Świadczenia z pomocy społecznej o charakterze fakultatywnym oznaczają, że decyzje w ich przedmiocie mają charakter uznaniowy. Finansowanie tych świadczeń możliwe jest dopiero po uprzednim sfinansowaniu świadczeń z pomocy społecznej o charakterze obowiązkowych tj,. zasiłków okresowych, obiadów dzieciom w szkole, usług opiekuńczych
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku Wydział II w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Grażyna Gryglaszewska, Sędziowie sędzia NSA Stanisław Prutis, sędzia NSA Elżbieta Trykoszko (spr.), Protokolant Elżbieta Stasiewicz, po rozpoznaniu w dniu 09 marca 2006 r. sprawy ze skargi K.M.L. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. z dnia [...] października 2005 r. Nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania specjalnego zasiłku celowego oddala skargę
W dniu [...] lipca 2005r. K.M.L. złożyła do Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w B. wniosek o przyznanie zasiłku celowego specjalnego. Z uzasadnienia wniosku wynikało, że wnioskodawczyni oczekuje przyznania pomocy finansowej, którą zamierza przeznaczyć na remont dachu. Uważa bowiem, iż posiadane dochody nie są wystarczające na zaspokojenie w/w potrzeb, które uznaje za pilne i niezbędne.
Decyzją z dnia [...] sierpnia 2005r. Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w B. powołując się na art. 106 ust. 1 oraz art. 41 pkt 1 w zw. z art. 3 ust. 4 ustawy z 12 marca 2004r. o pomocy społecznej orzekł o odmowie przyznania skarżącej specjalnego zasiłku celowego na potrzeby bieżące. W uzasadnieniu decyzji organ przytoczył następującą argumentację:
Ustawa o pomocy społecznej przewiduje w art. 41 pkt l możliwość przyznania w szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie lub rodzinie - o dochodach przekraczających kryterium dochodowe osoby samotnie gospodarującej lub rodziny - bezzwrotnej pomocy finansowej w formie specjalnego zasiłku celowego w wysokości nieprzekraczającej odpowiednio kryterium osoby lub rodziny.
Organ pomocy społecznej, oceniając materiał dowodowy zgromadzony w przedmiotowej sprawie stwierdził, że wnioskodawczyni jest osobą samotnie gospodarującą. Dochodem skarżącej jest emerytura w wysokości 726,10 zł. Dochód ten znacznie przekracza kryterium dochodowe osoby samotnie gospodarującej wynikające z art. 8 ust. l pkt l tj. kwotę 461 zł.
W ocenie organu sytuacja strony należy do szczególnie trudnych ze względu na niepełnosprawność. Zgłoszoną potrzebę w zakresie przyznania specjalnego zasiłku celowego organ uznał za uzasadnioną ponieważ skarżąca nie ma wystarczających własnych środków finansowych na jej zabezpieczenie. Przyznanie wnioskowanej pomocy niewątpliwie umożliwiłoby częściowe przezwyciężenie trudnej sytuacji. Jednakże przyznanie tej szczególnej pomocy nie jest możliwe z uwagi na trudną sytuację finansową Ośrodka. Ustawodawca w art. 3 ust.4 u. o p.s zastrzegł, iż potrzeby osoby i rodziny korzystającej z pomocy powinny być uwzględnione, jeżeli odpowiadają celom i możliwościom pomocy społecznej. Przyznanie w/w pomocy jest więc determinowane posiadanymi przez organ pomocy społecznej środkami finansowymi. W sytuacji, gdy środki są ograniczone, a potrzebujących wielu, jest rzeczą naturalną, że organ pomocy społecznej nie może przyznać specjalnego zasiłku celowego, który nie jest świadczeniem o charakterze obligatoryjnym. Z posiadanego budżetu finansowane są w pierwszej kolejności świadczenia o charakterze obowiązkowym, tj. obiady dzieciom w szkole, usługi opiekuńcze i zasiłki okresowe, a dopiero w dalszej kolejności, w miarę posiadanych środków, mogą być finansowane świadczenia o charakterze fakultatywnym, tj. specjalne zasiłki celowe. Aktualnie Ośrodek dysponuje niewystarczającymi środkami finansowymi na zaspokojenie wszystkich potrzeb. Ponadto organ zauważył, iż trudne warunki skarżącej nie są lekceważone przez Ośrodek, który już w bieżącym roku udzielał stronie pomocy w formie specjalnego zasiłku celowego w wysokości 200 zł. - na remont pieca i w wysokości 200 zł na zakup żywności.