Sprawa ze skargi na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w W. w przedmiocie przyznania świadczenia pieniężnego z tytułu pracy przymusowej
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Małgorzata Włodarska (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Wiesław Czerwiński Sędzia WSA Renata Owczarzak Protokolant Katarzyna Korycka po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 10 sierpnia 2010 r. sprawy ze skargi J. W. na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w W. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie przyznania świadczenia pieniężnego z tytułu pracy przymusowej oddala skargę.

Uzasadnienie strona 1/5

Decyzją z dnia [...] nr [...] Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w W., działając na podstawie art. 2 pkt 2 i art. 4 ust. 1, 2 i 4 ustawy z dnia 31 maja 1996 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich (Dz. U. z 1996 r., Nr 87, poz. 395 ze zm., dalej powoływanej jako ustawa o świadczeniu pieniężnym) w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 16 grudnia 2009 r. sygn. akt K 49/07 (Dz. U. z 23 grudnia 2009 r., Nr 220, poz. 1734) orzekł o odmowie przyznania J. W. uprawnienia do świadczenia pieniężnego, określonego we wskazanej ustawie.

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia organ wskazał, iż pojęcie represji w rozumieniu ustawy o świadczeniu pieniężnym zawiera przepis art. 2 pkt 2 lit. a ustawy. Stosownie do tej regulacji represją jest deportacja (wywiezienie) do pracy przymusowej na okres co najmniej 6 miesięcy z terytorium państwa polskiego, w jego granicach sprzed 1 września 1939 r., na terytorium III Rzeszy i terenów przez nią okupowanych w okresie wojny w latach 1939-1945. Cytując uzasadnienie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 16 grudnia 2009 r. (sygn. akt K 49/07) organ zaznaczył, iż nie każda praca przymusowa w okresie okupacji uprawnia do przyznania świadczenia pieniężnego uregulowanego ustawą o świadczeniu pieniężnym, lecz jedynie praca przymusowa, która przybrała szczególnie dotkliwą formę, o której mówi w/w wyrok Trybunału Konstytucyjnego, tzn. praca która była połączona z wysiedleniem (przymusową zmianą miejsca pobytu) i wyrwaniem z dotychczasowego środowiska. Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika zaś, że J. W. w okresie okupacji wykonywał pracę przymusową w pobliżu stałego miejsca zamieszkania, w miejscowości M. Praca ta nie przybrała więc, w ocenie organu, szczególnie dotkliwej formy, o której mowa w w/w wyroku Trybunału Konstytucyjnego, tzn. nie była połączona z wysiedleniem (przymusową zmianą miejsca pobytu) i wyrwaniem z dotychczasowego środowiska. Z tej przyczyny brak było, jak wskazał organ, podstaw do przyznania wnioskodawcy uprawnienia do świadczenia pieniężnego.

We wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy J. W. wskazał, iż co do zasady należy zgodzić się z przesłankami, o których mowa w w/w wyroku Trybunału Konstytucyjnego, uprawniającymi do przyznania przedmiotowego świadczenia, jednakże każdą sprawę należy rozpatrywać indywidualnie. Indywidualne zaś okoliczności w jego przypadku każą uznać, że spełnia on warunki do przyznania wnioskowanego świadczenia. Jeżeli bowiem dla osoby dorosłej szczególnie dotkliwą formą pracy przymusowej była deportacja, to dla 8-letniego dziecka taką formą było wyrwanie go ze środowiska rodzinnego, odebranie rodzicom i nakazanie mu świadczenia pracy oraz zamieszkiwania w innej miejscowości, w gospodarstwie prowadzonym przez Niemca, a więc osobą posługującą się obcym językiem, wrogą dziecku. W ocenie skarżącego dla tak wysiedlonego z miejsca zamieszkania dziecka, jego praca z pewnością przybrała szczególnie dotkliwą formę i była wyrwaniem go z rodzinnego środowiska. Nie ma zatem znaczenia czy jego praca była wykonywana w pobliżu stałego miejsca zamieszkania, czy też nie. J. W. zaznaczył, iż spełnił określone w w/w wyroku Trybunału Konstytucyjnego przesłanki do uzyskania przedmiotowego świadczenia, albowiem po pierwsze wykonywał pracę przymusową, po drugie był wyrwany z dotychczasowego środowiska, gdyż jako 8-letni chłopiec pozbawiony był życia w rodzinie, a po trzecie wykonywana przez niego praca przymusowa przybrała szczególnie dotkliwą formę, gdyż jako dziecko świadczył pracę na rzecz obcej osoby, mówiącej w nieznanym mu języku. Zachodzi więc konieczność, jak wskazał, interpretacji obowiązujących przepisów na korzyść osoby represjonowanej, zgodnie z powszechnie przyjętymi zasadami sprawiedliwości społecznej.

Strona 1/5