Organy architektoniczno-budowlane nie są uprawnione do rozstrzygania w postępowaniu o wydanie pozwolenia na budowę sporów cywilnych, co do prawa własności nieruchomości jak i co do przebiegu granic nieruchomości.
Tylko wtedy gdyby w postępowaniu cywilnym sąd wydał w trybie zabezpieczenia powództwa określone nakazy lub zakazy, co do możliwości zabudowy spornej działki, względnie pasa gruntu, względnie gdyby doszło do wpisania do księgi wieczystej ostrzeżenia o toczącym się postępowaniu /wyłączającym rękojmię wiary publicznej ksiąg wieczystych/, zaistniałyby podstawy do zanegowania prawa inwestorów do dysponowania nieruchomością na cele budowlane.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Karola P. na decyzję Wojewody (...) z dnia 10 sierpnia 1999 r. (...) w przedmiocie stwierdzenia, w wyniku wznowienia postępowania wydania z naruszeniem prawa decyzji o pozwoleniu na budowę - oddala skargę.
Wydaną z upoważnienia Prezydenta Ż. decyzją z dnia 8 października 1997 r. (...) udzielono Renacie i Tadeuszowi małżonkom S. pozwolenia na budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego z garażem, przyłączem energetycznym, kanalizacji sanitarnej oraz wody na działce nr 2438/96 przy ul. M. w Ż., zgodnie z zatwierdzonymi projektami techniczno-budowlanymi oraz projektem zagospodarowania działki.
Decyzja ta została wydana m.in. w oparciu o ostateczną decyzję Prezydenta Ż. z dnia 1 października 1996 r. (...) o ustaleniu dla tej inwestycji warunków zabudowy i zagospodarowania terenu i odpis z Księgi Wieczystej nr 5330 Sądu Rejonowego w R. z dnia 9 września 1997 r. /z którego wynikało, że działka nr 2438/96 o powierzchni 715 m2 pozostaje w użytkowaniu wieczystym małżonków S./.
We wniosku z dnia 20 listopada 1998 r. Karol P. wniósł o wznowienie postępowania zakończonego ww. pozwoleniem na budowę, w którym bez swojej winny nie brał jako strona udziału. Podał, że o podstawie wznowienia dowiedział się dnia 26.10.1998 r. kiedy to otrzymał odpis postanowienia Wojewody K. w przedmiocie stwierdzenia niedopuszczalności wniesionego od tej decyzji odwołania. Podniósł, że jest spadkobiercą Wiktorii P. /swojej matki/ a decyzja o pozwoleniu na budowę narusza jego prawa. Ubiega się, bowiem o zwrot działki objętej pozwoleniem na budowę (...), której prawo wieczystego użytkowania ustanowione na rzecz małżonków S. zostało już wygaszone. Nadto podniósł, że jest niekwestionowanym właścicielem działki sąsiedniej nr 2062/96, której granica z działką nr 2438/96 jest sporna i podejmie niezwłoczne działania celem prawidłowego jej wytyczenia.
Po rozpoznaniu tego wniosku postanowieniem z dnia 8 grudnia 1998 r. (...) Prezydent Miasta Ż. wznowił postępowanie zakończone ww. decyzją ostateczną o pozwoleniu na budowę wskazując jako podstawę tego postanowienia art. 149 i art. 145 par. 1 pkt 4 Kpa.
W uzasadnieniu tego postanowienia podniesiono, że Karol P. swoje prawo jako strony tego postępowania wykazał dnia 22 lipca 1998 r. przedkładając kopię postanowienia Sądu Rejonowego w R. z dnia 25 sierpnia 1980 r. w sprawie nabycia spadku po swojej matce Wiktorii P. - byłej właścicielce działki objętej pozwoleniem na budowę oraz działki sąsiedniej.
Po ponownym rozpoznaniu sprawy /w wyniku wznowienia/ Prezydent Miasta Ż. decyzją z dnia 26 maja 1999 r. (...) odmówił uchylenia swojej wcześniejszej decyzji z dnia 8.10.1997 r. w przedmiocie pozwolenia na budowę.
Jako podstawę prawną tego rozstrzygnięcia powołał organ orzekający art. 146 par. 2 Kpa.
W jego uzasadnieniu podniesiono, iż we wcześniejszym postępowaniu Karol P. nie był traktowany jako strona, gdyż nie wykazał swoich uprawnień po zmarłej matce Wiktorii P. Brak jego udziału w tym postępowaniu nie mógł mieć jednak wpływu na treść zapadłego rozstrzygnięcia w przedmiocie pozwolenia na budowę. Zostało ono, bowiem wydane w oparciu o prawidłowo zgromadzony materiał dowodowy i zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Skoro, zatem w sprawie tej zapadłaby decyzja tej samej treści to nie było podstaw do uchylenia przedmiotowego pozwolenia na budowę. Podnoszona przez Karola P. kwestia granicy między działkami oraz jego prawa do działki objętej pozwoleniem na budowę też nie mogła mieć wpływu na treść rozstrzygnięcia gdyż w tej sprawie nie stanowiła przedmiotu postępowania.