Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Mirosław Bator Sędziowie: Sędzia WSA Jacek Bursa Sędzia WSA Krystyna Daniel (spr.) po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 23 października 2018r. sprawy ze skargi E. T. na postanowienie [...] Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w K. z dnia [...] czerwca 2018 r., znak: [...] w przedmiocie uzgodnienia z zakresu warunków zabudowy I. stwierdza nieważność zaskarżonego postanowienia i poprzedzającego je postanowienia organu l instancji II. zasądza od [...] Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w K. na rzecz skarżącej E. T. kwotę 100 (słownie: sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w T. na wniosek Wójta Gminy T. z dnia 8 lutego 2018 r., uzgodnił negatywnie, pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych, warunki zabudowy dla inwestycji polegającej na budowie budynku mieszkalnego jednorodzinnego wolno stojącego na działce nr [...] w miejscowości Z., gm. T., z uwagi na fakt, iż działka przeznaczona pod ww. inwestycję znajduje się w całości w strefie sanitarnej 0-50 m od istniejącego czynnego cmentarza, co jest niezgodne z § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 25 sierpnia 1959 r. w sprawie określenia, jakie tereny pod względem sanitarnym są odpowiednie na cmentarze (Dz.U. z 1959r. Nr 52, póz. 315).
Na przedmiotowe postanowienie inwestor E. T. złożyła zażalenie do [...] Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego. Zarzuciła naruszenie przepisów § 3 ust. 1 w zw. z § 7 rozporządzenia Ministra Gospodarki Komunalnej w sprawie określenia, jakie tereny pod względem sanitarnym są odpowiednie na cmentarze poprzez ich nad interpretację oraz "odwrócenie". Zdaniem skarżącej, przepis ten ma zastosowanie przy zakładaniu nowych cmentarzy, ewentualnie dla "nowej" zabudowy wokół cmentarzy istniejących, a nie jak w tym przypadku dla istniejącego cmentarza i zabudowy "uzupełniającej", nie "nowej".
[...] Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny postanowieniem z dnia 22 czerwca 2008 r., znak: [...], na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 w związku z art. 144 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity Dz. U. z 2017 r., póz. 1257), art. 3 pkt 1a i art. 12 ust.2 pkt 1 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2017 r., póz. 1261), utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie.
W uzasadnieniu organ podał, że z załączonej dokumentacji, w tym kopii mapy zasadniczej wynika, że działka, na której planowana jest realizacja przedmiotowej inwestycji (budynek mieszkalny) położona jest w całości w strefie 0-50 m ,,ochrony sanitarnej" cmentarza. Z treści § 3 ust. 1 ww. rozporządzenia wynika, że odległość
cmentarza od zabudowań mieszkalnych powinna wynosić co najmniej 150 m; odległość ta może być zmniejszona do 50 m pod warunkiem, że teren w granicach od 50 do 150 m odległości od cmentarza posiada sieć wodociągową i wszystkie budynki korzystające z wody są do tej sieci podłączone. Przepisy o strefach sanitarnych zawarte w ww. rozporządzeniu dotyczą nie tylko zakładania nowych cmentarzy ale także lokalizacji nowej zabudowy przy istniejących cmentarzach, co znajduje potwierdzenie w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 31 maja 2016 r. (sprawa o sygn. II OSK 2262/14), który potwierdził swoje wcześniejsze stanowisko (wyrok z 14 października 2014 r., sygn. II OSK 823/13).
W ocenie organu odwoławczego § 3 ust. 1 ww. rozporządzenia oznacza, że w pasie ochrony sanitarnej czynnego cmentarza niedopuszczalna jest realizacja zabudowy mieszkaniowej, a także innych, wymienionych w tym przepisie obiektów. Wskazał, że dokonując wykładni tego przepisu należy mieć na uwadze nie tylko wykładnię gramatyczną, ale również wykładnię celowościową. Celem tego przepisu jest zapewnienie bezpieczeństwa sanitarnego osób mieszkających w pobliżu cmentarzy. Prawodawca stanowiąc ten przepis uznał, że bezpieczeństwo to będzie zapewnione, gdy m.in. budynki mieszkalne znajdować się będą w odległości, co najmniej 50 m od granicy cmentarza pod warunkiem, że są one podłączone do sieci wodociągowej. Błędne jest rozumowanie, że dla zapewnienia bezpieczeństwa sanitarnego istotna jest jedynie odległość cmentarza od budynków mieszkalnych zaś odległość budynków mieszkalnych od cmentarza istotna już nie jest. Zagrożenie sanitarne związane z istnieniem cmentarza jest takie samo niezależnie od tego, czy odległość między budynkiem mieszkalnym, a cmentarzem liczona jest od cmentarza do budynku mieszkalnego, czy też od budynku mieszkalnego do cmentarza. Zgodnie z § 7 powołanego wyżej rozporządzenia, przepisów tego rozporządzenia nie stosuje się do cmentarzy już istniejących, jeżeli ich zastosowanie uniemożliwiałoby korzystanie z cmentarza, a właściwy powiatowy (miejski, dzielnicowy) inspektor sanitarny nie sprzeciwia się dalszemu korzystaniu z tego cmentarza. Przepis stanowi więc, że jeżeli w czasie wejścia w życie rozporządzenia istniał cmentarz w odległości mniejszej niż wskazane w tym rozporządzeniu, to mógł on nadal funkcjonować jeśli inspektor sanitarny się temu nie sprzeciwił. Z przepisu wywieść należy również, że także istniejące budynki mieszkalne usytuowane od takiego cmentarza w odległości mniejszej od wskazanych w rozporządzeniu, mogły nadal funkcjonować. (Wyrok NSA