Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Mariola Jaroszewska (spr.) Sędziowie WSA Diana Trzcińska Asesor WSA Magdalena Dobek - Rak po rozpoznaniu w Gdańsku w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w dniu 26 września 2019 r. sprawy ze skargi Gminy na postanowienie Wojewody z dnia 29 marca 2019 r., nr [...] w przedmiocie wszczęcia postępowania w sprawie odszkodowania za nieruchomość przejętą pod drogę 1/ uchyla zaskarżone postanowienie, 2/ zasądza od Wojewody na rzecz Gminy kwotę 680,00 (sześćset osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Gmina S. wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku skargę na postanowienie Wojewody (dalej jako Wojewoda) z 29 marca 2019 r., którym uchylono postanowienie Starosty W., wykonującego zadanie z zakresu administracji rządowej (dalej jako Starosta), z 19 czerwca 2018 r. i przekazano sprawę do ponownego rozpoznania organowi pierwszej instancji.
Zaskarżone postanowienie zostało podjęte w następującym stanie faktycznym i prawnym:
Decyzją z 2 stycznia 2001 r. Wójt Gminy S. zatwierdził projekt podziału nieruchomości oznaczonej jako działka nr [...], położoną w K., gmina S., która stanowiła współwłasność M. i J. S. Zgodnie z postanowieniami decyzji powstałe po podziale działki nr [...],[...]będą stanowić drogi, które po uprawomocnieniu się decyzji przejdą na własność Gminy S., zgodnie z protokołem uzgodnień z 12 grudnia 2000 r., stanowiącym załącznik do decyzji. Jak wynika z ww. protokołu, podpisanego w imieniu Zarządu Gminy przez Wójta Gminy oraz przez M.S. i J.S., wydzielone pod drogi działki, przechodzą nieodpłatnie na rzecz Gminy, a Zarząd Gminy nie będzie ustalał opłaty adiacenckiej z tytułu podziału nieruchomości.
Wnioskiem z 29 marca 2018 r. J. i M.S. wystąpili do Starosty o ustalenie odszkodowania za działki nr [...] i [...], w związku z ich przejęciem z mocy prawa przez Gminę S.
Postanowieniem z 19 czerwca 2018 r. organ pierwszej instancji, działając na podstawie art. 61a § 1 ustawy z 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2018 r., poz. 2096 ze zm.), dalej jako k.p.a., odmówił wszczęcia postępowania we wnioskowanej sprawie uznając, że w odniesieniu do odszkodowania za przejęte nieruchomości miały miejsce uzgodnienia, a strony w protokole uzgodnień z 12 grudnia 2000 r. dały wyraz swej woli nieodpłatnego przekazania wydzielonych działek przeznaczonych pod drogi.
Na skutek rozpoznania zażalenia złożonego przez J. i M.S. Wojewoda postanowieniem z 29 marca 2019 r. podjętym na podstawie art. 138 § 2 w związku z art. 144 k.p.a. uchylił rozstrzygnięcie organu pierwszej instancji i przekazał sprawę temu organowi do ponownego rozpoznania.
W uzasadnieniu organ odwoławczy wskazał, że wydanie postanowienia na podstawie art. 61a k.p.a. jest możliwe w sytuacji, gdy takie żądanie zostało wniesione przez osobę niebędącą stroną lub z innych uzasadnionych przyczyn postępowanie nie może być wszczęte. Jak wskazuje się przy tym w orzecznictwie, innymi uzasadnionymi przyczynami uniemożliwiającymi wszczęcie postępowania będą takie sytuacje, które w sposób oczywisty stanowią przeszkodę do wszczęcia postępowania, np. gdy w tej samej sprawie postępowanie administracyjne już się toczy, albo w sprawie takiej zapadło już rozstrzygnięcie lub gdy w przepisach prawa brak jest w ogóle podstawy materialnoprawnej do rozpatrzenia żądania w trybie administracyjnym. Co istotne, w celu ustalenia istnienia przeszkód do wszczęcia postępowania organ, do którego wpłynęło podanie bada jedynie kwestie formalnoprawne analizując, czy istnieją podstawy do wszczęcia postępowania w przedmiocie zgłoszonego wniosku, zaś nie zajmuje się badaniem zasadności wniosku. Na tym etapie postępowania organ administracji nie może formułować żadnych ocen i wniosków o charakterze merytorycznym.