1. Istota podziału kompetencji organów w sprawach budowlanych polega, m.in. na tym, że odstąpienie inwestora od warunków pozwolenia na budowę przenosi dalsze decyzje w sprawie możliwości jej kontynuowania bądź wydania nakazu rozbiórki, do wyłącznej kompetencji organów nadzoru budowlanego.
2. Nie prawnie dopuszczalne wydawanie decyzji zezwalającej na zmianę pozwolenia na budowę po odstąpieniu przez inwestora od zatwierdzonego projektu budowlanego przez samowolną realizację robót sprzecznych z tym projektem.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Krystyny i Eugeniusza G., Józefa B., Zygmunta S. oraz Ireny i Janusza Ż. na decyzję Wojewody P. z dnia 6 marca 2001 r. (...) w przedmiocie zmiany pozwolenia na budowę - uchyla zaskarżoną decyzję oraz decyzję Starosty Powiatowego w S. z dnia 19 stycznia 2001 r. (...).
Starosta Powiatu S. decyzją z dnia 19 stycznia 2001 r., powołując się na przepisy art. 163 Kpa w związku z art. 36a ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane /t.j. Dz.U. 2000 nr 106 poz. 1126/ oraz przepisy art. 107 Kpa i art. 32, art. 34-36 Prawa budowlanego;
1/ uchylił załącznik nr 1 do własnej decyzji z dnia 28 stycznia 2000 r. (...) zatwierdzającej projekt budowlany i zezwalającej na budowę domu jednorodzinnego z pokojami na wynajem na działkach nr 112, 113, 106/1 i 111/1 położonych w U. przy ul. Ch.;
2/ zatwierdził projekt domu jednorodzinnego z mieszkaniami na wynajem na opisanej wyżej nieruchomości, sporządzony przez mgr inż. arch. Cezarego F. oraz mgr inż. Leszka L.;
3/ udzielił Adamowi W. pozwolenia na budowę domu oraz zagospodarowanie terenu zgodnie z opisanym w pkt 3 projektem;
4/ utrzymał w mocy pozostałe załączniki nr 2, 3, 4 i 5 do własnej decyzji o pozwoleniu na budowę (...) z dnia 28 stycznia 2000 r.
W rozstrzygnięciu określono również szczególne warunki zabezpieczenia terenu budowy i prowadzenia robót budowlanych.
W uzasadnieniu decyzji wskazano, że:
Ostateczną decyzją Starosty Powiatowego w S. z dnia 28 stycznia 2000 r. udzielono Adamowi W. pozwolenia na budowę domu jednorodzinnego z pokojami do wynajęcia na nieruchomości położonej w U. przy ul. Ch. 14a.
Decyzją tą zatwierdzono również projekt budowlany stanowiący załącznik nr 1.
W trakcie realizacji robót budowlanych inwestor odstąpił od warunków pozwolenia na budowę wykonując płytę fundamentową na wysokości rzędnej 4,96 m n.p.m. przy zatwierdzonej dokumentacją projektową rzędnej 4,38 m n.p.m. Okoliczność tą potwierdził Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w S., który w dniu 21 kwietnia 2000 r. dokonał kontroli budowy.
Opierając się na operacie pomiarów geodezyjnych wskazał, że rzędną posadowienia budynku zwiększono o 40 cm w stosunku do określonej w projekcie budowlanym.
Kontrola ta przeprowadzona została na wniosek właścicieli sąsiedniej nieruchomości, którzy wskazując na odstępstwa od pozwolenia na budowę, pisemnie interweniowali w tej sprawie u Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego dla Powiatu S. w dniach 11 i 12 kwietnia 2000 r.
Po ponownej interwencji sąsiadów, wskazujących, że realizowany jest strop nad piwnicą niezgodnie z zatwierdzonym projektem, inwestor w dniu 12 czerwca 2000 r. dostarczył operat geodezyjny pomiarów płyty stropowej nad piwnicami. Z dokumentu tego wynika, że w dniu 06.06.2000 r. rzędne stropu nad piwnicą wynoszą 7,56 m n.p.m., co jest niezgodne z rzędną ustaloną w zatwierdzonej dokumentacji, wynosząca 7,29 m n.p.m. //7,40 - 0,08 - 00,035/ tj. poziom parteru pomniejszony o ocieplenie i warstwę wyrównawczą/.
Fakt ten powodował pojawienie się ścian piwnic ponad projektowaną rzędną terenu na wysokości 7,37 m n.p.m., a tym samym wystąpiło naruszenie nieprzekraczalnej linii zabudowy ustalonej w decyzji (...) z dnia 22 marca 1999 r., wynoszącej 4,0 m od granic działek 118; 117 i 100, ponieważ piwnice zbliżają się do tych granic na odległość 3,0 m. W wyniku interwencji sąsiadów Starosta wszczął postępowanie w sprawie uchylenia decyzji o pozwoleniu na budowę (...) z dnia 28.01.2000 r., powiadamiając o tym inwestora zawiadomieniem z dnia 6.06.2000 r. W tej sytuacji kierownik budowy w dniu 16.06.2000 r. wpisem do dziennika budowy wstrzymał roboty budowlane na obiekcie, a inwestor w dniu 19.06.2000 r. złożył pisemne wyjaśnienie o przyczynach i okolicznościach zmiany poziomu posadowienia parteru. Następnie w dniu 21.06.2000 r. złożył wniosek o wstrzymanie postępowania w sprawie uchylenia pozwolenia na budowę z uwagi na prowadzone negocjacje z sąsiadami. W związku z tym w dniu 23.06.2000 r. postanowieniem zawieszono postępowanie do dnia 30.09.2000 r. zobowiązując inwestora do dostarczenia zgody stron na zmianę decyzji w trybie art. 155 Kpa. Po bezskutecznych rokowaniach inwestor wystąpił do sądu powszechnego z pozwem o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli na zmianę decyzji pozwolenia na budowę. Wniosek ten sąd oddalił, stwierdzając, iż rozstrzygnąć sprawę dozwala art. 163 Kpa /wyrok z dnia 15.09.2000 r. (...)/. W związku z powyższym z urzędu podjęto zawieszone postępowanie.