1. Artykuł 138 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 1983 r. o systemie rad narodowych i samorządu terytorialnego /Dz.U. nr 41 poz. 185/ dotyczy sytuacji, gdy organy wymienione w art. 137 ust. 3 tej ustawy orzekały w I instancji w charakterze organów o właściwości szczególnej. Jeżeli zaś orzekały w ramach kompetencji organów o właściwości ogólnej, to w postępowaniu administracyjnym organem odwoławczym od decyzji tych organów są organy stopnia wojewódzkiego także o właściwości ogólnej.
2. Możliwość upoważnienia pracowników podległego urzędu do wydawania decyzji /art. 137 ust. 4 powyższej ustawy/, dotyczy tylko sytuacji, gdy naczelnik gminy /prezydent miasta liczącego do 50 tys. mieszkańców/ wykonuje kompetencje organu o właściwości szczególnej; nie ma zaś ten przepis zastosowania, gdy organy wymienione w art. 137 ust. 3 tej ustawy działają jako organy o właściwości ogólnej.
3. Wydanie decyzji o lokalizacji inwestycji należy do organu o właściwości ogólnej, o zatwierdzeniu planu realizacyjnego zaś orzeka organ o właściwości szczególnej, wobec czego kwestie te nie mogą być rozstrzygnięte w jednej decyzji.
4. W sprawach inwestycji, które wymagają decyzji o lokalizacji, zatwierdzenie planu realizacyjnego i wydanie pozwolenia na budowę może nastąpić dopiero po wydaniu decyzji o lokalizacji inwestycji.
Naczelny Sąd Administracyjny uznał zasadność skargi Kazimierza M. na decyzję Dyrektora Wydziału Planowania Przestrzennego, Urbanistyki, Architektury i Nadzoru Budowlanego Urzędu Wojewódzkiego w Radomiu z dnia 25 lipca 1985 r. w przedmiocie ustalenia miejsca i warunków realizacji inwestycji, zatwierdzenia planu realizacyjnego i udzielenia pozwolenia na budowę pawilonu handlowego i na podstawie art. 207 par. 3 Kpa, stwierdził nieważność zaskarżonej decyzji, a także - zgodnie z art. 208 Kpa - zasądził od Dyrektora Wydziału Planowania Przestrzennego, Urbanistyki, Architektury i Nadzoru Budowlanego Urzędu Wojewódzkiego w Radomiu kwotę złotych sześćset tytułem zwrotu kosztów postępowania na rzecz skarżącego.
Decyzją z dnia 8 maja 1985 nr GT-8381/30/85 Naczelnik Gminy P. ustalił miejsce i warunki realizacji, zatwierdził plan realizacyjny i udzielił pozwolenia na budowę pawilonu handlowego w B. na działce gruntu nr 157 dla Gminnej Spółdzielni "Samopomoc Chłopska" w B., powołując się na uproszczony plan zagospodarowania przestrzennego gminy P., zatwierdzony przez byłego Naczelnika powiatu B. zarządzeniem nr 63/74 z dnia 23 grudnia 1974 r.
Odwołanie od powyższych decyzji wniósł Kazimierz M., właściciel sąsiedniej nieruchomości, zarzucając, że projektowany pawilon handlowy ma bezpośrednio przylegać do ściany jego budynku mieszkalnego dwukondygnacyjnego, wybudowanego w granicy obu działek, jako wolno stojący i o dachu czterospadowym. Pawilon ma ponadto być niższy od jego budynku, co grozi stałym zawilgoceniem ściany stycznej ze ścianą pawilonu.
Odwołanie zostało rozpatrzone przez Dyrektora Wydziału Planowania Przestrzennego, Urbanistyki, Architektury i Nadzoru Budowlanego Urzędu Wojewódzkiego w Radomiu, który decyzją z dnia 25 lipca 1985 nr UAN-II-8381/125/85 uchylił zaskarżoną decyzję w części dotyczącej pozwolenia na budowę, w pozostałej zaś części odwołania nie uwzględnił.
Skargę na powyższą decyzję w części utrzymującej w mocy decyzję organu I instancji wniósł do Naczelnego Sądu Administracyjnego Kazimierz H., podając, że pawilon powinien być wybudowany w sąsiedniej wsi lub na innej działce.
W odpowiedzi na skargę organ II instancji wniósł o oddalenie skargi.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zaskarżona decyzja oraz utrzymana przez nią w mocy decyzja organu I instancji zostały wydane w postępowaniu wszczętym po wejściu w życie ustawy z dnia 12 lipca 1984 r. o planowaniu przestrzennym /Dz.U. nr 35 poz. 185/ oraz zmienionych przez art. 47 tej ustawy przepisów art. 20, 21, 25, 29 i 54 ustawy z dnia 24 października 1974 r. - Prawo budowlane /Dz.U. nr 38 poz. 229/. Ustalenie miejsca i warunków realizacji inwestycji budowlanej zostało wyłączone z przepisów prawa budowlanego i zostało objęte problematyką ustalania lokalizacji inwestycji, uregulowaną w przepisach art. 35-45 cytowanej wyżej ustawy o planowaniu przestrzennym. Wobec tego zaskarżona decyzja i utrzymana przez nią w tej części w mocy decyzja organu I instancji posługują się niezgodnym z obowiązującym stanem prawnym pojęciem "ustalenia miejsca i warunków realizacji inwestycji" zamiast "ustalenia lokalizacji inwestycji".
Według art. 41 ust. 1 i 3 omawianej ustawy o planowaniu przestrzennym wydawanie decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji należy do organów administracji państwowej stopnia wojewódzkiego i podstawowego o właściwości ogólnej, to jest do właściwości organów wymienionych w art. 125 ustawy z dnia 20 lipca 1983 r. o systemie rad narodowych i samorządu terytorialnego /Dz.U. nr 41 poz. 185 ze zm./.
W sprawie niniejszej zaskarżona do Naczelnego Sądu Administracyjnego decyzja wydana została - w wyniku rozpatrzenia odwołania od decyzji Naczelnika Gminy - przez Dyrektora Wydziału Planowania Przestrzennego, Urbanistyki, Architektury i Nadzoru Budowlanego Urzędu Wojewódzkiego, a więc przez organ o właściwości szczególnej, również w części dotyczącej ustalenia lokalizacji pawilonu handlowego. Stanowi to naruszenie art. 41 ust. 1 powołanej ustawy o planowaniu przestrzennym w zakresie właściwości organu uprawnionego do wydawania decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji. Z przepisu art. 138 ust. 2 pkt 1 cytowanej wyżej ustawy o systemie rad narodowych i samorządu terytorialnego wynika bowiem, że dotyczy on tylko sytuacji, gdy organy wymienione w art. 137 ust. 3 tej ustawy orzekały w I instancji w charakterze organów o właściwości szczególnej. Jeżeli zaś orzekały one w ramach kompetencji organów o właściwości ogólnej, to organem odwoławczym w postępowaniu administracyjnym od decyzji tych organów są organy stopnia wojewódzkiego także o właściwości ogólnej.