Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Zofia Flasińska Sędziowie Sędzia NSA Andrzej Jurkiewicz Sędzia del. WSA Mirosław Gdesz (spr.) po rozpoznaniu w dniu 15 marca 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Powiatu Sępoleńskiego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 8 grudnia 2020 r. sygn. akt VII SA/Wa 780/20 w sprawie ze skargi Powiatu Sępoleńskiego na decyzję Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia [...] lutego 2020 r. znak [...] w przedmiocie niewyrażenia zgody na przeniesienie własności nieruchomości oddala skargę kasacyjną.
1. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 8 grudnia 2020 r. sygn. akt VII SA/Wa 780/20 oddalił skargę Powiatu S. na decyzję Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z [...] lutego 2020 r. nr [...] utrzymującą w mocy decyzję Kujawsko-Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z [...] września 2019 r. nr [...] o odmowie wyrażenia zgody na przeniesienie własności w formie sprzedaży nieruchomości stanowiącej własność Powiatu S, oznaczonej jako działka o numerze ewidencyjnym [...] (o pow. 0,0420 ha), położonej w miejscowości S., gm. [...] na rzecz ich dotychczasowych najemców.
W ocenie Sądu Wojewódzkiego błędne jest stanowisko organów, że wyodrębnienie lokali mieszkalnych i ich sprzedaż wraz z ułamkową częścią gruntu wpłynie negatywnie na zachowanie integralności zabytkowego zespołu pałacowo-parkowego. Jednakże mają rację organy, że wyodrębnianie nieruchomości lokalowych w budynku dawnej palmiarni - który nie pełnił pierwotnie funkcji mieszkaniowej - polegałoby na stworzeniu zupełnie nowych, ahistorycznych układów przestrzennych. Słusznie wskazał organ odwoławczy, że wyrażenie zgody na zbycie lokali mieszkalnych w sposób trwały i nieodwracalny wpłynie na przekształcenie funkcji obiektu, który pierwotnie nie był budynkiem o charakterze mieszkalnym. Zbycie lokali mieszkalnych w sposób ostateczny uniemożliwi ewentualne przywrócenie historycznej funkcji obiektu.
2. Powiat S. wniósł od powyższego wyroku skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego, zaskarżając go w całości. W skardze kasacyjnej zarzucono:
1) naruszenie prawa materialnego, tj. art. 145 § 1 pkt 1 lit. a ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm., dalej: Ppsa) w zw. z art. 5 pkt 3 - 5 ustawy z 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2020 r. poz. 282 ze zm., dalej: uozoz) polegającej na jego błędnej wykładni i nieuzasadnionym przyjęciu, że wyłącznie skarżący może popularyzować zabytek i upowszechniać o nim wiedzę, podczas gdy czynności powyższe mogą być realizowane przez dotychczasowych najemców, podobnie jak przez nabywcę pozostałej części zespołu pałacowo - parkowego w S. - [...] sp. j., a w szczególności poprzez przyjęcie, że skarżący jako jednostka samorządu terytorialnego, posiadająca szerszy dostęp do środków pomocowych, zapewni lepszą ochronę zabytku, niż najemcy lokali;
2) naruszenie przepisów postępowania mogących mieć istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 145 § 1 pkt 1 lit. c Ppsa w zw. z art. 7 i art. 77 § 1 oraz art. 80 ustawy z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 256, dalej: Kpa) polegający na wadliwym stwierdzeniu, że wnioskowane zezwolenie na wyodrębnienie lokali w ww. budynku i ich późniejsza sprzedaż negatywnie wpłynie na zachowanie pierwotnych cech budynku jako budynku niemieszkalnego, naruszając tym samym integralność zespołu pałacowo - parkowego, podczas gdy z przeprowadzonego postępowania dowodowego nie sposób wyciągnąć wniosku, że budynek nazywany zwyczajowo "palmiarnią" nie służył w istocie celom mieszkalnym i całkowitym pominięciu faktu, że cechy konstrukcje budynku w zasadzie całkowicie wykluczały możliwość wykorzystania go na cele hodowli roślin tropikalnych.