1. Zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej /Dz.U. nr 112 poz. 1198/ decyzja może być wydana wówczas, gdy organ odmawia udostępnienia informacji publicznej lub umarza postępowanie w przypadku określonym w art. 14 ust. 2 tej ustawy. Decyzja wydawana jest wówczas, gdy istnieje możliwość zastosowania przedmiotowej ustawy. W przeciwnym razie, jeżeli żądanie nie dotyczy informacji publicznej, organ powiadamia jedynie wnoszącego, że jego wniosek nie znajduje podstaw w przepisach prawa.
2. Wydanie decyzji w sytuacji, gdy przepisy prawa nie przewidują takiej formy działania, oznacza wydanie jej bez podstawy prawnej i skutkuje stwierdzeniem jej nieważności na podstawie art. 156 par. 1 pkt 2 Kpa.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Bogusława W. na decyzję Ministra Finansów z dnia 7 listopada 2002 r. (...) w przedmiocie odmowy udzielenia informacji - stwierdza nieważność zaskarżonej decyzji i poprzedzającej ją decyzji Ministra Finansów z dnia 10 maja 2002 r. (...),
Stan sprawy przedstawiał się następująco. W dniu 16 stycznia 2002 r. Bogusław W. złożył wniosek w trybie ustawy o udostępnienie informacji publicznej. Wniósł w nim o udzielenie informacji o zajętym stanowisku i zamierzeniach działań w sprawie uzyskania dodatkowych wpływów i wypełnienia dziury w budżecie Państwa bez podnoszenia podatków i cięć wydatków przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej z tytułu odszkodowania przez bank, który naruszył przepisy dotyczące obowiązków banku w zakresie egzekucji z rachunków bankowych, co wynika z przepisu art. 87 par. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz o szkodach wyrządzonych przez to Państwu z tego powodu.
Pismem z 10 maja 2002 r. Minister Finansów stwierdził, że wniosek ten nie dotyczy informacji publicznej w rozumieniu ustawy. Wskazał także, że art. 87 par. 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji został uchylony. Dłużnik odpowiada za wyrządzone wierzycielowi szkody na zasadzie kodeksu cywilnego. Umożliwia to dochodzenie odszkodowania przed sądami powszechnymi.
W wyniku odwołania Minister Finansów w dniu 7 listopada 2002 r. decyzją (...) utrzymał w mocy poprzednią decyzję. Wskazał, że żądana informacja dotyczy indywidualnych spraw, nie podlega przetworzeniu i nie jest informacją publiczną.
W dniu 12 grudnia 2002 r. Bogusław W. wniósł skargę do NSA na to orzeczenie. Podniósł, że sprawa dotyczy informacji o faktach, a więc informacji publicznej, dlaczego wierzyciel nie szanuje treści dotychczasowego przepisu ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
W odpowiedzi na skargę Minister Finansów wniósł o jej oddalenie. Podtrzymał przy tym dotychczasowe argumenty. Wskazał też, że postępowanie odszkodowawcze za szkody wyrządzone wierzycielowi przez bank pozostaje bez udziału organu egzekucyjnego nadzorowanego przez Ministra Finansów. Stąd wspomniane informacje nie są informacjami publicznymi. Nie można ich też zaplanować, gdyż decyduje o tym sąd.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, że:
Pojęcie informacji publicznej określa ustawodawca w art. 1 ust. 1 i art. 6 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej /Dz.U. nr 112 poz. 1198/. W ich świetle informacją publiczną jest każda informacja o sprawach publicznych, a w szczególności o sprawach wymienionych w art. 6 ustawy. Ponieważ sformułowania te nie są zbyt jasne, należy przy ich wykładni kierować się art. 61 Konstytucji RP. Uwzględniając wszystkie te aspekty można powiedzieć, że informacją publiczną będzie każda wiadomość wytworzona lub odnoszona do władz publicznych, a także wytworzona lub odnoszona do innych podmiotów wykonujących funkcje publiczne w zakresie wykonywania przez nie zadań władzy publicznej i gospodarowania mieniem komunalnym lub mieniem Skarbu Państwa. Informacja publiczna odnosi się jednak do faktów. Bliższa analiza art. 6 ustawy wskazuje, że wnioskiem w świetle tej ustawy może być objęte jedynie pytanie o określone fakty, o stan określonych zjawisk na dzień udzielenia odpowiedzi Wniosek taki nie może być więc postulatem wszczęcia postępowania w jakiejś innej sprawie np. cywilnej czy karnej, ani też nie może dotyczyć przyszłych działań organu w sprawach indywidualnych. Informacje publiczne odnoszą się bowiem do pewnych danych, a nie są środkiem ich kwestionowania. Stąd Naczelny Sąd Administracyjny już w wyroku z dnia 27 września 2002 r. II SAB 180/02 podkreślił, że nie mają charakteru informacji publicznej wnioski w sprawie indywidualnej, jak żądanie wyjaśnienia treści aktów, czy polemika z dokonanymi ustaleniami.