Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Włodzimierz Ryms, Sędziowie NSA : Jacek Chlebny, Anna Łuczaj /spr./, Protokolant Marcin Sikorski, po rozpoznaniu w dniu 27 kwietnia 2006 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Łodzi od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 23 grudnia 2004 r., sygn. akt II SA/Łd 16/04 w sprawie ze skargi "P." Spółki Akcyjnej w Ł. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Łodzi z dnia [...] grudnia 2003 r., nr [...] w przedmiocie renty planistycznej 1. oddala skargę kasacyjną, 2. odstępuje od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego w całości od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Łodzi na rzecz "P." Spółki Akcyjnej w Łodzi.
Naczelny Sąd Administracyjny Ośrodek Zamiejscowy w Łodzi - po rozpoznaniu skargi Gminy Łódź - wyrokiem z dnia 25 września 2003r. (sygn. akt II S.A./Łd 1826/02) uchylił decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Łodzi z dnia [...] października 2002 roku Nr [...].
Powyższą decyzją Kolegium uchyliło w całości decyzję Prezydenta Miasta Łodzi z dnia [...] sierpnia 2002 r. Nr [...]ustalającą "P." Spółki Akcyjnej w Ł. jednorazową opłatę w wysokości 2.664.000 zł w związku ze wzrostem wartości nieruchomości / działek /, położonych w Łodzi, przy ul. D. oraz przy ulicy O. spowodowanym zmianą miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Łodzi w części dotyczącej obszaru w rejonie ulic Drewnowskiej, Zachodniej, Ogrodowej i projektowanym przebiciem ulicy Generała L. Żeligowskiego, wprowadzoną uchwałą Rady Miejskiej w Łodzi z dnia 18 czerwca 1997 roku, Nr LXIII/623/97 oraz umorzyło postępowanie w sprawie. W uzasadnieniu decyzji organ odwoławczy stwierdził, że opłata z tytułu wzrostu wartości nieruchomości w wyniku uchwalenia (zmian) miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego może być wymierzona w terminie 5 lat od dnia, w którym miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego lub jego zmiana stały się obowiązujące. Termin ten ma charakter terminu zawitego i nie podlega przywróceniu, zatem jego upływ wyłącza, ustalenie opłaty, o której mowa.
Uchylając powyższą decyzję Kolegium Sąd podzielił pogląd, wyrażony w skardze Gminy, o naruszeniu przez organ odwoławczy, przepisów art. 36 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym, uznając jednocześnie, iż naruszenie to miało wpływ na wynik sprawy. Zdaniem Sądu treść przepisu art.3 6 ust. 6 w zestawieniu z przepisem art. 36 ust. 7 ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym jednoznacznie przesądza o tym, iż w sytuacji wzrostu wartości nieruchomości w związku z uchwaleniem lub zmianą miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i zbycia tej nieruchomości, po stronie gmin z mocy prawa powstaje uprawnienie do wystąpienia z roszczeniem do zbywcy o uiszczenie jednorazowej opłaty, o której mowa w art. 36 ust. 3 przywołanej ustawy. Wszczęcie postępowania w tym przedmiocie jest w opinii
Sądu równoznaczne z wniesieniem roszczenia, o którym mowa w ust. 6. Jeżeli w rozpoznawanej sprawie nie ulega wątpliwości, że postępowanie w przedmiocie ustalenia przedmiotowej opłaty zostało wszczęte przed upływem terminu określonego w ust. 6 art. 36 ustawy, to w sprawie został dochowany termin do pobrania opłaty z tytułu wzrostu wartości nieruchomości zbytej przez wymienioną Spółkę.
Skargę kasacyjną, od powyższego wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego Ośrodek Zamiejscowy w Łodzi, wniosła "P." Spółka Akcyjna w Ł.
Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 3 września 2004 roku, sygn. akt OSK 520/04 oddalił skargę kasacyjną od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego Ośrodek Zamiejscowy w Łodzi z dnia 25 września 2003r. (sygn. akt II S.A./Łd 1826/02). Naczelny Sąd Administracyjny nie podzielił zarzutu skargi kasacyjnej naruszenia, przez sąd orzekający w sprawie, art. 36 ówcześnie obowiązującej ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U. z 1999 r. Nr 15, poz. 139 ze zm.) w związku z tym, że Sąd przyjął, iż do ustalenia opłaty z tytułu wzrostu wartości nieruchomości w wyniku uchwalenia (zmian) miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 29 lipca 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz.926 ze zm.). Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, iż opłatę z tytułu wzrostu wartości nieruchomości w wyniku uchwalenia (zmiany) miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, mimo cech upodobniających ją do podatku cechują różnice. I niezależnie od tego jak dalece one idą, to fakt ich występowania nie mógł umknąć uwadze racjonalnego ustawodawcy, który chcąc nadać w/w opłacie status podatku czy też innej należności niepodatkowej, do której stosuje się przepisy Ordynacji podatkowej, uczyniłby to wprost lub przynajmniej zobowiązałby do stosowania w tych sprawach Ordynacji podatkowej. Jeśli tego nie zrobił to faktu tego nie można domniemywać. Za nieusprawiedliwiony uznano również zarzut skargi kasacyjnej opierający się na twierdzeniu naruszenia przez Sąd przepisu art. 68 § 1 Ordynacji podatkowej. Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że gmina jest uprawniona do "wnoszenia" roszczeń z tytułu wzrostu wartości nieruchomości w takim samym terminie jak działający na drodze cywilnoprawnej właściciel (użytkownik wieczysty). Wnoszenie roszczeń, wówczas, gdy te są wymagalne w trybie publicznoprawnym, oznacza nic innego, jak wszczęcie postępowania administracyjnego.