Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane /Dz.U. nr 89 poz. 414 ze zm./ nie rozróżnia samowoli i jej skutków administracyjnych w zależności od tego czy samowola polegała na wzniesieniu obiektu /części/ bez pozwolenia, czy też w oparciu o nieostateczne pozwolenie na budowę. Wynika to z treści art. 28 ust. 1 ustawy, który dla rozpoczęcia robót wymaga decyzji ostatecznej.
Roboty prowadzone na podstawie decyzji, która nie uzyskała przymiotu ostateczności są robotami prowadzonymi. na ryzyko inwestora i zagrożonymi sankcją przewidzianą w art. 48 Prawa budowlanego.
uchyla zaskarżoną decyzję i utrzymaną nią w mocy decyzją Kierownika Urzędu Rejonowego w przedmiocie nakazu dostarczenia projektu powykonawczego.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga zasługuje na uwzględnienie. Zarzuty w niej zawarte znajdują podstawy w Prawie budowlanym z dnia 7 lipca 1994 r. /Dz.U. nr 89 poz. 414/ a tym samym wniosek o uchylenie zaskarżonej decyzji jest uzasadniony.
Zasadą obowiązującą w polskim prawie budowlanym jest reguła, że roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę /art. 28 ust. 1 Prawa budowlanego/. Wyliczenie w art. 29 niewielkiego zakresu budów i robót budowlanych zwolnionych od obowiązku uzyskiwania pozwolenia na budowę stanowi potwierdzenie, że ten obowiązek jest prawie zasadą powszechną w procesie budowlanym.
Zgodnie z art. 23 ust. 1 roboty budowlane z zastrzeżeniem art. 29 i art. 30, można rozpocząć jedynie na podstawie ostatecznego pozwolenia na budowę. Roboty budowlane obejmują budowę, a także prace polegające na montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego /art. 3 ust. 7/.
Z kolei budowa to wykonanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowa, rozbudowa, nadbudowa, przebudowa oraz modernizacja obiektu budowlanego /art. 3 ust. 6/.
Nadbudowa jest więc budową i wchodzi w zakres robót budowlanych, które zgodnie z art. 28 ust. 1 wymagają uzyskania pozwolenia na budowę. Nadbudowa z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę nie została zwolniona - art. 29 i art. 30 Prawa budowlanego. Konsekwencją zrealizowania inwestycji bez wymaganego pozwolenia na budowę jest w myśl przepisów prawa budowlanego samowola budowlana pociągająca za sobą sankcję prawnoadministracyjną, którą w przypadku samowolnego wzniesienia obiektu lub jego części jest nakaz rozbiórki wzniesionej budowli.
Prawo budowlane z dnia 7 lipca 1994 r. nie rozróżnia przy tym samowoli i jej skutków administracyjnych w zależności od tego czy samowola polegała na wzniesieniu obiektu /części/ bez pozwolenia czy też w oparciu o nieostateczne pozwolenie. Wynika to jednoznacznie z treści art. 28 ust. 1, który dla rozpoczęcia robót wymaga decyzji ostatecznej. Roboty prowadzone na podstawie decyzji, która nie uzyskała przymiotu ostateczności są robotami prowadzonymi. na ryzyko inwestora i zagrożonymi sankcją przewidzianą w art. 48 Prawa budowlanego.
Z akt sprawy - w stanie przedstawionym Sądowi wynika, że roboty budowlane przeprowadzone przez inwestora stanowiły nadbudowę budynku gospodarczego ze zmianą konstrukcji dachu. Takie roboty wyczerpywałyby pojęcie budowy /art. 3 pkt 6/ i wymagały pozwolenia na budowę /art. 3 pkt 12 i art. 28/.