Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Krystyna Daniel Sędziowie : WSA Iwona Niżnik-Dobosz (spr.) WSA Tadeusz Kiełkowski Protokolant : Katarzyna Krawczyk po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 marca 2018 r. sprawy ze skargi Towarzystwa [...] na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] listopada 2017 r. znak: [...] w przedmiocie ustalenia środowiskowych uwarunkowań dla przedsięwzięcia I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu I instancji; II. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego na rzecz strony skarżącej Towarzystwa [...]" kwotę [...]zł (słownie: sześćset osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z dnia 30 listopada 2017 r. (znak: [...]) na podstawie:
- art. 59, art. 66, art. 71 ust. 1 i ust. 2 pkt 2, art. 73, art. 77, art. 80, art. 82, art. 85 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r., poz. 353 z późn. zm. - dalej jako: ustawa lub ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku) w zw. z art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz. 1936),
- § 3 ust. 1 pkt 35 i 36 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz.U. z 2016 r., poz. 71) oraz
- art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r., poz. 23 z późn. zm. - dalej jako: k.p.a.) w zw. z art. 16 ustawy z dnia 7 kwietnia 2017 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2017, poz. 935), po rozpatrzeniu odwołania Towarzystwa Ochrony Przyrody [...] reprezentowanego przez profesjonalnego pełnomocnika oraz D. K. reprezentowanego przez profesjonalnego pełnomocnika, od decyzji Wójta Gminy B. z dnia 23 sierpnia 2017 r. (znak: [...]) ustalającej na wniosek T. S. środowiskowe uwarunkowania dla przedsięwzięcia pn.: "Budowa stacji paliw z infrastrukturą techniczną i przynależnymi obiektami, wraz z budową 2-zjazdów publicznych z drogi wojewódzkiej - dz. nr [...] do działki nr [...]", utrzymało w mocy decyzję organu I instancji.
Powyższe rozstrzygnięcie zapadło w następującym stanie faktycznym i prawnym:
Decyzją z dnia 23 sierpnia 2017 r. (znak: [...]), Wójt Gminy B. ustalił środowiskowe uwarunkowania dla przedsięwzięcia pn.: "Budowa stacji paliw z infrastrukturą techniczną i przynależnymi obiektami, wraz z budową 2-zjazdów publicznych z drogi wojewódzkiej - dz. nr [...] do działki nr [...]".
W uzasadnieniu decyzji przywołano szczegółowo przebieg postępowania w sprawie oraz wskazano przepisy prawa stanowiące podstawę wydanej decyzji. Podniesiono, że planowane przedsięwzięcie kwalifikuje się do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko jako wyszczególnione w § 3 ust. 1 pkt 35 i 36 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz.U. z 2016 r., poz. 71). Następnie przywołano uwagi zgłaszane kilkukrotnie w toku postępowania przez Towarzystwo Ochrony Przyrody [...] z wnioskiem o uniemożliwienie zabudowy korytarza ekologicznego doliny Wisły. Zwrócono również uwagę na uzupełnienie Raportu na wezwanie RDOŚ w K.. W dalszej kolejności wskazano na opinię PPIS w C. (pozytywna z zaleceniami) oraz uzgodnienie dokonane przez RDOŚ w K. (pozytywne z warunkami), który to organ odniósł się także do kwestii korytarza ekologicznego. Podano, że organ uzgadniający podkreślił, iż utrzymanie korytarzy migracyjnych jest bardzo ważne dla zachowania różnorodności biologicznej i równowagi przyrodniczej, szczególnie w obrębie obszarów podlegających ochronie. Wyjaśniono przy tym, że efektywność funkcjonowania korytarzy ekologicznych zawsze będzie determinowała możliwość zachowania równowagi przyrodniczej oraz zapewnienia odtworzenia trwałości procesów ekologicznych, czyli takich stanów, które stanowią podstawowy wyznacznik polityki ekologicznej i przestrzennej oraz główne cele ochrony przyrody. Organ I instancji powołując się na definicję różnorodności biologicznej zawartą w art. 5 pkt 16 ustawy o ochronie przyrody, wskazał, że ochrona populacji dziko występujących zwierząt, roślin i grzybów polega m.in. na zapewnieniu przepływu genów pomiędzy osobnikami różnych populacji. Dlatego też podkreślono, że zachowanie drożnych korytarzy migracyjnych, pozwalających na swobodne przemieszczanie się gatunków jest istotnym zadaniem dla organów odpowiedzialnych za ochronę przyrody. Zwrócono także uwagę, że bardzo ważną rolą korytarzy ekologicznych jest umożliwienie zwierzętom wędrówek w celu znalezienia żerowisk, wodopojów oraz nowych miejsc bytowania, gdyż czynniki te mają duże znaczenie dla przeżycia zwierząt, np. w przypadku niedoboru pokarmu na danym obszarze. Dodano przy tym, że nadmierne zawężenie lub zamykanie połączeń ekologicznych pomiędzy obszarami biologicznie cennymi poprzez, np. wprowadzanie zabudowy powinno być oceniane, jako działanie mające negatywny wpływ na środowisko przyrodnicze. Podniesiono, że w celu zachowania różnorodności biologicznej na poziomie krajowym konieczne jest zapewnienie kompleksowej ochrony nie tylko w obszarach o wysokim reżimie ochronnym (parki narodowe, rezerwaty przyrody), lecz również w pozostałych obszarach objętych ochroną prawną, których skuteczna ochrona musi być zapewniona na etapie planowania przestrzennego, tak by zrealizować obowiązek wynikający z art. 5 Konstytucji RP. Stąd też podano, że dopuszczono realizację stacji benzynowej na wskazanym terenie, ale przy zastosowaniu rozwiązań chroniących zwierzęta wykorzystujące ten teren przed możliwymi oddziaływaniami (pułapki, nadmierne oświetlenie itp.). Dodano, że Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska uznał, iż analiza przedłożonego wniosku, raportu o oddziaływaniu przedmiotowego przedsięwzięcia na środowisko, opracowanego w lutym 2016 r. oraz jego uzupełnień wskazywała, że przy spełnieniu warunków w ww. dokumencie oraz niniejszym postanowieniu realizowane przedsięwzięcie nie będzie powodować ponadnormatywnych uciążliwości dla środowiska. Następnie wskazano na zapewnienie udziału społecznego (obwieszczenia) i uwagi profesjonalnego pełnomocnika Towarzystwa Ochrony Przyrody [...] dotyczące m.in. wadliwości Raportu. Mając na uwadze powyższe, wezwano inwestora do odniesienia się do ww. uwag, w następstwie czego w dniu [...] listopada 2016 r. wpłynęło uzupełnienie Raportu. Organ zaznaczył jednak, że ponownie wezwano inwestora do wyrażania stanowiska, co do uwag ww. pełnomocnika strony w związku z czym ponownie uzupełniono Raport na wezwanie organu. Wskazano także na ponowne wystąpienie do RDOŚ i PPIS oraz dopuszczono Towarzystwo [...] do udziału w postępowaniu na prawach strony (po uprzednim uchyleniu postanowienia odmawiającego tego udziału przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze). Zwrócono także uwagę na fakt uchylenia uprzednio wydanej przez organ I instancji decyzji, jak też zaznaczono, iż zapewniono stronom możliwość udziału w trakcie postępowania. Ponadto wskazano na złożenie kolejnych uwag przez Towarzystwo oraz ponowne zwrócenie się o uzgodnienie do RDOŚ w K., który to organ nie widział podstaw do ponownego uzgadniania decyzji. Organ I instancji wskazał także na cechy charakterystyczne przedsięwzięcia i odniósł się do zgłoszonych uwag, podnosząc w szczególności, iż dopuszcza się realizację stacji benzynowej na wskazanym terenie przy zastosowaniu rozwiązań chroniących zwierzęta wykorzystujące ten teren przed możliwymi oddziaływaniami (pułapki, nadmierne oświetlenie, itp.). Dodatkowo podano, że w ramach budowy drogi przedsięwzięcia pn. "Budowa obejścia gminy B. w ciągu dróg wojewódzkich nr [...] i [...]", most na potoku Z. zostanie przystosowany