Sprawa ze skargi na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w przedmiocie odmowy przyznania uprawnień do świadczenia pieniężnego
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Wojciech Mazur Sędziowie sędzia NSA Maciej Dybowski /spr./ sędzia NSA Grzegorz Czerwiński Protokolant asystent sędziego Michał Zawadzki po rozpoznaniu w dniu 18 września 2014 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 7 grudnia 2012 r. sygn. akt II SA/Łd 729/12 w sprawie ze skargi M. P. na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia [...] 2012 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania uprawnień do świadczenia pieniężnego oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie strona 1/14

Wyrokiem z dnia 7 grudnia 2012 r., sygn. akt II SA/Łd 729/12 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w sprawie ze skargi M. P. na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia [...] 2012 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania uprawnień do świadczenia pieniężnego, uchylił zaskarżoną decyzję.

Wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym:

Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych (dalej Kierownik Urzędu bądź organ) decyzją z [...] 2012 r., nr [...] (dalej decyzja z [...] 2012 r.), na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 w związku z art. 127 § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego ([j.t.] Dz. U. z 2000 r. nr 98, poz. 1071 ze zm., dalej kpa), art. 2 pkt 2 lit. a, art. 3 ust. 1 i art. 4 ust. 1, 2 i 4 ustawy z dnia 31 maja 1996 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich (Dz. U. nr 87, poz. 395 ze zm., dalej ustawa o świadczeniu pieniężnym bądź uśp), utrzymał w mocy decyzję własną z [...] 2011 r. nr [...] (dalej decyzja z [...] 2011 r.).

W uzasadnieniu organ wskazał, że już raz, decyzją z [...] 2010 r. [nr ...], utrzymaną w mocy decyzją z dnia [...] 2011 r. [nr ...], odmówiono [M. P.] (dalej skarżącej bądź stronie) przyznania uprawnień do wnioskowanego świadczenia.

Pismem z 12 grudnia 2011 r. skarżąca ponownie wystąpiła o przyznanie uprawienia do tegoż świadczenia, a organ, mając na względzie ustawę z dnia 25 lutego 2011 r. o zmianie ustawy o świadczeniu pieniężnym, ponownie rozpatrzył wniosek strony i decyzją z [...] 2011 r. odmówił przyznania przedmiotowego uprawnienia.

W uzasadnieniu decyzji z [...] 2011 r. organ wyjaśnił, że dnia 20 kwietnia 2011 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o świadczeniu pieniężnym. W myśl znowelizowanego art. 2 pkt 2 lit. a ustawy, represją w rozumieniu ustawy jest: deportacja (wywiezienie) do pracy przymusowej na okres co najmniej 6 miesięcy w granicach terytorium państwa polskiego sprzed dnia 1 września 1939r. lub z tego terytorium na terytorium III Rzeszy i terenów przez nią okupowanych w okresie wojny w latach 1939-1945. Zatem niezbędnym warunkiem uzyskania prawa do świadczenia pieniężnego określonego w ustawie jest udowodnienie deportacji (wywiezienia) i wykonywania na deportacji pracy przymusowej przez okres co najmniej 6 miesięcy.

Wedle organu z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wynika, że rodzina strony została w 1941 r. wysiedlona z rodzinnej miejscowości [...] do pobliskiej miejscowości [...], gdzie rodzina strony świadczyła pracę na rzecz niemieckiego właściciela gospodarstwa rolnego.

Powołując się na publikację M. S., [...] Poligon niemiecki pod [...], Kwartalnik Oddziału PTTK w [...], nr [...] i A. F., Wysiedlenia i przesiedlenia w [...] podczas II wojny światowej - Biuletyn Okręgowej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Łodzi Instytutu Pamięci Narodowej, Łódź 1994, tom 3), organ wskazał, że wysiedlenie m.in. rodziny skarżącej wynikało bezpośrednio z działań związanych z tworzeniem przez okupacyjne władze niemieckie poligonu do szkolenia jednostek Wehrmachtu i w odróżnieniu od wysiedleń w celu eliminacji ludności polskiej i tworzenia niemieckich "pasów osiedleńczych", nie odbywało się w atmosferze pośpiechu i terroru. Wysiedleńców nie rabowano i pozwalano im zabrać część dobytku i inwentarza. Analizując stan faktyczny sprawy z uwzględnieniem wiedzy historycznej organ uznał, że wniosek strony nie wypełnia dyspozycji art. 2 pkt 2 uśr, bowiem wysiedlenie rodziny strony z miejsca zamieszkania nie było spowodowane deportacją do pracy przymusowej, ale tworzeniem przez władze okupacyjne poligonu wojskowego, a wykonywanie pracy nie miało charakteru szczególnie dotkliwego. Praca była świadczona w znanej okolicy, niedaleko rodziny i znajomych.

Strona 1/14