W sprawach prowadzonych na podstawie art. 237 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 672) generalnie stroną postępowania jest inwestor - prowadzący instalację podmiot korzystający ze środowiska, na którego może zostać nałożony obowiązek przedłożenia przeglądu ekologicznego - co nie wyklucza udziału innych podmiotów, pod warunkiem wykazania przez nich swego indywidualnego interesu prawnego w rozumieniu art. 28 k.p.a. Zatem inny, niż inwestor podmiot aby uczestniczyć w postępowaniu na prawach strony musi wykazać, że istnieje przepis prawa materialnego uzasadniający jego ochronę poprzez udział w postępowaniu ze względu na jego własny, indywidualny i konkretny, nie ewentualny, interes prawny. Przykładem może być właściciel nieruchomości położonej w zasięgu negatywnego odziaływania prowadzonej instalacji na środowisko.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Danuta Tryniszewska-Bytys (spr.), Sędziowie sędzia NSA Grażyna Gryglaszewska,, sędzia WSA Marek Leszczyński, Protokolant starszy sekretarz sądowy Marta Marczuk, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 15 grudnia 2016 r. sprawy ze skargi Gminy M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. z dnia [...] sierpnia 2016 r., nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania odwoławczego oddala skargę
W dniu [...] lutego 2016 roku Gmina M. złożyła wniosek o zobowiązanie prowadzącego instalację podmiotu korzystającego ze środowiska, przedsiębiorcę E. W. prowadzącą działalność gospodarczą jako F. P. "E." z siedzibą w B., do sporządzenia i przedłożenia przeglądu ekologicznego. Dowodziła, że inwestor na wydzierżawionej od K. działce o nr geod. [...] prowadzi działalność polegającą na składowaniu i sortowaniu węgla kamiennego. Na terenach znajdujących się w sąsiedztwie przedmiotowej nieruchomości znajdują się m.in. nowo powstające osiedle, prywatne przedszkole, Zespół S. O., gospodarstwo ogrodnicze, ujęcia wody pitnej, Zakład W. i K. Charakter działalności jaka jest prowadzona na terenie działki nr geod. [...] wskazuje, iż są wykonywane na jej obszarze czynności mogące oddziaływać na środowisko, bowiem magazynowanie i sortowanie węgla może powodować różnego rodzaju emisje (np.: hałas, pył) a inwestor dopuścił się samowoli budowlanej, nadto udostępnił jedynie część dokumentacji związanej z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Decyzją z dnia [...] maja 2016 r. Starosta M. odmówił zobowiązania przedsiębiorcy do sporządzenia przeglądu ekologicznego wskazując, iż decyzja nakładająca obowiązek sporządzenia przeglądu ma charakter uznaniowy i stanowi wyjątek od reguły, który może być stosowany tylko wówczas, gdy nie da się udowodnić negatywnego oddziaływania na środowisko przy użyciu innych środków dowodowych. W ocenie organu I instancji zgromadzony materiał dowodowy nie potwierdził by istniały przesłanki do sporządzenia przeglądu ekologicznego. Zadaniem organu, dokumentacja zebrana w sprawie nie wykazała negatywnego oddziaływania na środowisko.
Odwołanie od powyższej decyzji wniosła Gmina M. Podnosiła, że inwestor działa bez decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach oraz bez pozwolenia na budowę, stąd nie są znane warunki prowadzonej przez niego działalności ani ich wpływ na środowisko. Może on być negatywny z uwagi na przedmiot i charakter prowadzonej działalności, stąd uzasadnione jest zastosowanie instytucji przeglądu ekologicznego uregulowanej w art. 237 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska. Sporządzenie takiego przeglądu dałoby podstawę dla Burmistrza M. do wydania decyzji naprawczych na gruncie cytowanej wyżej ustawy.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w B. decyzją nr [...] z [...] sierpnia 2016 r. na podstawie art. 138 § 1 pkt 3 w związku z art. 127 § 1 i art. 28 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 23; dalej jako: k.p.a.) i art. 237 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (dalej: p.o.ś.) umorzyło postępowanie odwoławcze. Uznało, że Gmina M. nie posiada statusu strony postępowania, stąd jej odwołanie nie mogło być merytorycznie rozpoznane. Przytoczono brzmienie art. 28 k.p.a. wskazując, że stroną jest ten, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie. Zaś interes prawny wyraża się w możliwości zastosowania normy prawa administracyjnego materialnego w konkretnej sytuacji konkretnego podmiotu prawa. Musi istnieć norma prawna przewidująca w określonym stanie faktycznym w odniesieniu do określonego podmiotu możliwość wydania decyzji lub podjęcia czynności. Zdaniem SKO jedyną stroną postępowania prowadzonego na podstawie art. 237 p.o.ś. jest prowadzący instalację podmiot korzystający ze środowiska. Takim podmiotem nie jest w sprawie niniejszej Gmina M., która nadto nie wykazała swego interesu prawnego w postępowaniu z art. 237 p.o.ś. Jej wątpliwości co do ewentualnych negatywnych odziaływań na środowisko prowadzącego instalację podmiotu dały asumpt do wszczęcia postępowania sprawdzającego, ale jego stroną był wyłącznie podmiot prowadzący działalność.