do migracji zwierząt jeleniowatych. Dodano również, że po zabudowie stacji paliw od strony wschodniej pozostanie niezbudowany pas korytarza o szerokości 400 m, pozwalający na swobodną migrację zwierząt, a tym samym zaznaczono, że zostanie zachowana jego ciągłość i drożność. Ponadto podano, że działka, na której ma być realizowane przedsięwzięcie jest ogrodzona, co nie wpływa na ograniczenie drożności ww. korytarza, gdyż zwierzęta mogą swobodnie migrować w niezabudowanym obszarze korytarza. Nadto organ I instancji wskazał, iż raport o oddziaływaniu na środowisko sporządzony przez J. C. i T. C. spełniał wymogi określone przepisami ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku oraz został uzupełniony w dniach 18.04.2016 r., 06.07.2016 r., 07.11.2016 r., 21.11.2016 r., 23.11.2016 r. Podkreślono przy tym, że analizowany teren położony jest w obrębie korytarza ekologicznego o charakterze regionalnym, łączącym tereny Jurajskich Parków Krajobrazowych z Doliną Wisły. Wyjaśniono, że w uzupełnieniu z dnia 04.07.2016 r. inwestor zobowiązał się do wykonania wszystkich możliwych zabezpieczeń w celu ochrony i jak najmniejszej ingerencji w istniejący ww. korytarz ekologiczny o charakterze regionalnym, a zatem zdaniem organu, przy spełnieniu warunków zawartych w Raporcie o oddziaływaniu na środowisko i jego uzupełnieniach oraz niniejszej decyzji, realizowane przedsięwzięcie nie będzie powodować ponadnormatywnych uciążliwości dla korytarza ekologicznego. Dodano również, że wzdłuż drogi wojewódzkiej nr [...] przebiega rów odwadniający drogę, który nie jest urządzeniem wodnym tylko obiektem budowlanym stanowiącym odwodnienie pasa drogowego. Z kolei w kwestii stanowiska archeologicznego wskazano, że Raport o oddziaływaniu został uzupełniony i przedsięwzięcie będzie prowadzone na terenie stanowiska archeologicznego Włosień st. 4 (AZP 102-52/14). Dlatego też, w ocenie organu, należy zapewnić nadzór archeologiczny podczas prowadzenia wszystkich prac ziemnych, a w razie natrafienia na nawarstwienia kulturowe i obiekty archeologiczne, należy je zadokumentować i metodami archeologicznymi wyeksplorować. Podkreślono przy tym, że na nadzór archeologiczny należy uzyskać w Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków w K. odrębne pozwolenie. Jednocześnie w ocenie organu I instancji właściwie sporządzono uzgodnienia z Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska w K. ponieważ RDOŚ postanowieniem z dnia 9 sierpnia 2016 r. (znak: [...]) uzgodnił przedmiotową inwestycję w zakresie ochrony środowiska, przy uwzględnieniu wyjaśnień inwestora zawartych w piśmie z dnia 3 sierpnia 2016 r. (dotyczącym przydomowej oczyszczalni ścieków), które stanowią jeden z załączników przekazanych do RDOŚ w K. przez Wójta Gminy B., wraz z wnioskiem Wójta Gminy B. z dnia 25 listopada 2016 r. (znak: [...]). Dlatego też w tym stanie rzeczy uznano, że materiał dowodowy zgromadzony przez Wójta Gminy B. w ww. sprawie - działającego jako organ wydający decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach był wyczerpujący i został ostatecznie oraz prawidłowo zweryfikowany przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w K.. Podniesiono przy tym, że istotna zmiana w dokumentacji dotyczyła wyłącznie przydomowej oczyszczalni ścieków, wobec czego pozostałe zmiany nie miały wpływu na treść decyzji i zostały potraktowane, jako uwagi i wnioski społeczeństwa, które organ wydający decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dogłębnie rozważył. Ponadto zdaniem organu, wyrażone w ww. pismach uwagi nie wniosły merytorycznych uwag w przedmiocie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla ww. przedsięwzięcia i nie zostały uwzględnione przy wydawaniu przedmiotowej decyzji.