Dnia 13 kwietnia 2016 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi - Wydział II w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia NSA Anna Stępień, Sędziowie Sędzia WSA Barbara Rymaszewska, Sędzia WSA Renata Kubot-Szustowska (spr.), Protokolant Starszy sekretarz sądowy Anna Kośka po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 kwietnia 2016 roku sprawy ze skargi K. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie ustalenia warunków zabudowy dla inwestycji 1) oddala skargę; 2) przyznaje i nakazuje wypłacić z funduszu Skarbu Państwa Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi adwokat M. Z. prowadzącej Kancelarię Adwokacką w Ł. przy ulicy [...] kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych powiększoną o podatek od towarów i usług tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skarżącej z urzędu. LS
Decyzją z dnia [...], nr [...], Samorządowe Kolegium Odwoławcze w P., na podstawie art. 138 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity Dz.U. z 2013r., poz. 267 ze zm.), powoływanej dalej jako "k.p.a." - po rozpatrzeniu odwołania S. K. od decyzji Prezydenta Miasta R. z dnia [...], znak: [...], ustalającej dla M. M. i K. M. warunki zabudowy dla zamierzenia inwestycyjnego, polegającego na rozbudowie budynku mieszkalnego o pomieszczenia mieszkalno-gospodarcze (dawniej piekarnia) - legalizacja istniejącego budynku, przewidzianego do realizacji na terenie oznaczonej numerem ewidencyjnym 350 i 351, obręb [...], przy ulicy A w R. - uchyliło decyzję organu I instancji i przekazało sprawę temu organowi do ponownego rozpatrzenia.
W uzasadnieniu decyzji Kolegium wskazało, że organ I instancji uznał za spełnione łącznie wymogi określone w art. 61 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jednolity Dz.U. z 2015r., poz. 199 ze zm.)- powoływanej dalej jako: "u.p.z.p.". Rozstrzygnięcie organu I instancji oparte zostało o wyniki z analizy funkcji oraz cech zabudowy i zagospodarowania terenu, stanowiące załącznik nr 2 i 3 (część tekstowa i graficzna) do decyzji, wymaganej rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003r. w sprawie sposobu ustalania wymagań dotyczących nowej zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (Dz.U., nr 164, poz. 1588) - zwanego dalej: "rozporządzeniem".
Od decyzji wspomnianej odwołanie wniosła S. K., współwłaścicielka działki oznaczonej numerem ewidencyjnym 351, objętej wnioskiem o ustalenie warunków zabudowy, zarzucając decyzji obrazę art. 6 ust. 2 u.p.z.p., w ten sposób, że obszarem zagospodarowania objęto także teren, do którego wnioskodawczynie nie posiadają tytułu prawnego. Dodatkowo wskazano na nieprawidłowe objęcie zakresem analizy zbyt szerokiego obszaru jak również obrazę art. 10 k.p.a. poprzez jego niezastosowanie, a w konsekwencji powyższego pozbawienie strony prawa do czynnego udziału w sprawie, a także błąd w ustaleniach faktycznych polegający na bezzasadnym przyjęciu, iż zaskarżona decyzja została doręczona wszystkim stronom w sprawie. Odwołująca podniosła, że wydanie decyzji o warunkach zabudowy ma na celu legalizację samowoli budowlanej wykonanej przez M. M. oraz K. M.
Odnosząc się do powyższych zarzutów, Kolegium wyjaśniło, że brak zgody odwołującej na realizację projektowanej zabudowy nie może tamować podjęcia decyzji ustalającej warunki zabudowy dla planowanego zadania. Rolą decyzji o warunkach zabudowy jest bowiem określenie warunków planistycznych dla projektowanej zabudowy wobec braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, wymaganych przez art. 54 u.p.z.p., do których należą rodzaj i cechy nowej zabudowy oraz wymagania odnoszące się do ochrony interesów osób trzecich. W świetle art. 56 w związku z art. 6 ust. 2 pkt 1 u.p.z.p., nie można odmówić ustalenia warunków zabudowy dla nowej zabudowy, o ile zachodzą przesłanki określone w art. 61 ust. 1 u.p.z.p. i nie sprzeciwiają się jej przepisy odrębne, do których nie zalicza się przepisów prawa budowlanego, bowiem nie należą one do materii z zakresu planowania przestrzennego. Dla podjęcia decyzji w przedmiocie warunków zabudowy na określonym terenie nie jest wymagana zgoda właścicieli sąsiednich nieruchomości, a nawet właściciela działki, na której inwestycja jest planowana, bowiem decyzja taka nie rodzi praw do terenu oraz nie narusza prawa własności i uprawnień osób trzecich, co podkreśla art. 63 ust. 2 u.p.z.p. Decyzja w przedmiocie warunków zabudowy nie ingeruje w prawa do terenu, zatem nie bada się na tym etapie prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane i czy istnieją w tym zakresie jakieś ograniczenia. Jest ona wydawana niezależnie od dysponowania przez daną osobę prawem do terenu budowy. Przez wydanie decyzji o warunkach zabudowy nie może w istocie dojść do naruszenia praw innych osób. Jednakże decyzja z mocy art. 54 pkt 2 lit. d) w związku z art. 6 ust. 2 pkt 2 u.p.z.p. musi zawierać wymagania, odnoszące się do ochrony interesów osób trzecich (w niniejszej sprawie szczegółowo określa je pkt 3 decyzji). Zatem interesy osób trzecich, do których należy odwołująca, zostały tym samym zabezpieczone już na obecnym etapie procesu inwestycyjnego, a z mocy art. 55 w związku z art. 64 ust. 1 u.p.z.p., ustalenia te wiążą organ właściwy w sprawie pozwolenia budowlanego, co oznacza, że muszą być one uwzględnione w toku postępowania legalizacyjnego, prowadzonego na podstawie przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jednolity Dz.U. z 2013 r., poz. 1409 ze zm.) i przepisów wykonawczych do tej ustawy. Nawet samowola budowlana nie wyłącza możliwości ustalenia w drodze stosownej decyzji warunków zabudowy dla takiego obiektu, innymi słowy nie wyklucza możliwości deklaratywnej oceny zgodności takiego obiektu z przepisami u.p.z.p. Organ zobowiązany jest natomiast rozpatrzyć wniosek o ustalenie warunków zabudowy również po wybudowaniu (samowolnie) obiektu budowlanego przez ustalenie warunków zabudowy lub odmowę ich ustalenia.