Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Renata Czeluśniak (spr.) Sędziowie: Sędzia WSA Mirosław Bator Sędzia WSA Iwona Niżnik - Dobosz Protokolant: Urszula Czerwińska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 listopada 2014 r. sprawy ze skargi Wojewody Małopolskiego na uchwałę Nr XXXIII/288/2013 Rady Miejskiej w Chełmku z dnia 7 listopada 2013 r. w sprawie przyjęcia Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Chełmek w zakresie § 3 ustęp 6 załącznika Nr 1 do uchwały stwierdza nieważność § 3 ustęp 6 załącznika Nr 1 zaskarżonej uchwały. [pic]
Dnia 7 listopada 2013 r. Rada Miejska w Chełmku uchwałą nr XXXIII/288/2013 uchwaliła Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Chełmek stanowiący załącznik nr 1 do ww. uchwały. Przedmiotowa uchwała wpłynęła do oceny nadzorczej Wojewody Małopolskiego w dniu 15 listopada 2013 r. Została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym Województwa Małopolskiego z dnia 18 listopada 2013 r. poz. 6661. Regulamin ten został uchwalony na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 6 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r., poz. 594, ze zm.), art. 4 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2012 r., poz. 391 ze zm.)
W wyniku dokonanej oceny uchwały pod kątem jej zgodności z prawem organ nadzorczy zakwestionował dopuszczalność § 3 ust. 6 regulaminu stanowiącego załącznik nr 1 do ww. uchwały, jako naruszający porządek prawny z powodu przekroczenia upoważnienia ustawowego, wynikającego z art. 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Zapis ten określa termin, w którym ma nastąpić przyłączenie nieruchomości do istniejącej nowo wybudowanej sieci kanalizacyjnej. Zgodnie z jego brzmieniem, jeżeli nieruchomość nie została wcześniej wyposażona w przydomową oczyszczalnię ścieków spełniającą wymagania określone w przepisach odrębnych, właściciel nieruchomości ma obowiązek przyłączenia jej do sieci kanalizacyjnej w terminie 6 miesięcy od dnia:
1) wejścia w życie Regulaminu, przy sieci istniejącej,
2) przekazania jej do eksploatacji, przy sieci nowo wybudowanej.
W związku z powyższym Wojewoda Małopolski pismem z dnia 16 stycznia 2014 r., [...], skierowanym do Burmistrza Chełmka, wszczął postępowanie nadzorcze w ww. zakresie. W odpowiedzi Burmistrz odniósł się merytorycznie do zarzutów organu nadzoru, uzasadniając jednocześnie zasadność i celowość wprowadzenia do regulaminu przedmiotowego zapisu. Zdaniem Burmistrza kwestionowany § 3 ust. 6 regulaminu nie wykracza w sposób niedozwolony poza normy ustawowe, a nadto stanowi implementację uregulowań unijnych. Wskazał, iż § 3 ust. 6 regulaminu nie niesie za sobą żadnych sankcji, co wykraczałoby poza ustawę, zatem w istocie niewykonanie obowiązku przez właściciela nieruchomości w wyznaczonym terminie nie spowoduje żadnych ujemnych konsekwencji prawnych.
W dniu 13 sierpnia 2014 r. Wojewoda Małopolski złożył skargę na przedmiotową uchwałę w zakresie § 3 ust. 6 regulaminu, powtarzając stanowisko wyrażone w piśmie do Burmistrza Chełmka z dnia 16 stycznia 2014 r., zgodnie z którym Rada Miejska w Chełmku na gruncie upoważnienia ustawowego z art. 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nie posiadała uprawnień do wprowadzenia do treści regulaminu postanowień dotyczących określenia terminu, w którym ma nastąpić przyłączenie nieruchomości do istniejącej bądź nowo wybudowanej sieci kanalizacyjnej. Zdaniem organu, kwestie związane z utrzymaniem czystości i porządku w gminach, dotyczące także konieczności podłączenia nieruchomości do istniejącej sieci kanalizacyjnej są uregulowane w przepisach ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, a ustawodawca w delegacji art. 4 ww. ustawy nie ustanowił kompetencji do uregulowania tej kwestii przez organ stanowiący gminy w regulaminie utrzymania czystości i porządku na terenie gminy, także poprzez wskazanie terminu, w którym ma nastąpić przyłączenie nieruchomości do sieci kanalizacyjnej. W szczególności art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy stanowi, że właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku poprzez przyłączenie nieruchomości do istniejącej sieci kanalizacyjnej lub, w przypadku gdy budowa sieci kanalizacyjnej jest technicznie lub ekonomicznie nieuzasadniona, wyposażenie nieruchomości w zbiornik bezodpływowy nieczystości ciekłych lub przydomową oczyszczalnię ścieków bytowych, spełniające wymagania określone w przepisach odrębnych; przyłączenie nieruchomości do sieci kanalizacyjnej nie jest obowiązkowe, jeżeli nieruchomość jest wyposażona w przydomową oczyszczalnię ścieków spełniającą wymagania określone w przepisach odrębnych. Z kolei, zgodnie z art. 5 ust. 7 ustawy, w przypadku stwierdzenia niewykonania obowiązków, o których mowa w ust. 1-4, wójt (burmistrz, prezydent miasta) wydaje decyzję nakazującą wykonanie obowiązku. Wykonywanie tej decyzji podlega egzekucji w trybie przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. nr 229, poz. 1954 ze zm.). Z powyższej regulacji wynika, że obowiązek przyłączenia nieruchomości do istniejącej sieci kanalizacyjnej wynika wprost z przepisów prawa, a jego niewykonanie, stosownie do postanowień art. 10 ust. 2a ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, obarczone jest sankcją grzywny. Nałożenie zatem ww. obowiązku w regulaminie wraz ze wskazaniem terminu, w którym ma nastąpić to przyłączenie stanowi nieuprawnione powtórzenie oraz modyfikację przepisów prawa, dokonane z przekroczeniem delegacji ustawowej. W związku z powyższym Wojewoda stwierdził, że nie można uznać za zasadną argumentacji Burmistrza Chełmka, że zapis regulaminu nie niesie żadnych sankcji, ani żadnych ujemnych konsekwencji, a ma jedynie porządkowy i dyscyplinujący charakter. Uregulowanie, czy dookreślenie terminu realizacji obowiązku przyłączenia do sieci kanalizacyjnej w regulaminie, podjęte bez podstawy prawnej, stanowi rażące naruszenie prawa skutkujące koniecznością wyeliminowania ww. postanowienia uchwały. Wszelkie odstępstwa od katalogu sformułowanego w art. 4 ustawy przesądzają o naruszeniach przepisu upoważniającego, jak i konstytucyjnej zasady praworządności w zakresie legalności aktu prawa miejscowego. Art. 4 ust. 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nie przyznaje kompetencji organowi stanowiącemu gminy ani do uchwalania aktów prawa miejscowego obejmujących zagadnienia inne niż wymienione w cytowanym przepisie, ani stanowienia regulacji w inny sposób niż wskazany przez ustawodawcę, ponieważ oznaczałoby to wykroczenie poza zakres delegacji ustawowej. Przepis ten ma charakter wyczerpujący, co oznacza, że uchwalając na jego podstawie regulamin utrzymania porządku i czystości, rada powinna zawrzeć w nim postanowienia odnoszące się do wszystkich enumeratywnie wymienionych w ustawie zagadnień.