Obowiązek przeprowadzenia przez pracodawcę badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia nie powstaje z mocy samego prawa, lecz powstałe na skutek decyzji wydanej na podstawie par. 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Zdrowie i Opieki Społecznej z dnia 9 lipca 1996 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych w środowisku pracy /Dz.U. nr 86 poz. 394/.
Dopiero po wydaniu decyzji, o której mowa, można twierdzić, że na pracodawcy ciąży obowiązek wykonywania określonych badań i pomiarów. Niewykonanie zaś tego obowiązku może stanowić podstawę do wydania decyzji na podstawie art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej /Dz.U. nr 12 poz. 49 ze zm./, w której organ administracyjny nakaże usunięcie stwierdzonych uchybień polegających na wykonaniu określonych decyzją badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia.
Pierwszą decyzję, którą na podstawie par. 4 ust. 1 wskazanego rozporządzenia państwowy inspektor sanitarny określa rodzaj badań i pomiarów szkodliwych dla zdrowia, może być wydana po zawiadomieniu przez pracodawcę o rozpoczęciu lub zmianie prowadzonej działalności lub po faktycznym powzięciu przez właściwego państwowego inspektora sanitarnego wiadomości o rozpoczęciu przez pracodawcę działalności lub jej zmianie, jeżeli pracodawca nie dokonał zawiadomienia w trybie art. 209 Kodeksu pracy.
uchyla zaskarżoną decyzję oraz decyzję Państwowego Terenowego Inspektora Sanitarnego (...) w przedmiocie usunięcia stwierdzonych uchybień na stanowiskach pracy w pomieszczeniach produkcyjnych (...).
Państwowy Terenowy Inspektor Sanitarny w G. decyzją z dnia 28 lutego 1997 r. (...), skierowaną do Haliny D.-J., powołując się na art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej /Dz.U. nr 12 poz. 49 ze zm./ oraz art. 104 Kpa zarządził przeprowadzić badania środowiskowe na stanowiskach pracy w pomieszczeniach produkcyjnych na: stężenie związków toksycznych w powietrzu oraz natężenia oświetlenia i hałasu, a także zarządził wyposażyć zakład w książkę kontroli sanitarnej. Uzasadniając decyzję organ administracyjny stwierdził, że w dniu 10 lutego 1997 r. przeprowadzono kontrolę sanitarną w wyniku, której stwierdzono brak badań środowiskowych na stanowiskach pracy w pomieszczeniach produkcyjnych oraz brak książki sanitarnej. Uchybienia te, zdaniem organu, stanowią naruszenie wymagań higienicznych i zdrowotnych oraz są sprzeczne z art. 227 Kp i art. 31 ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
Odwołanie od tej decyzji w części dotyczącej obowiązku przeprowadzenia badań środowiskowych na stanowiskach pracy wniosła Halina D.-J. Zarzuciła ona, że w przedsiębiorstwie poligraficznym, które prowadzi nie ma stanowisk pracy dla pracowników. Wyjaśniła, że w chwili przeprowadzania kontroli przez Państwowego Terenowego Inspektora Sanitarnego w G. zatrudniała dwóch pracowników, których obowiązki polegały na pracy poza siedzibą biura. Zajmowali się oni bowiem znajdywaniem klientów oraz składaniem potencjalnym klientom ofert i w związku z tym przebywali w biurach klientów, w środkach komunikacji i na ulicach miasta. W pomieszczeniach biurowych przedsiębiorstwa skarżącej - jak wyjaśniała - pracownicy przebywali sporadycznie i wyłącznie w biurze, na korytarzu prowadzącym do toalety lub w toalecie, nie mieli oni prawa wstępu do pomieszczeń, w których wykonywane są usługi. Skarżąca wyjaśniała też, że urządzenia poligraficzne są obsługiwane przez nią lub przez członków jej rodziny.
Twierdziła również, że do prowadzonej działalności gospodarczej używa wyłącznie substancji nietoksycznych.
Rozpoznając wskazane odwołanie Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w G. decyzją z dnia 21 lipca 1997 r. (...) utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji. Uzasadniając decyzję organ odwoławczy uznał, że w odwołaniu nie zaprzeczono, iż w przedsiębiorstwie istnieją różne stanowiska pracy m.in. obsługi maszyny offsetowej wykorzystywanej do celów poligrafii, obsługi kserografu i laminarki. Organ uznał także, że w odwołaniu nie zaprzeczono, iż pracę świadczą członkowie rodziny skarżącej. W końcu organ odwoławczy stwierdził, że decyzja dotyczy "braku rozpoznania środowiska pracy poprzez wyniki pomiarów środowiskowych" oraz, że nie dotyczy "rozpoznania zasad omawiających stosunek pracy świadczących takową i ich stopień pokrewieństwa z właścicielem firmy". Z tych powodów - jak wynika z uzasadnienia decyzji organu odwoławczego - organ ten uznał, że argumenty przytoczone w odwołaniu nie mogą być wzięte pod uwagę.
W skardze na opisaną decyzję Halina D.-J. zarzuciła niezgodność z prawem zaskarżonej decyzji, twierdząc, że w pomieszczeniach produkcyjnych jej przedsiębiorstwa nie przebywają żadni pracownicy, że w jej przedsiębiorstwie nie ma stanowisk pracy dla pracowników oraz, że nie używa do prowadzonej działalności substancji szkodliwych.