1. Jeżeli obowiązujący ogólny miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego przeznacza teren na cele budownictwa mieszkaniowego bez bliższego określenia rodzaju tego budownictwa, to w świetle art. 54 ust. 5 w związku z art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 24 października 1974 r. - Prawo budowlane /Dz.U. nr 38 poz. 229 ze zm./ brak jest podstaw do odmowy udzielenia pozwolenia na rozbudowę budynku mieszkalnego, znajdującego się na tym terenie.
2. Materiały studialne do planu szczegółowego oraz opinia urbanistyczna nie mogą stanowić podstawy odmowy udzielenia pozwolenia na wykorzystanie nieruchomości przez inwestora w sposób zgodny z przeznaczeniem terenu, określonym w obowiązującym planie ogólnym zagospodarowania przestrzennego.
Naczelny Sąd Administracyjny uznał zasadność skargi Mariana K. na decyzję Prezydenta Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 7 grudnia 1983 r. w przedmiocie odmowy pozwolenia na nadbudowę budynku mieszkalnego i na podstawie art. 207 par. 1 i 2 pkt 1 Kpa uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Naczelnika Dzielnicy w Warszawie, a także - zgodnie z art. 208 Kpa - zasądził od Prezydenta Miasta Stołecznego Warszawy kwotę złotych sześćset tytułem zwrotu kosztów postępowania na rzecz skarżącego.
Marian K. zwrócił się do Urzędu Dzielnicowego w Warszawie o zezwolenie mu na nadbudowę mieszkania w budynku parterowym na działce przy ul. M. nr 23. Naczelnik Dzielnicy decyzją z dnia 12 sierpnia 1983 r. odmówił zezwolenia na tę inwestycję. Z uzasadnienia decyzji wynika, że działka przy ul. M. nr 23 znajduje się na terenach przeznaczonych pod budownictwo mieszkaniowe. Materiały do studium planu szczegółowego przewidują na tym terenie usługi administracji oraz komunikację. W uzasadnieniu decyzji wskazano też, że przedmiotowa działka objęta jest decyzją lokalizacyjną nr 81/79 wydaną innemu inwestorowi.
Prezydent m.st. Warszawy, po rozpatrzeniu odwołania Mariana K. od decyzji Naczelnika Dzielnicy, decyzją z dnia 7 grudnia 1983 r. nr UAOS-A/O-NB 290/Płd/83 utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji. Organ odwoławczy w uzasadnieniu swej decyzji podał, że zgodnie z opinią Biura Planowania Rozwoju Warszawy z dnia 2 listopada 1983 r. teren przy ul. M. nr 23 jest przeznaczony pod usługi handlowe i parkingi wielopoziomowe.
Marian K. zaskarżył decyzję Prezydenta m.st. Warszawy do Naczelnego Sądu Administracyjnego, prosząc o jej uchylenie. skarżący podaje, że jest właścicielem domu jednorodzinnego położonego przy ul. M. nr 23. Budynek jest w złym stanie technicznym i wymaga kapitalnego remontu. Chciałby to wykorzystać do rozbudowy budynku - przez jego nadbudowę. Część nadbudowana byłaby przeznaczona na mieszkanie, a parter - na pomieszczenia gospodarcze, warsztatowo-garażowe. Skarżący jest rolnikiem mającym gospodarstwo rolne o powierzchni 15 ha i projektowane pomieszczenia gospodarcze w miejscu zamieszkania są mu potrzebne. Skarżący oświadcza, że rozumie potrzeby miasta, uważa jednak, że ograniczenia obywateli w dysponowaniu własnością "powinny wynikać co najmniej z zatwierdzonych i zweryfikowanych planów zagospodarowania przestrzennego, a nie z fantazji urzędników, nawet najbardziej kwalifikowanych". Ponadto skarżący zarzuca, że zaskarżone decyzje wydane zostały bez merytorycznego rozpoznania sprawy. W 1983 r. przez ogródek skarżącego w odległości kilkunastu metrów od budynku położono rurociąg elektrociepłowni Kawęczyn. Wyklucza to możliwość wzniesienia w tym miejscu wielokondygnacyjnych garaży.
W odpowiedzi na skargę Prezydent m.st. Warszawy wnosi o jej oddalenie. Organ ten podaje, że działka położona jest na terenie przeznaczonym w planie ogólnym pod budownictwo mieszkaniowe, a w przygotowanym planie szczegółowym - pod usługi administracji i komunikacji. Zatwierdzony plan realizacyjny osiedla "Z" przewiduje na części tego terenu realizację po 1990 r. parkingu wielopoziomowego, a na części - pawilonu handlowego. Wskazany plan realizacyjny został zatwierdzony decyzją Prezydenta m.st. Warszawy z 1979 r. nr 81/79.
W toku rozprawy pełnomocnik Naczelnego Architekta Warszawy oświadczył, że dla terenu obejmującego działkę skarżącego nie wydano pozwolenia na budowę.
Naczelny sąd Administracyjny zważył, co następuje:
W świetle przepisów prawa budowlanego decyzje organów orzekających w sprawie są decyzjami odmawiającymi Marianowi K. ustalenia miejsca i warunków realizacji inwestycji na proponowanym przez niego terenie. W myśl przepisu art. 54 ust. 5 ustawy z dnia 24 października 1974 r. - Prawo budowlane /Dz.U. nr 38 poz. 229/ właściwy terenowy organ administracji państwowej odmawia ustalenia m.in. miejsca i warunków realizacji inwestycji, jeżeli zamierzone rozwiązania naruszają przepisy art. 3-5 ustawy lub powodują przekroczenie ustalonych linii zabudowy albo zostały wykonane przez projektantów nie mających prawa sporządzania prac projektowych /art. 26 ust. 1 ustawy/. Pozwolenia na budowę należy także odmówić, jeśli inwestor nie wykaże się prawem do dysponowania nieruchomością, na której zamierza realizować inwestycję.