Jeśli w dniu wejścia w życie ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami /Dz.U. nr 115 poz. 741 ze zm./ brak było trwałego rozporządzenia wywłaszczoną nieruchomością na rzecz osoby trzeciej, to mające miejsce przed tą datą ustanowienie użytkowania wieczystego na tej nieruchomości na rzecz osoby trzeciej, które następnie wygasło, nie pozbawia poprzedniego właściciela lub jego spadkobiercy skutecznego domagania się zwrotu nieruchomości.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu na rozprawie sprawy ze skargi Marianny B., Zofii K. i Janiny K. na decyzję Wojewody Ł. z dnia 22 października 1999 r. (...) w przedmiocie umorzenia postępowania o zwrot wywłaszczonej nieruchomości - uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Starosty Powiatu Z. z dnia 4 maja 1999 r. (...), (...)
Decyzją z dnia 22 października 1999 r., podjętą na podstawie art. 138 par. 1 pkt 1 Kpa Wojewoda Ł. utrzymał w mocy decyzję Starosty Powiatu Z. z dnia 4 maja 1999 r. o umorzeniu postępowania o zwrot nieruchomości położonej we wsi C., gmina O. o pow. 3150 m kw.
W uzasadnieniu rozstrzygnięcia podniesiono, że orzeczeniem Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Ł. z dnia 17 listopada 1953 r. wywłaszczono na rzecz Skarbu Państwa, za odszkodowaniem ustalonym w formie pieniężnej, nieruchomość położoną w C., gmina L. o powierzchni 3.150 m2, oznaczonej na planie jako działka nr 1.
Przedmiotowa nieruchomość uregulowana w księdze wieczystej nr Rep. hip. 979, stanowiła własność Antoniego i Apolonii małż. K.
Wywłaszczenia dokonano na podstawie dekretu z dnia 26 kwietnia 1949 r. o nabywaniu i przekazywaniu nieruchomości niezbędnych dla realizacji narodowych planów gospodarczych /Dz.U. 1952 nr 4 poz. 31/, z przeznaczeniem pod budowę spichrza zbożowego w C.
Decyzją z dnia 7 maja 1993 r. Wojewoda Ł. stwierdził nabycie przez Okręgowe Przedsiębiorstwo Przemysłu Zbożowo-Młynarskiego "PZZ" w Ł. z/s w P. prawa użytkowania wieczystego m.in. gruntu położonego w C., gmina O., oznaczonego na mapie prawnej nr 789/587/92, zaewidencjonowanej w składnicy geodezyjnej w dniu 1 grudnia 1992 r., jako działka nr 77/1 o powierzchni 2995 m2. Dla ww. działki prowadzona jest księga wieczysta KW nr 40584.
W dniu 22 listopada 1993 r. Okręgowe Przedsiębiorstwo Przemysłu Zbożowo-Młynarskiego w Ł. z/s w P., aktem notarialnym Rep. (...) zrzekło się prawa użytkowania wieczystego m.in. działki nr 77/1 oraz prawa własności budynków i innych urządzeń znajdujących się na tym gruncie na rzecz Skarbu Państwa. Następnie aktem notarialnym Rep. (...) z dnia 9 grudnia 1993 r. przedmiotowy grunt został oddany w użytkowanie wieczyste na 99 lat Gminie O. Prawa nabywców do przedmiotowej nieruchomości zostały ujawnione w księdze wieczystej KW nr 40584, prowadzonej w Sądzie Rejonowym w Z. z dnia 20 września 1994 r.
W dniu 4 maja 1998 r. Janina K., Marianna B. i Zofia K. - następcy prawni po Antonim i Apolonii małżonkach K. - złożyli w Urzędzie Wojewódzkim w Ł. wniosek o zwrot wywłaszczonej działki oznaczonej obecnie na mapie prawnej wpisanej do ewidencji Wojewódzkiego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej Filia w O. dnia 1 grudnia 1992 r. za nr 789/587/92, jako działka nr 77/1 o powierzchni 2.995 m2 /jako część dawnej działki nr 4 o powierzchni 9.890 m2/. Dało to podstawę do wszczęcia przez Wojewodę Ł. stosownego postępowania. Z uwagi na to, iż sprawa ta nie została zakończona w I instancji decyzją do dnia 31 grudnia 1998 r., stosownie do art. 65 Kpa w związku z art. 96 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną /Dz.U. nr 133 poz. 872/ i art. 142 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami /Dz.U. nr 115 poz. 741 ze zm./, przekazano ją do dalszego rozpatrzenia Staroście Powiatu Zgierskiego. Po rozpatrzeniu wniosku Janiny K., Marianny B. i Zofii K. Starosta Powiatu Z., działając na podstawie stosownych przepisów, decyzją z dnia 4 maja 1999 r. umorzył postępowanie w sprawie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości, oznaczonej jako działka nr 77/1, uregulowanej w księdze wieczystej KW nr 40584. W uzasadnieniu ww. decyzji stwierdzono, że przedmiotowa nieruchomość została wywłaszczona pod rozbudowę magazynu zbożowego i cel wywłaszczenia został zrealizowany. Zatem nie ma podstaw do zastosowania art. 136 ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami /Dz. U. nr 115 poz. 741/, zgodnie z którym poprzedni właściciel lub jego następca prawny mogą żądać zwrotu wywłaszczonej nieruchomości lub jej części, jeżeli stosownie do art. 137 stała się zbędna na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu. Ponadto organ I instancji wykazał, iż zgodnie z art. 229 wyżej powołanej ustawy roszczenie o zwrot nieruchomości położonej we wsi C., gmina O., oznaczonej jako działka nr 77/1 nie przysługuje, ponieważ przedmiotowy grunt został oddany w użytkowanie wieczyste osobie trzeciej Gminie O. przed 1 stycznia 1998 r., a prawa nabywcy zostały ujawnione w księdze wieczystej.