Jeżeli sprzeciw prokuratora zawierał żądanie stwierdzenia nieważności decyzji /art. 184 par. 1 i 2 Kpa/, odmowa wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności, mimo kategorycznego nakazu wynikającego z art. 196 Kpa, jest równoznaczne z rażącym naruszeniem tego przepisu w rozumieniu art. 156 par. 1 pkt 2 Kpa.
Naczelny Sąd Administracyjny uznał zasadność skargi Prokuratora Generalnego na decyzję Ministra Administracji i Gospodarki Przestrzennej z dnia 28 czerwca 1985 r. w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji i na podstawie art. 207 par. 3 Kpa stwierdził nieważność zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji Głównego Architekta Wojewódzkiego w G.
Decyzją nr U.30.087-U-173/85 z dnia 28 czerwca 1985 r. Minister Administracji i Gospodarki Przestrzennej, po rozpatrzeniu odwołania Prokuratora Wojewódzkiego w G., utrzymał w mocy decyzję Głównego Architekta Wojewódzkiego w G. z dnia 19 kwietnia 1985 nr UAN-III-8381/244/84/3, odmawiającą wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Prezydenta Miasta G. z dnia 21 lipca 1983 nr GP-III-8381/238/83/P o pozwoleniu na budowę stacji obsługi samochodów na terenie osiedla przy ul. K. w G., wydanym na rzecz Albina S.
W skardze od powyższej decyzji do Naczelnego Sądu Administracyjnego Prokurator Generalny, zarzucając rażące naruszenie art. 186 Kpa, wniósł o stwierdzenie nieważności zarówno zaskarżonej decyzji, jak i decyzji I instancji.
W odpowiedzi na skargę Minister Administracji i Gospodarki Przestrzennej wniósł o jej oddalenie, podając, że wniosek Prokuratora Wojewódzkiego w G. z dnia 30 czerwca 1984 nr PK 162/82 nie został zakwalifikowany jako sprzeciw, lecz przyjęto go jako wnioski pokontrolne, i dlatego nie uwzględniono art. 186 Kpa. Jeśli nawet wniosek ten powinien być rozpatrzony jako sprzeciw, to zarzut skargi nie ma wpływu na rozstrzygnięcie merytoryczne sprawy, ponieważ w wyniku ponownego postępowania zapadłaby decyzja odpowiadająca w swej istocie decyzji dotychczasowej.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Wbrew twierdzeniom zawartym w odpowiedzi na skargę, w piśmie Prokuratora Wojewódzkiego w G. z dnia 30 czerwca 1984 nr PK 162/82 wyraźnie zawarty jest sprzeciw prokuratora w rozumieniu art. 184 Kpa, który jednoznacznie występuje z powołaniem się na art. 184 par. 1 Kpa oraz odnośne przepisy ustawy o Prokuraturze PRL o wszczęciu postępowania administracyjnego w trybie nadzoru na podstawie art. 156 par. 1 pkt 2 Kpa w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji Prezydenta Miasta G. dotyczących pozwoleń na budowę m.in. Albinowi S.
Skoro wniesienie sprzeciwu na zasadzie art. 184 par. 1 Kpa w formie żądania stwierdzenia nieważności decyzji było niewątpliwe, to organ administracji właściwy do stwierdzenia nieważności decyzji /art. 157 par. 1 w związku z art. 184 par. 2 Kpa/ był obowiązany wszcząć postępowanie w tym przedmiocie. Obowiązek ten wynika wyraźnie z art. 186 Kpa, który jednoznacznie stanowi, że w przypadku wniesienia sprzeciwu przez prokuratora właściwy organ administracji państwowej wszczyna w sprawie postępowanie z urzędu, zawiadamiając o tym strony. Dopiero zatem po przeprowadzeniu postępowania z udziałem stron w sprawie stwierdzenia nieważności danej decyzji, organ - w zależności od wyników tego postępowania - stwierdza nieważność tej decyzji albo odmawia stwierdzenia jej nieważności. Zaskarżona decyzja, odmawiająca wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji kwestionowanej w sprzeciwie prokuratora, wydana zatem została z rażącym naruszeniem art. 186 Kpa, co uzasadnia stwierdzenie jej nieważności z mocy art. 156 par. 1 pkt 2 Kpa wraz z utrzymaną przez nią decyzją organu I instancji.
W tym stanie rzeczy Naczelny Sąd Administracyjny orzekł na podstawie art. 207 par. 1 i 3 Kpa, jak w sentencji wyroku.