Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Stanisław Prutis, Sędziowie asesor WSA Jacek Pruszyński (spr.), asesor WSA Małgorzata Roleder, Protokolant Elżbieta Stasiewicz, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 06 grudnia 2007 r. sprawy ze skargi T. J. W. na decyzję Dyrektora Izby Celnej w B. z dnia [...] lipca 2007 r. nr [...] w przedmiocie wymiaru kary pieniężnej 1. uchyla zaskarżoną decyzję, 2. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie może być wykonana w całości do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku, 3. zasądza od Dyrektora Izby Celnej w B. na rzecz skarżącego T. J. W. kwotę 120 (sto dwadzieścia ) złotych tytułem zwrotu kosztów sądowych.
Skarga została wywiedziona przy następującym stanie faktycznym:
W dniu 26.03.2007 r. w A. na ul. W. P. (odcinek drogi krajowej nr [...]) funkcjonariusze Izby Celnej w B. dokonali kontroli samochodu ciężarowego marki [...] (o numerze rejestracyjnym [...]), należącego do T. J. W. W wyniku kontroli stwierdzono brak wymaganej licencji oraz nieuiszczenie opłaty za przejazd po drogach krajowych.
Podczas kontroli T. J. W. przedłożył oświadczenie z dnia 25.03.2007r. oraz udzielił wyjaśnień, iż wieziony na L. towar był jego własnością i został wyprodukowany w jego gospodarstwie. Ponadto przedłożył decyzję Burmistrza Gminy i Miasta G. z dnia [...].02.2006 r. w sprawie wymiaru łącznego zobowiązania pieniężnego na rok 2006 z nieruchomości rolnej.
W toku postępowania T. J. W. (w pismach z dnia 22.05.2007 r. oraz z dnia 25.05.2007 r.) wyjaśniał, iż brak opłaty drogowej w chwili kontroli nastąpił z przyczyn losowych, technicznych, a mianowicie z powodu długotrwałej naprawy samochodu. Na dowód powyższego przedłożył opłatę parkingową, wykresówkę z tachografu z zaznaczonym czasem jazdy w dniu kontroli, karty opłaty na dzień 25.03.2007 r. oraz na dzień 26.03.2007 r., kartę gwarancyjną na zakupiony podzespół do samochodu z datą 26.03.2007 r.
Naczelnik Urzędu Celnego w S. decyzją z dnia [...].06.2007 r. nr [...] nałożył na T. J. W. karę pieniężną w kwocie 3.000 zł za wykonywanie przewozu drogowego bez uiszczenia wymaganej opłaty za przejazd po drogach krajowych.
W odwołaniu od powyższej decyzji T. J. W. podtrzymał składane wcześniej wyjaśnienia. Jak podał, w dniu 25.03.2007 r. wracając z L. po rozładunku jabłek, w trakcie postoju na przedmieściach A. stwierdził awarię samochodu. Z uwagi na niedzielne popołudnie, zmuszony był pozostać na parkingu do dnia następnego. W dniu 26.03.2007 r. po wymianie podzespołu (rozrusznika) wyruszył w trasę o godz. 12:30 i po ok. 15 min. jazdy został zatrzymany do kontroli. Zdaniem Strony, gdyby nie zaistniała awaria, karta opłaty z dn. 25.03.2007 r. wystarczyłaby na dojazd do domu, z kolei wykupienie karty opłaty drogowej przed rozpoczęciem jazdy w dniu 26.03.2007 r. nie było możliwe, gdyż w miejscu postoju nie było punktu sprzedaży. Pierwszy punkt sprzedaży kart opłat drogowych znajdował się w odległości ok. 5,5 km - kilkaset metrów za miejscem kontroli. Odwołujący stwierdził, iż rozporządzenie Ministra Transportu określające sposób dystrybucji kart opłat nie pozwala na ich zakup "na zapas" i tzw. "dziurkowanie" przez kierowcę przed rozpoczęciem jazdy. Zdaniem strony powołanie się w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji na "obligatoryjny charakter nałożenia przewidzianej kary pieniężnej" przy nieuwzględnieniu losowego charakteru naruszenia przepisów bez winy strony, budzi obawę o ograniczenie praw obywatelskich.
Dyrektor Izby Celnej w B. decyzją z dnia [...].07.2007 r. nr [...] orzekł o utrzymaniu w mocy decyzji pierwszoinstancyjnej. Odnosząc się do argumentów przedstawionych w odwołaniu organ stwierdził, że ustawa o transporcie drogowym nie wyłącza odpowiedzialności wykonującego przewóz w przypadku trudności w nabyciu karty opłaty za przejazd po drogach krajowych. Dlatego też organy administracji ustalają jedynie czy doszło do naruszenia przepisów ustawy o transporcie drogowym, bez względu na winę lub jej brak po stronie przedsiębiorcy. Uczestnik obrotu gospodarczego, zwłaszcza międzynarodowego winien znać ciążące na nim obowiązki i być przygotowanym na różne sytuacje losowe, takie jak np. awaria samochodu lub brak w okolicy punktu sprzedaży kart opłaty.