Sprawa ze skargi na decyzję Głównego Inspektora Pracy (...). w przedmiocie zawieszenia w pełnieniu obowiązków służbowych
Tezy

Decyzja o zawieszeniu pracownika mianowanego w pełnieniu obowiązków służbowych nie może być podjęta z mocą wsteczną.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Krzysztofa K. na decyzję Głównego Inspektora Pracy (...). w przedmiocie zawieszenia w pełnieniu obowiązków służbowych - uchylił zaskarżoną decyzję I i II instancji.

Uzasadnienie strona 1/2

Okręgowy inspektor pracy w G. decyzją z 8 lutego 2000 r., wydaną na podstawie art. 12 ustawy z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych /Dz.U. nr 31 poz. 214 ze zm./, zawiesił Krzysztofa K, zatrudnionego na stanowisku starszego inspektora pracy, w pełnieniu obowiązków służbowych od 8 lutego 2000 r. do czasu zakończenia prawomocnym orzeczeniem wszczętego postępowania dyscyplinarnego.

Na skutek odwołania Krzysztofa K. sprawę rozpoznawał Główny Inspektor Pracy, który decyzją z 19 kwietnia 2000 r. uchylił powyższą decyzję w części dotyczącej określenia czasu zawieszenia w pełnieniu obowiązków służbowych i czas ten określił od 8 lutego 2000 r. do zakończenia toczącego się postępowania dyscyplinarnego, ale nie dłużej niż do 8 maja 2000 r.

W uzasadnieniu decyzji podano m.in., iż podniesiony przez Krzysztofa K. zarzut o niewłaściwości organu podejmującego decyzję o zawieszeniu go w obowiązkach służbowych nie może być uznany za trafny.

Ustawa z dnia 6 marca 1981 r. o Państwowej Inspekcji Pracy /Dz.U. 1985 nr 54 poz. 276 ze zm./ nie daje bezpośredniej odpowiedzi na pytanie, kto jest w stosunku do inspektora pracy, działającego w ramach okręgowego inspektoratu pracy, zakładem pracy w rozumieniu art. 3 Kodeksu pracy, a więc podmiotem dokonującym wobec niego czynności prawnych z zakresu stosunku pracy.

W świetle ustawy o PIP okręgowy inspektorat pracy skupiający inspektorów pracy jest wyodrębnioną jednostką organizacyjną, posiadającą własny zakres działania i kierowaną przez okręgowego inspektora pracy wyposażonego w pewne kompetencje właściwe pracodawcy. Okręgowy inspektor pracy, kierując okręgowym inspektoratem pracy, nadzoruje i koordynuje prace inspektorów pracy, dokonuje podziału zadań między nimi, zatwierdza również plany kontroli zakładów pracy, sporządzane przez inspektorów pracy /art. 4 ust. 2 i 3, art. 16 ust. 1 ustawy o PIP/. Z drugiej jednak strony w art. 14 ust. 1 ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy zawarty jest przepis, zgodnie z którym do zakresu działania Głównego Inspektora Pracy należy między innymi kierowanie działalnością okręgowych inspektoratów pracy.

Ustawa o PIP określa ponadto kompetencje Głównego Inspektora Pracy w zakresie powoływania i odwoływania okręgowych inspektorów pracy i ich zastępców. Nie wypowiada się jednak w sprawie nawiązywania stosunków pracy.

Sąd Najwyższy w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 24 listopada 1992 r., PZP 59/92, zawierającej odpowiedź na pytanie prawne dotyczące powoływania organizacji związkowych w jednostkach organizacyjnych Państwowej Inspekcji Pracy, stwierdził, że Główny Inspektor Pracy i okręgowe inspektoraty pracy są zakładami pracy w rozumieniu art. 3 Kodeksu pracy. To rozstrzygnięcie nie wyjaśnia jednakże kwestii kompetencji do nawiązywania w imieniu tych zakładów pracy stosunków pracy i dokonywania innych czynności dotyczących zatrudnienia. Podzielając pogląd Sądu Najwyższego uznający okręgowy inspektorat pracy za zakład pracy w rozumieniu art. 3 Kodeksu pracy, należałoby konsekwentnie przyjąć, że podmiotem dokonującym czynności prawnych dotyczących zatrudnienia w stosunku do funkcjonujących w ramach tego zakładu inspektorów pracy jest kierownik okręgowego inspektoratu pracy. W myśl art. 31 ust. 1 Kodeksu pracy za pracodawcę będącego jednostką organizacyjną, czynności w sprawach z zakresu prawa pracy dokonuje osoba lub organ zarządzający tą jednostką albo inna wyznaczona do tego osoba. W świetle wcześniejszych wywodów tym kierownikiem okręgowego inspektoratu pracy jest tak z punktu widzenia teorii organizacji i zarządzania, jak i prawa pracy, okręgowy inspektor pracy. Kierowanie okręgowym inspektoratem pracy przez Głównego Inspektora Pracy, o którym mowa w art. 14 ust. 1 ustawy o PIP, należy zatem rozumieć jako wykonywanie funkcji jednostki nadrzędnej w stosunku do jednostki hierarchicznie podporządkowanej. Taki bowiem układ zależności między Głównym Inspektoratem Pracy i okręgowymi inspektoratami pracy rysuje się w świetle ustawy o PIP. Wyprowadzenie z treści art. 14 ust. 1 ustawy o PIP wniosku, że uprawnienia Głównego Inspektora Pracy obejmują dokonywanie czynności prawnych dotyczących stosunków zatrudnienia inspektorów pracy, oznaczałoby podział podmiotowości prawnej po stronie pracodawcy. W pewnym zakresie przysługiwałaby ona w stosunku do osób wykonujących pracę w okręgowym inspektoracie pracy Głównemu Inspektorowi Pracy, w pozostałym zaś - okręgowemu inspektorowi pracy. Takie rozwiązanie, jako wyjątek od zasady określonej w art. 31 ust. 1 Kodeksu pracy, wymagałoby wyraźnego ustawowego umocowania.

Strona 1/2