Jeżeli istnieją przepisy prawa materialnego, które nakładają na inwestora określone obowiązki czy ograniczenia związane z zagospodarowaniem i zabudową jego działki względem działki sąsiedniej, to tym samym właściciel (użytkownik wieczysty, zarządca) tejże działki jest stroną postępowania o pozwolenie na budowę i to niezależnie od tego, czy projekt budowlany w ocenie organu spełnia wymagania określone przepisami prawa materialnego oraz aktów wykonawczych i czy zachowane są odległości nakazane stosownymi przepisami prawa.
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Anna Łuczaj (spr.) sędzia NSA Leszek Leszczyński sędzia del. WSA Mariola Kowalska Protokolant Karolina Kubik po rozpoznaniu w dniu 12 kwietnia 2011 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej [...] Spółka z o.o. w Łodzi od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 9 grudnia 2009 r. sygn. akt II SA/Łd 788/09 w sprawie ze skargi [...] z o.o. w Łodzi na decyzję Wojewody Łódzkiego z dnia [...] sierpnia 2009 r. nr 271/09 znak: [...] w przedmiocie umorzenia postępowania odwoławczego 1. uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Łodzi, 2. zasądza od Wojewody Łódzkiego na rzecz [...] Spółka z o.o. w Łodzi kwotę 450 (słownie: czterysta pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Wyrokiem z dnia 9 grudnia 2009 r., sygn. akt II SA/Łd 788/09 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi oddalił skargę C. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. na decyzję Wojewody Ł. z dnia [...] sierpnia 2009 r. nr [...] znak: [...] w przedmiocie umorzenia postępowania odwoławczego.
W uzasadnieniu rozstrzygnięcia Sąd podał, że Prezydent Miasta Ł. decyzją z dnia [...] lipca 2009 r. zatwierdził projekt budowlany i udzielił P. K. "W." pozwolenia na budowę obejmującą budowę budynku biurowo - handlowego wraz z wewnętrzną instalacją gazu oraz infrastrukturą techniczną i wjazdem - na nieruchomości w Ł. przy al. P., działka nr ewid. [...], [...] i [...], obręb [...]. Odwołanie od powyższej decyzji złożył pełnomocnik C. Spółki z o. o. z siedzibą w Łodzi wskazując na naruszenie art. 28 ust. 2 Prawa budowlanego poprzez brak zawiadomienia strony odwołującej się - właściciela nieruchomości położonej przy al. P., działka nr ewid. [...], bezpośrednio sąsiadującej od strony wschodniej i południowej z działką inwestora - o toczącym się przed organem postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę. W ocenie odwołującego, prawo do udziału w tym postępowaniu wynikało także z faktu, iż spółka brała udział na prawach strony w postępowaniu w przedmiocie ustalenia warunków zabudowy dla przedmiotowej inwestycji. Pełnomocnik wskazał także na naruszenie przepisów kodeksu postępowania administracyjnego, a w szczególności art. 8 oraz art. 9 poprzez brak należytego i wyczerpującego informowania stron o okolicznościach faktycznych i prawnych danej sprawy, które mogą mieć wpływ na ustalenie praw i obowiązków, art. 10 w związku z art. 61 § 4 poprzez pozbawienie spółki czynnego udziału w prowadzonym przez organ I instancji postępowaniu, art. 81 poprzez brak możliwości wypowiedzenia się przez spółkę co do okoliczności faktycznych i dowodów w sprawie prowadzonej przez organ I instancji a nadto art. 107 przez brak uzasadnienia prawnego i faktycznego decyzji organu I instancji oraz art. 32 ust. 1 Prawa budowlanego poprzez brak prawa do dysponowania nieruchomością w zakresie instalacji gazowej.
Wojewoda Ł. decyzją z dnia [...] sierpnia 2009 r. umorzył postępowanie odwoławcze. Organ odwoławczy wyjaśnił, że w myśl art. 28 ust. 2 Prawa budowlanego stronami postępowania w sprawie pozwolenia na budowę są: inwestor oraz właściciele, użytkownicy wieczyści lub zarządcy nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu. Natomiast art. 3 pkt 20 tej ustawy określa obszar oddziaływania obiektu jako teren wyznaczony w otoczeniu obiektu budowlanego na podstawie przepisów odrębnych, wprowadzających związane z tym obiektem ograniczenia w zagospodarowaniu tego terenu. Zdaniem organu odwoławczego, za obszar oddziaływania obiektu należy uznać obszar określony dla projektowanego obiektu budowlanego w chwili wszczęcia postępowania w sprawie pozwolenia na budowę, na podstawie jego rodzaju i charakterystyki. W każdym przypadku do organów administracji architektoniczno - budowlanej należy określenie tego obszaru i wskazanie stron tego postępowania. Natomiast właściciele, użytkownicy wieczyści i zarządcy nieruchomości sąsiadujących z projektowaną budową muszą wskazać konkretny przepis przewidujący w konkretnej sytuacji ograniczenie w swobodnym korzystaniu z ich nieruchomości, wprowadzone ze względu na powstanie w sąsiedztwie określonego obiektu budowlanego. Legitymacja procesowa strony ma charakter obiektywny i może wynikać wyłącznie z przepisów odrębnych, które wprowadzają związane z danym obiektem ograniczenia w zagospodarowaniu terenu w otoczeniu tego obiektu budowlanego. Granice tych praw i obowiązków określają przepisy Prawa budowlanego oraz innych aktów związanych z Prawem budowlanym lub wydanych na jego podstawie. Zdaniem organu odwoławczego na nieruchomości stanowiącej własność strony odwołującej się, graniczącej z projektowaną inwestycją nie występuje oddziaływanie powodujące ograniczenia w zagospodarowaniu terenu. Zatem, strona odwołująca się nie znajduje się w kręgu osób wymienionych w treści art. 28 ust. 2 Prawa budowlanego. W ocenie Wojewody Ł. organ I instancji zasadnie nie uznał strony odwołującej się za stronę postępowania. Nie zostały tym samym naruszone zasady ogólne postępowania administracyjnego określone przepisami art. 7, 8, 9, 10 i art. 81 k.p.a. Nieruchomość stanowiąca własność strony odwołującej znajduje się poza obszarem oddziaływania planowanej inwestycji. Organ odwoławczy stwierdził, iż w świetle tych ustaleń organ I instancji błędnie doręczył stronie odwołującej się decyzję I instancji.