Skarga Anny N. na decyzję Izby Skarbowej w Sieradzu w przedmiocie odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe w podatku wyrównawczym Waldemara N. i na podstawie art. 207 par. 1 i 2 pkt 1 i 3 Kpa uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Urzędu Skarbowego w W., a także
Tezy

1. Zasady odpowiedzialności podatkowej małżonków /art. 41 ustawy z dnia 19 grudnia 1980 r. o zobowiązaniach podatkowych - Dz.U. nr 27 poz. 111 ze zm./ dotyczą małżonków pozostających przy życiu, przy czym - w braku uregulowań szczególnych - chodzi tu o odpowiedzialność solidarną w rozumieniu art. 366 i nast. Kc.

2. Z istoty i treści odpowiedzialności solidarnej wynika, że nie może ona powstać, jeżeli jeden z dwóch współdłużników jest osobą nieżyjącą.

3. Wydanie decyzji o odpowiedzialności podatkowej żony zmarłego podatnika z powołaniem się na art. 41 ustawy o zobowiązaniach podatkowych, bez rozważenia okoliczności sprawy w świetle art. 40 ust. 2 i art. 44 ust. 3 tej ustawy, stanowi naruszenie prawa materialnego mające wpływ na wynik sprawy.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny uznał zasadność skargi Anny N. na decyzję Izby Skarbowej w Sieradzu z dnia 13 września 1983 r. w przedmiocie odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe w podatku wyrównawczym Waldemara N. i na podstawie art. 207 par. 1 i 2 pkt 1 i 3 Kpa uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Urzędu Skarbowego w W., a także - zgodnie z art. 208 Kpa - zasądził od Izby Skarbowej w Sieradzu kwotę złotych pięć tysięcy tytułem zwrotu kosztów postępowania na rzecz skarżącej.

Uzasadnienie strona 1/3

Urząd Skarbowy w W. wymierzył Waldemarowi N. podatek wyrównawczy od przychodów osiągniętych w 1982 r. z prowadzonej na zasadach agencyjnych smażalni ryb w D. Ponieważ Waldemar N. w marcu 1983 r. zmarł, decyzję w sprawie wymiaru podatku wyrównawczego na kwotę 1.571.600 zł doręczono w czerwca 1983 r. jego żonie Annie N., doręczając jej również decyzję wydaną na podstawie art. 41 ustawy z dnia 19 grudnia 1980 r. o zobowiązaniach podatkowych /Dz.U. nr 27 poz. 111 ze zm./ o odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe w podatku wyrównawczym jej zmarłego męża.

Od decyzji w sprawie wymiaru podatku wyrównawczego Anna N. nie odwoływała się, wniosła natomiast odwołanie od decyzji o odpowiedzialności podatkowej, które Izba Skarbowa w Sieradzu załatwiła odmownie. W odwołaniu Anna N. wnosiła o anulowanie decyzji orzekającej o odpowiedzialności podatkowej za podatek wymierzony jej mężowi, twierdząc, że z prowadzonego przez męża zakładu nie uzyskiwała dla siebie ani dla domu znaczących dochodów. Od ponad dwóch lat małżeństwo było tylko formalnością, gdyż mąż ciągle przebywał poza domem, zarobione pieniądze przeznaczał na własne potrzeby /między innymi na alkohol i zabawy z innymi kobietami/, natomiast wielokrotne prośby i interwencje u męża o pieniądze na utrzymanie domu spotykały się z reguły z odmową. W tej sytuacji środki na utrzymanie domu i wychowanie syna pochodziły z niewysokiej pensji Anny N., a jedyną wartościową rzeczą, pozostałą po mężu, był samochód dostawczy Fiat 125p, który zmuszona była sprzedać, aby pokryć długi zaciągnięte przez męża.

Izba Skarbowa w Sieradzu uznała, iż art. 41 cytowanej wyżej ustawy o zobowiązaniach podatkowych stanowił dostateczną podstawą prawną do wydania decyzji o odpowiedzialności podatkowej Anny N. i w świetle tego przepisu okoliczności podniesione w odwołaniu nie mogły stanowić podstawy do uchylenia decyzji organu podatkowego I instancji.

Decyzję Izby Skarbowej w Sieradzu Anna N. zaskarżyła do Naczelnego Sądu Administracyjnego, podnosząc w skardze argumenty podobne, jak w odwołaniu. W skardze oświadczyła, że mąż dawał tylko 10 tys. zł miesięcznie na utrzymanie syna, ona zaś nie była wtajemniczona w działalność handlową i finansową męża, zajęta bowiem była własną pracą zawodową i utrzymaniem domu. Uważa, że organ podatkowy powinien zainteresować się działalnością męża jeszcze wtedy, gdy on żył, nie żądać natomiast od niej żadnych wyjaśnień w sprawach finansowych męża, gdyż nie była w nie wprowadzona. Zestawienie dla celów podatkowych kosztów związanych z prowadzeniem zakładu przez męża złożyła na żądanie Urzędu Skarbowego, jednakże obejmowało ono tylko te pozycje, które z trudem udało się jej ustalić, przy czym ogólna suma poniesionych kosztów była z pewnością znacznie większa, co powinno mieć wpływ na zmniejszenie podatku. Skarżąca oświadczyła, że jej zarobki, łącznie z rekompensatami i rentą dziecka, wynoszą 16 tys. zł miesięcznie i kwota ta stanowi jedyne źródło utrzymania domu i rodziny. Nie mając innych źródeł lub zasobów finansowych, nie będzie nigdy zdolna płacić podatku, którym została obciążona.

Strona 1/3