1. Wyniki kontroli podatkowej są tylko jednym z dowodów w sprawie wymiaru podatku także wówczas, gdy kontrola została przeprowadzona przez pracownika organu wyższego stopnia w konfrontacji z całokształtem zebranego materiału dowodowego.
2. Ograniczenie się urzędu skarbowego do roli wykonawcy wcześniejszych ustaleń izby skarbowej w przedmiocie wymiaru podatku i uznanie tych ustaleń a priori za prawidłowe i wiążące stanowi rażące naruszenie zasady dwuinstancyjności postępowania /art. 15 Kpa/ oraz przepisów o postępowaniu dowodowym /art. 77 par. 1 i art. 80 Kpa/.
Naczelny Sąd Administracyjny uznał zasadność skargi Adama Z. na decyzję Izby Skarbowej w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 27 lipca 1983 r. w przedmiocie wymiaru podatku wyrównawczego i na podstawie art. 207 par. 1 i 3 Kpa stwierdził nieważność zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji Urzędu Skarbowego w P. T., a także - zgodnie z art. 208 Kpa - zasądził od Izby Skarbowej w Piotrkowie Trybunalskim kwotę złotych jedenaście tysięcy trzysta trzydzieści osiem tytułem zwrotu kosztów postępowania na rzecz skarżącego.
Decyzją z dnia 16 maja 1983 r. Urząd Skarbowy w P. T. ustalił Adamowi Z., prowadzącemu zgodnie z zawartą umową agencyjną restaurację "H" w P. T., zobowiązanie podatkowe w podatku wyrównawczym za rok 1981 w kwocie 410.100 zł. W uzasadnieniu tej decyzji, sporządzonym w dniu 23 maja 1983 r., Urząd Skarbowy podał, że osiągnięty przez Adama Z. przychód brutto wyniósł w 1981 r. 5.879.688 zł. Od tej kwoty Urząd Skarbowy odliczył poniesione koszty /4.873.982 zł/ i marżę na obiady /75.600 zł/, ustalając przychód netto na kwotę 930.106 zł. Po odliczeniu kwoty wolnej od opodatkowania podatkiem wyrównawczym /180.000 zł/, Urząd Skarbowy wyliczył podatek według skali zawartej w ustawie z dnia 19 grudnia 1975 r. o podatku wyrównawczym /Dz.U. nr 45 poz. 227/, ustalając go w wysokości 410.100 zł.
Od decyzji Urzędu Skarbowego w P. T. Adam Z. odwołał się do Izby Skarbowej w Piotrkowie Trybunalskim, zarzucając, że podatek wyrównawczy wyliczony został po uwzględnieniu niewłaściwych kwot uzyskanej marży netto w stosunku do marż wykazanych przez Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Gospodarki Turystycznej "T". Podatnik podkreślił, że trudno mu ustosunkować się szczegółowo do wymiaru podatku, jako że nie otrzymał szczegółowej analizy wyliczenia podatku z Urzędu Skarbowego.
Decyzją z dnia 27 lipca 1983 r. Izba Skarbowa w Piotrkowie Trybunalskim uchyliła w części zaskarżoną decyzję i obniżyła podatek wyrównawczy za 1981 r. z kwoty 410.100 zł do kwoty 377.874 zł. W uzasadnieniu decyzji Izba Skarbowa podała, że w lutym i marcu 1983 r. przeprowadzona została kontrola w jednostce macierzystej, to jest Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Gospodarki Turystycznej "T" w P. T. Marżę ustalono na podstawie raportów dekadowych i dowodów przychodowych z uwzględnieniem remanentów na początek i koniec 1981 r., jak również stosownych marż gastronomicznych na poszczególne towary i artykuły spożywcze. Wysokość marży została potwierdzona przez dyrektora W.P.G.T. "T", który nie wniósł zastrzeżeń do protokołu kontroli, przy czym część uwag dyrektora, dotyczących odliczeń z marży, została uwzględniona przy wymiarze podatku wyrównawczego. Izba Skarbowa dodatkowo uznała zasadność uwagi dotyczącej odliczania marży z tytułu posiłków wydanych pracownikom i zmniejszyła przychód brutto o stosowną kwotę, w konsekwencji obniżając wymiar podatku wyrównawczego.
Na decyzję Izby Skarbowej w Piotrkowie Trybunalskim Adam Z. wniósł skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego, zarzucając, że nie zwrócono uwagi na meritum odwołania w kwestii wyliczenia marż, lecz częściowo uwzględniono koszty rzeczowe, do których nie zgłaszał pretensji. Podniósł także zarzuty co do sposobu postępowania Izby Skarbowej w Piotrkowie Trybunalskim, stwierdzając, że był kontrolowany przez przedstawiciela tej Izby, zaś decyzje finansowe i karne dekretowane są przez jednostkę niższą, a mianowicie Urząd Skarbowy w P. T., który kontroli nie przeprowadzał. Zdaniem skarżącego, w tej sytuacji Izba Skarbowa nie miała prawa rozpatrywać złożonego przez niego odwołania, a jednak to zrobiła.