Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Diana Trzcińska Sędzia WSA Dariusz Kurkiewicz Asesor WSA Magdalena Dobek-Rak (spr.) po rozpoznaniu w Gdańsku w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w dniu 23 października 2019 r. sprawy ze skargi Gminy na postanowienie Wojewody z dnia 29 marca 2019 r., nr [...] w przedmiocie wszczęcia postępowania w sprawie odszkodowania za nieruchomość przejętą pod drogę 1. uchyla zaskarżone postanowienie, 2. zasądza od Wojewody na rzecz Gminy kwotę 680 (sześćset osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Gmina wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku skargę na postanowienie Wojewody z dnia 29 marca 2019r., którym uchylono postanowienie Starosty, wykonującego zadanie z zakresu administracji rządowej z dnia 29 listopada 2018 r. i przekazano sprawę do ponownego rozpoznania organowi pierwszej instancji.
Zaskarżone postanowienie wydane zostało w następującym stanie faktycznym i prawnym:
Decyzją z dnia 25 lipca 2003 r. Wójt Gminy zatwierdził projekt podziału m.in. nieruchomości położonej w Ł. gm. S., oznaczonej jako działka nr [..], stanowiącej współwłasność A. i M. H. W wyniku podziału powstały działki [..]-[..]. W uzasadnieniu wskazano, że działki nr [..] i [..] stanowią drogi i przechodzą na własność Gminy zgodnie z protokółem uzgodnień stanowiącym załącznik do decyzji. Pozostałe działki przeznaczone są na cele rolne.
Z powyższego protokołu spisanego pomiędzy Wójtem Gminy a A. H. i M. H. wynika, że strony uzgodniły, że wydzielona pod drogę działka nr [..] przechodzi nieodpłatnie na rzecz Gminy, a Zarząd Gminy nie będzie ustalał opłaty adiacenckiej z tytułu podziału nieruchomości.
Decyzja podziałowa z dnia 25 lipca 2003 r. została zmieniona decyzją Wójta Gminy z dnia 17 marca 2006 r. w ten sposób, że w sentencji pierwotnej decyzji zostało dodane zdanie w brzmieniu: "Działki oznaczone nr [..] i nr [..], które stanowią drogę, z mocy prawa przechodzą na własność Gminy z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca projekt podziału stanie się ostateczna".
Wnioskiem z dnia 6 września 2018 r. A. H. i M. H. wystąpili do Starosty z wnioskiem o ustalenie odszkodowania za działkę nr [..], w związku z jej przejęciem z mocy prawa przez Gminę.
Postanowieniem z dnia 29 listopada 2018 r. organ pierwszej instancji, działając na podstawie art. 61a § 1 k.p.a., odmówił wszczęcia postępowania we wnioskowanej sprawie uznając, że w odniesieniu do odszkodowania za przejętą nieruchomość miały miejsce uzgodnienia, potwierdzone protokołem z dnia 24 lipca 2003 r., w którym strony dały wyraz swej woli nieodpłatnego przekazania wydzielonej działki przeznaczonej pod drogę.
Na skutek rozpoznania zażalenia złożonego przez A. H. i M. H., Wojewoda postanowieniem z 29 marca 2019 r., podjętym na podstawie art. 138 § 2 w związku z art. 144 k.p.a., uchylił rozstrzygnięcie organu pierwszej instancji i przekazał sprawę temu organowi do ponownego rozpoznania.
W uzasadnieniu organ odwoławczy wskazał, że wydanie postanowienia na podstawie art. 61a k.p.a. jest możliwe w sytuacji, gdy takie żądanie zostało wniesione przez osobę niebędącą stroną lub z innych uzasadnionych przyczyn postępowanie nie może być wszczęte. Powołując się na orzecznictwo sądów administracyjnych wskazał, że innymi uzasadnionymi przyczynami uniemożliwiającymi wszczęcie postępowania będą takie sytuacje, które w sposób oczywisty stanowią przeszkodę do wszczęcia postępowania, np. gdy w tej samej sprawie postępowanie administracyjne już się toczy, albo w sprawie takiej zapadło już rozstrzygnięcie lub gdy w przepisach prawa brak jest w ogóle podstawy materialnoprawnej do rozpatrzenia żądania w trybie administracyjnym. Co istotne, w celu ustalenia istnienia przeszkód do wszczęcia postępowania organ, do którego wpłynęło podanie, bada jedynie kwestie formalnoprawne analizując, czy istnieją podstawy do wszczęcia postępowania w przedmiocie zgłoszonego wniosku, nie zajmuje się zaś badaniem zasadności wniosku. Na tym etapie postępowania organ administracji nie może formułować żadnych ocen i wniosków o charakterze merytorycznym.