Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Sławomir Pauter Sędziowie Sędzia WSA Michał Ruszyński Asesor WSA Jarosław Piątek (spr.) po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 15 kwietnia 2021 r. sprawy ze skargi K.Z. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...]r., nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Burmistrza z dnia [...]r., nr [...].
Wnioskiem złożonym w dniu 26 października 2020 r. K.Z. zwróciła się o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką nad matką A.W..
Burmistrz decyzją z dnia [...] listopada 2020 r., nr [...] odmówił K.Z. przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką nad A.W., z powołaniem się na art. 2 pkt 2, 17, art. 20 ust. 2, ust. 3, art. 24 ust. 1, ust. 2a, ust. 3, ust. 4, art. 32 ust. 1d ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 111 ze zm.; dalej u.ś.r.).
W uzasadnieniu wydanej decyzji organ I instancji zwrócił szczególną uwagę na treść art. 17 ust. 1b u.ś.r., który stanowi, iż świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała: 1) nie później niż do ukończenia 18. roku życia lub 2) w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25. roku życia. Nadto Burmistrz powołał także treść art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a u.ś.r., zgodnie z którym, świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego lub rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w ustawie z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym. Organ wskazał bowiem, iż z akt rozpoznawanej sprawy, w tym z przedłożonych wraz z wnioskiem dokumentów wynika, że posiada ona orzeczenie (wydane przez Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności z [...] października 2011 r.) o znacznym stopniu niepełnosprawności, która to niepełnosprawność istnieje od [...] lipca 2009 r., a zatem powstała gdy A.W. miała ukończone 72 lata, natomiast z aktualnej decyzji z [...] marca 2020 r. o waloryzacji emerytury z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział wynikało, że K.Z. ma ustalone prawo do emerytury.
Pismem z [...] listopada 2020 r. skarżąca wniosła odwołanie, zaskarżając w całości decyzję organu I instancji, wskazując, że nie zgadza z zaskarżonym rozstrzygnięciem, ponieważ od grudnia 2012 r. pobierała świadczenie pielęgnacyjne na matkę, a otrzymywana przez stronę kwota emerytury jest za niska, by móc się utrzymać.
Samorządowe Kolegium Odwoławczego decyzją z dnia [...] grudnia 2020 r., nr [...] utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję. W uzasadnieniu tej decyzji Kolegium wskazało, że organ I instancji odmówił przyznania świadczenia pielęgnacyjnego w oparciu o art. 17 ust. 1b oraz o art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a u.ś.r. W ocenie Kolegium organ I instancji jedynie w oparciu o art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a u.ś.r. prawidłowo uznał, że K.Z. nie spełnia wszystkich przesłanek do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego, ponieważ ma ustalone prawo do emerytury.
Organ odwoławczy wyjaśnił, że stosownie do art 17 ust 1b u.ś.r. świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała: 1) nie później niż do ukończenia 18 roku życia lub 2) w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25 roku życia. Na gruncie niniejszej sprawy Kolegium wskazało, że A.W. legitymuje się orzeczeniem wydanym przez Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności z dnia [...] października 2011 r., z którego wynika, iż zaliczona została na stałe z dniem [...] sierpnia 2011 r. do osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności (symbol przyczyny niepełnosprawności 10-N 05-R). Nadto w przedłożonym orzeczeniu wskazano, że niepełnosprawność istnieje od [...] lipca 2009 r., zatem gdy matka strony skarżącej ukończyła 72 lata. Organ II instancji podkreślił, że nie stanowi to jednak przesłanki do odmowy przyznania świadczenia, bowiem zgodnie z treścią wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 21 października 2014 r., K 38/13, w którym to Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art 17 ust 1b u.ś.r. w zakresie, w jakim różnicuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego osób sprawujących opiekę nad osobą niepełnosprawną po ukończeniu przez nią wieku określonego w tym przepisie ze względu na moment powstania niepełnosprawności jest niezgodny z art 32 ust 1 Konstytucji. SKO zaznaczyło, iż jeśli Trybunał Konstytucyjny uznał przepis art. 17 ust. 1b u.ś.r. za niekonstytucyjny, to przedmiotowa przesłanka nie może zostać przez organ odwoławczy uwzględniona.