Osoba fizyczna, nie będąca ani adwokatem, ani radcą prawnym, która zarejestrowała i prowadziła kancelarię radców prawnych nie spełnia warunku z art. 24 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych /Dz.U. nr 19 poz. 145 ze zm./ przy ubieganiu się o wpis na listę radców prawnych.
P. B. ukończył studia prawnicze i w 1992 r., po odbyciu aplikacji zdał egzamin sędziowski. Dnia 22 grudnia 1992 r. skarżący zarejestrował w Referacie Handlu i Usług Urzędu Miejskiego działalność gospodarczą pod nazwą "Kancelaria Radców Prawnych", która miała zajmować się obsługą prawną. Tego samego dnia skarżący zawarł z dwoma radcami prawnymi (...) zlecenia. Przedmiotem umów było świadczenie przez radców prawnych na rzecz klientów kancelarii obsługi prawnej. Dnia 22 listopada 1993 r. skarżący złożył egzamin radcowski przed Komisją Rady Okręgowej Izby Radców Prawnych w K., a dnia 1 grudnia 1993 r. złożył wniosek o wpisanie go na listę radców prawnych.
Uchwałą z dnia 22 grudnia 1993 r. Rada Okręgowej Izby Radców Prawnych w K. odmówiła wpisanie skarżącego na listę radców prawnych. W wyniku odwołania skarżącego uchwałę tę utrzymała w mocy dnia 16 kwietnia 1994 r. Krajowa Rada Radców Prawnych.
W uzasadnieniach organy samorządu radcowskiego podnosiły, iż skarżący nie daje gwarancji prawidłowego wykonywania zawodu radcy prawnego, skoro bez uprawnień prowadzi Kancelarię Radców Prawnych. (...)
W skardze do Sądu P. B. wnosił o uchylenie do ponownego rozpoznania wyżej wymienionych uchwał jako wydanych z naruszeniem art. 24 pkt 2 i 1 w związku z art. 2 pkt 1 i art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej.
Zdaniem skarżącego, żaden przepis cytowanej ustawy nie stanowi expressis verbis, iż świadczenie obsługi prawnej nie jest dozwolone innym podmiotom poza adwokatem i radcami prawnymi. Brzmienie art. 24 ustawy o działalności gospodarczej nie daje wyłączności na obsługę prawną, jedynie stanowi, iż świadczenie tej obsługi jest także działalnością gospodarczą. Odpowiadając na skargę KRRP wniosła o jej oddalenie.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Art. 24 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych stanowi, że na listę radców prawnych może być wpisana osoba, która m.in. jest nieskazitelnego charakteru i dotychczasowym zachowaniem nie budzi zastrzeżeń co do możliwości prawidłowego wykonywania zawodu radcy prawnego.
Zdaniem organów samorządu skarżący nie spełnia powyższego warunku, albowiem prowadzi działalność gospodarczą w zakresie obsługi prawnej z naruszeniem art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej /Dz. U. nr 41 poz. 324 ze zm./.
Przepis ten ma następujące brzmienie:
"Działalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy jest również świadczenie pomocy prawnej /obsługi prawnej/ podmiotom gospodarczym w zakresie ich działalności gospodarczej przez adwokatów lub radców prawnych oraz przez spółki lub spółdzielnie z ich udziałem."
Jak z powyższego wynika, na podstawie tej ustawy świadczyć usługi mogą adwokaci i radcowie prawni jako osoby fizyczne oraz spółki i spółdzielnie z ich udziałem. Tymczasem skarżący, jako osoba fizyczna nie będąca ani adwokatem, ani radcą prawnym, zarejestrował i prowadził bezprawnie Kancelarię Radców Prawnych.
Tak oczywiste naruszenie prawa dawało organom samorządowym podstawę do odmówienia skarżącemu wpisu na listę radców prawnych.
Z uwagi na powyższe skarga P. B. została oddalona na podstawie art. 207 par. 5 Kpa w zw. z art. 68 ustawy o NSA.