Sprawa ze skargi na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w W. w przedmiocie odmowy przyznania uprawnień kombatanckich
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Stanisław Prutis, Sędziowie asesor WSA Jacek Pruszyński (spr.),, asesor WSA Małgorzata Roleder, Protokolant Marta Marczuk, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 29 listopada 2007 r. sprawy ze skargi A. K. na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w W. z dnia [...] czerwca 2007 r., nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania uprawnień kombatanckich 1. uchyla zaskarżoną decyzję, 2. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie może być wykonana w całości do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku, 3. zasądza od Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w W. na rzecz skarżącego A. K. kwotę 100 (słownie: sto) złotych tytułem zwrotu wpisu sądowego.

Uzasadnienie strona 1/4

Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych decyzją z dnia [...].06.2007 r. Nr [...] po ponownym rozpatrzeniu sprawy utrzymał w mocy decyzję własną z dnia [...].01.2007 r. Nr [...], w której odmówił A. K. przyznania uprawnień kombatanckich.

W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że A. K. w złożonym wniosku o przyznanie uprawnień kombatanckich podnosił, że w okresie od 1944 r. do 1947 r. był łącznikiem AK oraz organizacji wyzwoleńczej WiN Wolność i Niepodległość pod dowództwem B. R. ps. B. Podał, że w 1945 r. członkowie jego rodziny (w tym i ojciec) zostali aresztowani przez NKWD i Urząd Bezpieczeństwa i prawdopodobnie wywiezieni do ZSRR, gdzie słuch po nich zaginął. Ponadto we wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy A. K. podał, że w AK był początkującym łącznikiem do chwili aresztowania ojca i stryja, następnie jako dorastający chłopak po powołaniu WiN do 1952 r. był łącznikiem tej organizacji - przekazywał żywość, różnego rodzaju pisma, kontakty, informacje, nie złożył przysięgi - złożył tylko przyrzeczenie, że będzie wywiązywał się z zadań oraz dotrzyma tajemnicy.

Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych stwierdził, że ustalone okoliczności nie dają podstaw do przyjęcia, że A. K. w latach 1944-45(47), ewentualnie do 1952 r. pełnił służbę w organizacji konspiracyjnej (Armii Krajowej) i organizacji niepodległościowej (Zrzeszeniu WiN). Organ wskazał na uzasadnienie postanowienia Sądu Wojewódzkiego w S. z dnia [...] grudnia 1995 r. ([...]), z którego wynika, że w toku postępowania toczącego się na podstawie ustawy z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego (Dz. U. Nr 34, poz. 149 ze zm.) A. K. i jego siostra M. G. nie potrafili podać, czy ich ojciec J. K. należał do Armii Krajowej, bowiem wówczas byli jeszcze dziećmi. Organ stwierdził, iż skoro w postępowaniu toczącym się 12 lat temu wnioskodawca nie potrafił tego określić, a była to okoliczność mająca decydujące znaczenie dla rozstrzygnięcia, trudno dać wiarę aktualnym twierdzeniom strony o jej udziale wraz z ojcem w Armii Krajowej w latach 1944-1945. Organ nie dał też wiary oświadczeniom - B. R., W. R. i E. K. zestawiając je z danymi wynikającymi z ich akt osobowych.

Organ wskazał ponadto, że w roku 1944 wnioskodawca nie ukończył 9 lat. Tymczasem instrukcja gen. Kazimierza Sosnkowskiego wydana dnia 4 grudnia 1939 r. w pkt 5a stanowiła, iż członkiem ZWZ-AK może osoba w wieku powyżej 17 lat.

W okresie późniejszym granicę wieku dla osób wstępujących do organizacji obniżono do 16 roku życia. Organ wskazał również na rozkaz Komendanta Głównego Armii Krajowej gen. Stefana Roweckiego Grot z dnia 28 lipca 1942 r. dotyczący sposobu przyjmowania członków do AK oraz opinię Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Jak stwierdził, wprawdzie przepis art. 1 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (t. j. Dz. U. z 2002 r. Nr 42, poz. 371 ze zm.) nie posługuje się granicą wieku jako kryterium przesądzającym o możliwości przyznania uprawnień kombatanckich, jednak konieczne jest wykazanie, że osoba ubiegająca się o uprawnienia pełniła służbę w organizacji, a możliwość pełnienia służby wiązała się ściśle z osiągnięciem odpowiedniego wieku. Służba jest bowiem sformalizowanym stosunkiem łączącym uczestnika organizacji konspiracyjnej lub niepodległościowej z tą organizacją. Wymagane jest zatem złożenia przysięgi, uzyskanie pseudonimu, stopnia wojskowego i stałego przydziału mobilizacyjnego oraz poddanie rozkazom i regułom odpowiedzialności dyscyplinarnej ukształtowanej na wzór wojskowy. Osoby w młodszym wieku mogły mniej lub bardziej świadomie świadczyć na rzecz omawianych organizacji czynności pomocnicze, jednak sama współpraca z organizacją podziemną nie może być podstawą do przyznania uprawnień kombatanckich.

Strona 1/4