Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Grażyna Gryglaszewska (spr.), Sędziowie asesor sądowy WSA Marcin Kojło,, sędzia WSA Marek Leszczyński, Protokolant specjalista Anna Makal, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 29 września 2020 r. sprawy ze skarg Z. R. oraz G. i B. K. na decyzję Wojewody P. z dnia [...] marca 2020 r. nr [...] w przedmiocie uchylenia decyzji i umorzenia postępowania dotyczącego zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę oddala skargi
Skarga została wywiedziona na podstawie następujących okoliczności.
W dniu [...] kwietnia 2015 r. inwestorzy - Z. i A. R. wystąpili do Starosty M. z wnioskiem o wydanie pozwolenia na rozbiórkę istniejącego budynku mieszkalnego jednorodzinnego i budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego na działce nr [...], położonej w G. przy ul. [...].
W dniu [...] czerwca 2015 r. Starosta M. decyzją nr [...] zatwierdził projekt budowlany i udzielił inwestorom pozwolenia na budowę ww. inwestycji. Od powyższej decyzji do Wojewody P. złożyli odwołanie G. i B. K. - właściciele działki sąsiedniej nr [...]. W dniu [...] lipca 2015 r., Wojewoda P. decyzją nr [...]utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku wyrokiem z 10 listopada 2015 r., II SA/Bk 588/15 uchylił decyzje organów obydwu instancji. W uzasadnieniu wyroku wskazano, że organy nie rozważyły możliwości zlokalizowania budynku w odległości 1,5 m od granicy z działką skarżących i nie wykazały szczególnych okoliczności, o których mowa w przepisie § 12 ust. 3 pkt 2 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie z 12 kwietnia 2002 r., (Dz.U. rr 75, poz. 690 ze zm.).
Starosta M., po ponownym rozpatrzeniu sprawy, w dniu [...] kwietnia 2016 r. decyzją nr [...] zatwierdził projekt budowlany i udzielił pozwolenia na budowę przedmiotowej inwestycji. W dniu [...] czerwca 2016 r., Wojewoda P. decyzją nr [...] utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji. W dniu 6 grudnia 2016 r., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku wyrokiem II SA/Bk 428/16 ponownie uchylił decyzje organów obydwu instancji. Skargę kasacyjną od tego wyroku wniósł Z. R. NSA wyrokiem II OSK 349/17 z 16 stycznia 2019 r., oddalił skargę kasacyjną.
W ponownie prowadzonym postępowaniu Starosta M. w dniu [...] czerwca 2019 r. decyzją nr [...] zatwierdził projekt budowlany i udzielił inwestorom pozwolenia na budowę przedmiotowej inwestycji. Wojewoda P. decyzją nr [...] w dniu [...] października 2019 r. uchylił tę decyzję w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji. Sprzeciw od tej decyzji wniósł do sądu administracyjnego Z. R.. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku wyrokiem II SA/Bk 791/19 z 19 grudnia 2019 r. uchylił decyzję Wojewody P. z [...] października 2019 r. W uzasadnieniu wyroku stwierdzono, że organ odwoławczy nie wykazał, w swoim postępowaniu aby konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy miał istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie i nie był możliwy do wyeliminowania w trybie art. 136 K.p.a.
Decyzją z [...] marca 2020 r. [...] Wojewoda P. uchylił decyzję Starosty M. z [...] czerwca 2019 r. zatwierdzającą projekt budowlany i udzielającą Z. R. i A. R. pozwolenia na rozbiórkę istniejącego budynku mieszkalnego jednorodzinnego i budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego na działce nr [...], położonej w G. przy ul. [...]i umorzył postępowanie w sprawie. W uzasadnieniu podano, że zaskarżona decyzja nie może pozostać w obrocie prawnym. Organ mając na uwadze wytyczne wskazane w wyroku II SA/Bk 791/19 z 19 grudnia 2019 r., stwierdził że inwestorzy zrealizowali inwestycję objętą wnioskiem o pozwolenie na budowę. Z przedłożonych przez nich w dniu [...] sierpnia 2019 r. dzienników budowy wynika, że w dniu [...] września 2015 r. przystąpiono do rozbiórki istniejącego budynku mieszkalnego, a z dalszych wpisów, że w dniu [...] września 2015 r. dokonano rozbiórki ścian fundamentowych. Z wpisów kierownika budowy wynika, że w dniu [...] października 2015 r. po wytyczeniu obiektu przez geodetę przystąpiono do wykopu ław. Z treści zawartej w dzienniku budowy wynika również, że w dniu [...] lutego 2017 r. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w M. przeprowadził kontrolę przedmiotowej budowy stwierdzając stan zaawansowania robót budowlanych na "surowy zamknięty". W aktach sprawy znajduję się również pismo PINB w M. z [...] sierpnia 2019 r. informujące Wojewodę P., że inwestorzy nie zgłosili zakończenia budowy przedmiotowego budynku mieszkalnego oraz, że po przeprowadzeniu kontroli obiektu ustalono, że do zakończenia budowy pozostało wykonanie docieplenia ściany zewnętrznej po granicy z działką sąsiednią, ścianki działowej wiatrołapu, tynku i posadzki wewnątrz budynku, tynku strukturalnego na elewacji oraz dojścia i dojazdy. Organ odwoławczy stwierdził, że taki stan faktyczny uniemożliwia wydanie pozwolenia na budowę i zatwierdzenie projektu budowlanego. Podniesiono, że celem decyzji o pozwoleniu na budowę nie jest legalizowanie już zrealizowanej inwestycji, ani też dokonanie oceny już wykonanych robót. Jeśli budynek zrealizowano, brak jest podstaw do wydania pozwolenia na budowę, a postępowanie to podlega umorzeniu na podstawie art. 105 § 1 K.p.a. Brak jednak będzie również podstaw do ustalenia, że roboty budowlane wykonano nielegalnie i w warunkach samowoli budowlanej. Mimo wyeliminowania dokumentacji projektowej i decyzji o pozwoleniu na budowę nie można pominąć faktu, że decyzja uprawniała do robót budowlanych zgodnych z pozwoleniem oraz projektem budowlanym. Jeśli zatem część robót wykonano zgodnie z pozwoleniem, a przyczyna nieprawidłowości projektu budowlanego dotyczy innej części robót, to instrumenty naprawcze nie powinny abstrahować od powyższego. W takim przypadku aktualne pozostaje prowadzenie postępowania naprawczego z art. 50-51 ustawy - Prawo budowlane z uwzględnieniem dokumentacji projektowej zatwierdzonej pozwoleniem na budowę. W postępowaniu tym organ nadzoru budowlanego powinien wyjaśnić, czy zatwierdzony projekt budowlany może stanowić jedną z podstaw do oceny, czy i jakie czynności należy podjąć w celu doprowadzenia wybudowanego obiektu budowlanego do stanu zgodnego z prawem