Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Włodzimierz Ryms /spr./ Sędziowie: Sędzia NSA Małgorzata Miron Sędzia WSA del. Marek Wroczyński Protokolant: starszy inspektor sądowy Agnieszka Majewska po rozpoznaniu w dniu 19 listopada 2015 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej B. W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13 listopada 2013 r. sygn. akt VII SA/Wa 1803/13 w sprawie ze skargi M. S. na decyzję Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] czerwca 2013 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji 1. oddala skargę kasacyjną, 2. zasądza od B. W. na rzecz skarżącej M. S. kwotę 240 (słownie: dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 13 listopada 2013 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, po rozpoznaniu skargi M. S.-H., uchylił zaskarżoną decyzję Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] czerwca 2013 r. w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji.
W uzasadnieniu wyroku Sąd przytoczył następujące okoliczności faktyczne i prawne sprawy.
Decyzją z dnia [...] marca 1995 r. Prezydenta Miasta Zielona Góra udzielił A. C. pozwolenia na użytkowanie budynku mieszkalnego, jednorodzinnego, wolnostojącego wraz z dobudowanym garażem, na działce nr [...] przy ul. G. w Z., na podstawie art. 103 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. Nr 89, poz. 414) oraz art. 42 ust. 3 ustawy z dnia 24 października 1974 r. Prawo budowlane (Dz.U. Nr 38, poz. 229).
Decyzją z dnia [...] kwietnia 2013 r. Lubuski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego, po rozpoznaniu wniosku M. S.-H., stwierdził nieważność decyzji Prezydenta Miasta Zielona Góra z dnia [...] marca 1995 r. W uzasadnieniu organ wskazał, że zastosowanie art. 42 ust. 3 Prawa budowlanego z 1974 r., zamiast art. 59 Prawa budowlanego z 1994 r. rażąco narusza art. 57 ust. 1 pkt 2 oraz art. 59 ust. 1 Prawa budowlanego z 1994 r. Inwestor do wniosku z dnia 15 marca 1995 r. dołączył wprawdzie dokumenty określone w art. 57 Prawa budowlanego z 1994 r., jednak nie spełniają one wymogów tego przepisu. Pomimo ich niekompletności wydano decyzję o pozwoleniu na użytkowanie. Oświadczenie kierownika budowy (A. C., będącego równocześnie inwestora) "że budowa dom jednorodzinny została wykonana zgodnie z obowiązującymi warunkami technicznymi oraz: 1) zgodnie z projektem i pozwoleniem na budową z dnia [...] września 1979; 2) z następującymi zmianami w stosunku do rozwiązań projektu: Ze zmianami naniesionymi na dokumentacji, termin dobudowany garaż. Obiekt nadaje się do zamieszkania." pozostaje w sprzeczności z art. 57 ust. 1 pkt 2 lit. a Prawa budowlanego z 1994 r. Kwestionowaną decyzją zaakceptowano jednocześnie samowolnie wykonany garaż, co rażąco narusza prawo, a w efekcie umożliwia inwestorowi obejście obowiązujących przepisów. Budowa stanowi przykład samowoli budowlanej, o której mowa w art. 48 Prawa budowlanego z 1994 r.
Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego decyzją z dnia [...] czerwca 2013 r., po rozpatrzeniu odwołania B. W., uchylił decyzję Lubuskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] kwietnia 2013 r. i odmówił stwierdzenia nieważności decyzji Prezydenta Miasta Zielona Góra z dnia [...] marca 1995 r. udzielającej pozwolenia na użytkowanie. Organ odwoławczy wskazał, że sprawa dotyczy legalnie wybudowanego budynku mieszkalnego i samowolnie wzniesionego garażu. Budowę garażu zakończono przed 1 stycznia 1995 r., a zatem do oceny samowoli zastosowanie miała ustawa z dnia 24 października 1974 r. Prawo budowlane. Dobudowany w granicy garaż nie ma okien i drzwi, jest wykonany z materiałów niepalnych, a wody opadowe, zgodnie z oświadczeniem B. W. złożonym w odwołaniu, odprowadzane są na własną działkę. Plan miejscowy z daty budowy nie zakazuje sytuowania obiektów w granicy działki. Skoro nie zachodziły przesłanki do nakazania rozbiórki na podstawie art. 37 ust. 1 pkt 1 i 2 Prawa budowlanego z 1974 r., a budowa garażu nie naruszała warunków technicznych, wymagających działań w trybie art. 40 tej ustawy, organ wydał decyzję na podstawie art. 42 ust. 3 Prawa budowlanego z 1974 r. Kwestionowana decyzja zatem nie narusza rażąco prawa, nie wywołuje bowiem skutków niemożliwych do zaakceptowania w praworządnym państwie. Podstawę prawną kwestionowanego pozwolenia powinny stanowić wprawdzie przepisy Prawa budowlanego z 1994 r., jednak nie jest to uchybienie rażąco naruszające prawo, tym bardziej, że obiekt nie wymagał doprowadzenia do stanu zgodnego z prawem. Ponadto organ wskazał, że częściowe usytuowanie budynku na sąsiedniej działce może być podstawą roszczeń odszkodowawczych w postępowaniu cywilnym. Nadto, sytuowanie obiektów w granicy dopuszczało rozporządzenie Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 3 lipca 1980 r. w sprawie warunków technicznych.