Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w składzie następującym: Przewodniczący: sędzia WSA Jerzy Bortkiewicz (spr.) Sędziowie: sędzia WSA Joanna Janiszewska-Ziołek sędzia WSA Katarzyna Korycka po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 16 listopada 2021 r. sprawy ze skargi D. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] maja 2021 r. nr [...] w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Burmistrza Miasta [...] z dnia [...] marca 2021 r., nr.: [...]; 2. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] na rzecz D. S. kwotę [...] ([...]) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Decyzją z [...] marca 2021 r., nr [...], Burmistrz L. odmówił D. S. (skarżącej) przyznania świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu sprawowania opieki nad niepełnosprawną matką. W uzasadnieniu decyzji, po przytoczeniu treści art.17 ust. 1, ust. 1b, i ust. 5 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 111 - dalej "u.ś.r."), organ stwierdził, że przeszkodą dla przyznania świadczenia są okoliczność pobierania przez wnioskodawczynię emerytury (art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a u.ś.r.) oraz okoliczność, iż niepełnosprawność osoby wymagającej opieki nie powstała w okresach wskazanych w art. 17 ust. 1b pkt 1 i 2 u.ś.r.
W odwołaniu od powyższej decyzji skarżąca, reprezentowana przez adwokata, zakwestionowała dokonaną przez organ wykładnię ww. przepisów. Podniosła, że w świetle wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 października 2014 r., sygn. akt K 38/13, przepis art. 17 ust. 1b pkt 1 i 2 u.ś.r. nie powinien być w sprawie zastosowany, oraz że skarżącej winno zostać przyznane świadczenie pielęgnacyjne w wysokości różnicy między pobieraną emeryturą a wysokością świadczenia pielęgnacyjnego.
Decyzją z [...] maja 2021 r. nr [...], Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy decyzję I instancji. W uzasadnieniu, po przytoczeniu stanu faktycznego sprawy, organ przywołał treść art. 17 ust. 1b u.ś.r. i zakwestionował zaistnienie przesłanki negatywnej wynikającej z tego przepisu w świetle wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 października 2014 r., sygn. akt K 38/13 oraz orzecznictwa sądowoadministracyjnego wydane na jego kanwie. W ocenie organu odwoławczego zasadniczą jednak przeszkodą dla przyznania świadczenia jest to, że sprawowana przez skarżącą opieka nad matką nie ma charakteru stałego i długotrwałego. Organ przywołał, że zgodnie z ustaleniami dokonanymi na podstawie przeprowadzonego wywiadu środowiskowego skarżąca zamieszkuje osobno, zaś niepełnosprawna prowadzi gospodarstwo domowe wraz ze swoim wnukiem i jego rodziną, która zapewnia jej opiekę. Stwierdził, że zakres sprawowanej przez skarżącą opieki nie wyklucza podjęcia przez nią zatrudnienia, nie wykracza poza zwykłe czynności dnia codziennego, nie wymaga stałej i ciągłej obecności przy niepełnosprawnej, również ze względu na fakt, że opieka sprawowana jest też przez wnuka niepełnosprawnej i jego rodzinę. W ocenie SKO nie zachodzi zatem w sprawie przesłanka bezpośredniego związku przyczynowego między niepodejmowaniem zatrudnienia przez skarżącą a sprawowaniem przez nią opieki nad niepełnosprawną matką. Odnosząc się do kwestii zaistnienia przeszkody dla przyznania wnioskowanego świadczenia w postaci uprawnienia skarżącej do emerytury, organ odwoławczy potwierdził prawidłowość stanowiska organu I instancji, że w obliczu art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a u.ś.r. bezsporna okoliczność uprawnienia skarżącej do emerytury stanowi negatywną przesłankę dla przyznania świadczenia pielęgnacyjnego. W ocenie SKO skarżąca nie ma możliwości wyboru pomiędzy świadczeniami z FUS i ustawy o świadczeniach rodzinnych, nie jest też możliwy zbieg obu świadczeń ani ich wzajemna kompensata. Zwrócił uwagę na istotę świadczenia emerytalnego i pielęgnacyjnego jako - odpowiednio - substytutu wynagrodzenia po osiągnięciu wieku emerytalnego oraz świadczenia przysługującego osobie zdolnej podjąć zatrudnienie, ale pozbawionej tej możliwości z uwagi na konieczność sprawowania opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny. W ocenie organu odwoławczego z żadnego obowiązującego przepisu nie da się wyprowadzić normy uprawniającej osobę mającą ustalone prawo do emerytury do żądania od organu administracji przyznania jej świadczenia pielęgnacyjnego, również w formie "wyrównania" pomiędzy kwotą pobieranej emerytury a świadczeniem pielęgnacyjnym.