Dnia 23 stycznia 2008 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi - Wydział II w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Zygmunt Zgierski, Sędziowie Sędzia WSA Czesława Nowak-Kolczyńska, Sędzia WSA Joanna Sekunda-Lenczewska (spr.), Protokolant Referendarz sądowy Magdalena Sieniuć, Po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 stycznia 2008 r. przy udziale - sprawy ze skargi Z. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. z dnia [...] Nr [...] w przedmiocie opłaty za pobyt w Centrum Rehabilitacyjno-Opiekuńczym oddala skargę.
Decyzją z dnia [...] r., nr [...], wydaną na podstawie art. 104 k.p.a., art. 106 ust. 5 w związku z art. 17 ust. 1 pkt 16, art. 59 ust. 1, art. 60, art. 61, art. 62, art. 63, art. 64, art. 102 ust. 1, art. 104, art. 106 ust. 1, 3b, 4 - 6, art. 107, art. 109, art. 110 ust. 7 ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej (Dz.U. nr 64, poz. 593 ze zm.) i upoważnienia Prezydenta Miasta [...] udzielonego pracownikom Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w [...] (zarządzenia Prezydenta Miasta [...] z dnia 26 kwietnia 2004r., nr 1563/IV/04 i nr 1564/IV/04), Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w [...] ustalił miesięczną opłatę za pobyt Z. K. w Centrum A. w [...]. w następujący sposób:
- Z. K. w wysokości 70% jej dochodu netto - w okresie od dnia przyjęcia do placówki, tj. od dnia 27 lipca 2006r. do dnia 31 lipca 2006r. w kwocie 778,18 zł oraz w okresie od dnia 1 sierpnia 2006r. w kwocie 845,10 zł;
- zwolnił z ponoszenia opłaty jej syna - J. K.;
- Miasto [...]. w wysokości różnicy między średnim kosztem utrzymania w domu pomocy społecznej a opłatami wnoszonymi przez mieszkańca.
W uzasadnieniu decyzji organ I instancji podał, że w dniu 29 marca 2006r. wpłynął wraz z dokumentacją wniosek o skierowanie oraz umieszczenie Z.K. w domu pomocy społecznej. Decyzją z dnia [...] r., nr [...] orzeczono o skierowaniu Z.K. do domu pomocy społecznej dla osób przewlekle somatycznie chorych, umieszczeniu jej w Centrum A. w [...] przy ul. A. oraz ustaleniu opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej w następujący sposób:
- Z. K. w wysokości 70% jej dochodu netto - 845,10 zł;
- zwolniono z ponoszenia opłaty jej syna - J.K.;
- Miasto [...] w wysokości różnicy między średnim kosztem utrzymania w domu pomocy społecznej a opłatami wnoszonymi przez mieszkańca.
Po rozpatrzeniu odwołania wniesionego przez J.K., decyzją z dnia [...] r., nr [...], Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. orzekło o utrzymaniu w mocy zaskarżonej decyzji organu I instancji. Na powyższe rozstrzygnięcie J.K. w imieniu własnym oraz jako pełnomocnik Z. K. wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, który wyrokiem z dnia 28 grudnia 2006r., sygn. akt II SA/Łd 714/06 i II SA/Łd 964/06 uchylił zaskarżoną decyzję w części dotyczącej opłat określonych dla Z.K. za umieszczenie w domu pomocy społecznej. W tym stanie rzeczy, decyzją z dnia [...] r., nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] orzekło o uchyleniu decyzji organu I instancji w sprawie opłat za umieszczenie Z. K. w domu pomocy społecznej i przekazaniu w tym zakresie sprawy do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji. Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w [...] wskazał następnie, iż zgodnie z art. 60. ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, pobyt w domu pomocy społecznej jest odpłatny do wysokości średniego miesięcznego kosztu utrzymania. Średni miesięczny koszt utrzymania mieszkańca w Centrum A. w [...] w 2006r. wynosił 1.859,00 zł, natomiast od dnia 1 kwietnia 2007r. wynosi 1.972,00 zł. Następnie przytaczając treść art. 61 ust. 1 i 2 oraz art. 8 ust. 2 pkt 3 ustawy o pomocy społecznej organ I instancji podniósł, że do akt administracyjnych dołączona została decyzja ZUS o ustaleniu wysokości renty Z. K. z dnia [...] r. w kwocie 1.114,58 zł. W kwestionariuszu wywiadu środowiskowego podano natomiast kwotę 1.207,29 zł, tj. w wysokości ustalonej decyzją ZUS z dnia [...] r., dołączoną do akt sprawy w toku postępowania sądowego. Ponadto w dniu 27 lipca 2006r. do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej jako dowód wpłynęło oświadczenie z dnia 24 lipca 2006r. informujące, że w miesiącu lutym 2006r. dochód Z. K. wyniósł 1.111,68 zł. Na dzień złożenia wniosku podstawę wyliczenia opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej stanowi kwota dochodu z miesiąca poprzedzającego miesiąc złożenia wniosku, tj. kwota 1.111,68 zł. Natomiast 70% dochodu netto Z. K. wynosi 778,18 zł i stanowi opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej od dnia przyjęcia do placówki. Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w [...] wskazał także, iż decyzją ZUS z dnia [...] r. przeliczono od dnia 1 sierpnia 2006r. rentę rodzinną strony ustalając jej w wysokości na kwotę 1.207,29 zł netto. Zatem 70% jej dochodu od dnia 1 sierpnia 2006r. wynosi 845,10 zł i stanowi opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej od dnia 1 sierpnia 2006 r. Z zaświadczenia ZUS z dnia 29 marca 2007r. wynika ponadto, że dochód netto Z.K. od dnia 1 marca 2007r. wynosi 1.215,24 zł i kwota ta powinna stanowić podstawę naliczenia odpłatności od dnia 1 marca 2007r. Jednakże z uwagi na to, że dochód wzrósł o 7,95 zł i nie przekroczył o 10% kryterium dochodowego dla osoby samotnie gospodarującej, zmiana ta nie ma wpływu na wysokość ustalonej opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej. Organ I instancji wskazał nadto, iż działający w imieniu strony syn - J.K. składał również wniosek o całkowite lub częściowe zwolnienie jej od ponoszenia kosztów pobytu w domu pomocy społecznej. Stan zdrowia Z.K. mógłby uzasadniać możliwość zwolnienia jej częściowo lub całkowicie z opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej. Jednakże art. 64 ustawy o pomocy społecznej określający przesłanki takiego zwolnienia nie ma dla organu wydającego decyzję charakteru obligatoryjnego, a jedynie fakultatywny. Tym samym, w przypadku zaistnienia okoliczności uniemożliwiających zwolnienie osoby zainteresowanej z opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej organowi przysługuje prawo do odmowy zwolnienia jej z tej opłaty. Okolicznością taką w niniejszej sprawie jest bardzo trudna sytuacja ekonomiczna domów pomocy społecznej, których działalność finansowana jest w głównej mierze z budżetu Gminy oraz wpłat mieszkańców będących w większości osobami przewlekle chorymi i niepełnosprawnymi. Z zebranej dokumentacji i wywiadu środowiskowego przeprowadzonego u osoby zobowiązanej do ponoszenia odpłatności - syna strony - J. K. wynika, że uzyskuje on dochód niższy niż 250% kryterium dochodowego dla osoby samotnie gospodarującej, określonego w art. 61 ust. 2 pkt 2a, wyliczonego zgodnie z art. 8 ustawy o pomocy społecznej. Tym samym brak jest podstaw do obciążania go odpłatnością za pobyt Z. K. w domu pomocy społecznej. Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w [...] wyjaśnił również, iż zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami pozostałą część opłaty, stanowiącą różnicę między średnim kosztem utrzymania w domu pomocy społecznej, a opłatami wnoszonymi przez mieszkańca i osoby zobowiązane do alimentacji, ponosi gmina. Miesięczna opłata ponoszona przez Miasto [...] w wynosi: od dnia przyjęcia strony do placówki do dnia 31 lipca 2006r. - 1.080,82 zł, od dnia 1 sierpnia 2006r. do dnia 31 marca 2007r. - 1.013,90 zł, zaś od dnia 1 kwietnia 2007r. - 1.126,90 zł.