umorzył postępowanie odwoławcze. Organ wskazał, że zgodnie z art. 28 kpa stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. Z kolei interes prawny wyraża się w możliwości zastosowania normy prawa materialnego w konkretnej sytuacji konkretnego podmiotu prawa. Nie wystarczy wykazanie jakiegokolwiek interesu, ale musi mieć on charakter prawny, a więc musi istnieć norma prawna przewidująca w określonym stanie faktycznym i w odniesieniu do określonego podmiotu możliwość wydania określonej decyzji lub podjęcia czynności. Rozumianego w ten sposób interesu prawnego nie posiada jednak odwołująca. Stronami postępowania, a więc podmiotami mającymi interes prawny w sprawach samowoli budowlanej, mają właściciele lub użytkownicy wieczyści nieruchomości sąsiadujących z nieruchomością, na której samowola budowlana została zrealizowana, o ile usytuowanie obiektu wpływa na ograniczenie w zagospodarowaniu lub użytkowaniu tych działek. Tymczasem z treści księgi wieczystej Nr [...] wynika, że działka nr ewid.[...] została przez odwołującą się przekazana E. P. i D. J., którzy ustanowili na jej rzecz dożywotnią służebność osobistą, polegającą na prawie mieszkania i korzystania z połowy zabudowań. Uważa się, że źródłem interesu prawnego nie może być ograniczone prawa rzeczowe, a podmiotowi legitymującemu się takimi prawami przysługują jedynie uprawnienia z tego prawa wynikające. W orzecznictwie zwraca się wprawdzie uwagę także na prawo cywilne, jako źródło interesu prawnego, jednak podkreśla się, że może mieć ono zastosowanie jedynie w ograniczonym zakresie. Powołując się na orzecznictwo organ przekonywał, że interes prawny podmiotu legitymującego się ograniczonym prawem rzeczowym musi wynikać z konkretnego przepisu prawa materialnego, być uszczegółowiony wyraźnymi postanowieniami umowy o ustanowieniu ograniczonego prawa rzeczowego oraz mieć ścisły związek z konkretnym stosunkiem prawno-administracyjnym występującym w danej sprawie. W razie braku ustalenia takich okoliczności należy uznać, że stroną w postępowaniu administracyjnym jest właściciel (użytkownik wieczysty) nieruchomości, a nie podmiot, któremu służy do tej nieruchomości ograniczone prawo rzeczowe. H. J. nie posiada tytułu prawnego do przedmiotowej nieruchomości, który dawałby prawo do samodzielnego dysponowania i rozporządzania nieruchomością, a tym samym i podejmowania decyzji przysługujących jedynie właścicielowi. Według art. 138 § 1 pkt 3 kpa organ odwoławczy wydaje w takiej sytuacji decyzję, w której umarza postępowanie odwoławcze.