O ile nakazy z art. 62 i art. 66 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane /Dz.U. nr 89 poz. 414 ze zm./, adresowane są do właściciela bądź zarządcy obiektu budowlanego, przepis art. 69 przewiduje działanie samego organu za właściciela obiektu /zarządcę/, z tym iż rozstrzygnięcie o zastosowaniu środków zabezpieczających nastąpić winno również w formie decyzji administracyjnej, zgodnie z zasadą wynikającą z art. 104 par. 1 Kpa.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Władysława G. na decyzję (...) Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia 8 marca 2000 r. (...) w przedmiocie nakazów doraźnego zabezpieczenia budynku przed katastrofą budowlaną oraz przedłożenia ekspertyzy budowlanej stanu technicznego obiektu - uchyla zaskarżoną decyzję w części utrzymującej w mocy decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Ż. z dnia 11 lutego 2000 r. (...) co do nakazu zabezpieczenia budynku oraz nadania rygoru natychmiastowej wykonalności, a także w tym zakresie uchyla powołaną decyzję organu I instancji, oddala skargę w pozostałej części, (...).
Pismem z daty 10 lutego 2000 r. Jadwiga G. zawiadomiła Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Ż. o obsunięciu się części ściany budynku przy ul. K. 9 w J. w dniu 8 lutego 2000 r. oraz jego złym stanie technicznym, zagrażającym życiu mieszkańców.
Po rozpatrzeniu sprawy decyzją z dnia 11 lutego 2000 r. (...) organ I instancji nakazał Jadwidze i Władysławowi G.:
1/ dokonanie zabezpieczenia budynku przez podstemplowanie stropów na wszystkich kondygnacjach, poczynając od stropu piwnicy,
2/ przedstawienie do dnia 15 marca 2000 r. ekspertyzy stanu technicznego budynku z określeniem sposobu zabezpieczenia obiektu przed dalszymi uszkodzeniami, opracowanej przez rzeczoznawcę budowlanego.
Nadto, decyzji w pkt 1 nadano rygor natychmiastowej wykonalności.
Jako podstawę prawną rozstrzygnięcia organ I instancji powołał przepisy art. 66 i art. 62 ust. 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane /Dz.U. nr 89 poz. 414 ze zm./. W uzasadnieniu organ orzekający powołując się na wyniki oględzin posesji w dniu 11 lutego 2000 r. stwierdził, że znaczne ubytki w ścianach zewnętrznych budynku szczegółowo opisane, spowodowały obniżenie nośności podstawowych elementów konstrukcyjnych, co stwarza realne zagrożenie dla ich stateczności, a także stateczności stropów, zwłaszcza stropodachu. Zdaniem organu, taki stan rzeczy wyczerpuje w całości dyspozycję art. 66 Prawa budowlanego i uzasadnia wydanie decyzji, nakazującej usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości.
W odwołaniu od decyzji Władysław G. domagał się jej uchylenia i umorzenia postępowania oraz wstrzymania natychmiastowego wykonania pkt 1 decyzji. Odwołujący się zarzucił, że z obrazą art. 79 i art. 81 Kpa, nie został powiadomiony o terminie oględzin i nie miał możliwości wypowiedzenia się co do przeprowadzonych dowodów. Jego zdaniem, decyzja jest tendencyjna, bo już następnego dnia po złożeniu wniosku Jadwigi G. nastąpiły oględziny i wydanie rozstrzygnięcia. Odwołujący się, przyznał, iż co prawda budynek wymaga remontu, lecz opis stanu technicznego jest przejaskrawiony i nie wyczerpuje dyspozycji art. 66 Prawa budowlanego. Nadto, wskutek działań Jadwigi G. wymuszono na nich prace remontowe budynku, którego stan wynikł wskutek wandalizmu ich syna Tadeusza G., który wydrążył dziurę w dachu, o czym powiadomiono Prokuraturę.
Zaskarżoną decyzją (...) Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego uchylił decyzję organu I instancji jedynie w części określającej termin przedłożenia ekspertyzy, orzekając nowy termin do dnia 15 kwietnia 2000 r., zaś w pozostałym zakresie utrzymał rozstrzygnięcie w mocy. Powołując w podstawie prawnej decyzji przepisy art. 138 par. 1 pkt 1 i 2 Kpa w zw. z art. 66 pkt 1 i 3, art. 62 ust. 3 i art. 69 Prawa budowlanego z 1994 r., organ odwoławczy podał, że kontrola obiektu z dnia 11 lutego 2000 r. potwierdziła stan zagrożenia katastrofą budowlaną, co uzasadniało zastosowanie art. 35 par. 1 i par. 2 Kpa, tzn. załatwienie sprawy bez zbędnej zwłoki oraz nadanie decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności na podstawie art. 108 par. 1 Kpa w zw. z art. 69 ust. 1 Prawa budowlanego. Dopiero docelowo na podstawie przedłożonej ekspertyzy możliwe będzie orzeczenie o doprowadzeniu obiektu do należytego stanu technicznego i estetycznego. Organ II instancji stwierdził też, że okazane przez synów odwołującego się barwne fotografie obrazują fatalny stan techniczny i estetyczny obiektu, zaś odwołujący się jest znany organowi jako sprawca samowoli budowlanej popełnionej w roku 1982. Stąd też odwołanie uwzględniono jedynie częściowo, a mianowicie co do terminu przedłożenia ekspertyzy.